Боджэкъо Бэллэ Адыгеим ыкIи гъунэгъу шъолъырхэм ащызэлъашIэрэ IэпэIас. Лъэпкъ Iэпэщысэхэм яшIын илъэс 20 фэдиз хъугъэу иIофшIэн шъхьаI.

Апшъэрэ экономическэ гъэсэныгъэ иI нахь мышIэми, иныбжьыкIэгъум къы­щыублагъэу зыфэщэгъэ хъугъэ Iофым ищыIэныгъэ фигъэшъошагъ, — лъэпкъ шъуашэхэм, Iэпэщысэхэм яшIын дэлажьэ. IэпэIасэхэм я Ассоциациеу республикэм щызэхэщагъэм хэт, Адыгеим ыцIэ дахэкIэ языгъэIогъэ къэгъэлъэгъон зэфэшъхьафыбэхэм ежь ышъхьэкIи, иIэшIагъэхэмкIи ахэлэжьагъ — Москва, Санкт-Петербург, Краснодар, Ермэлхьаблэ, Шъхьа­щэфыжь, Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым Бэллэ иIэшIагъэ­хэр анэсыгъэх. Лъэпкъым хэлъ IэпэIэсыныгъэ зэфэшъхьафхэм языкъегъэIэтын узэрэдэлэжьэн фаер ыгукIэ зыдиIыгъ зэпытэу лъэпкъ Iэпэщысэхэм яшIынкIэ сэнэхьатэу зыфэщагъэ хъугъэм гъэхъэ­гъэ гъэнэфагъэхэр щишIыгъэх. Ащ къы­хэкIэуи цех псау къызэIуихыным игу­къэкI иIэубытыпIэу къэралыгъо грантым икъи­хын хэлэжьэным тегушIухьагъ. Лъэпкъ Iэпэщысэхэм я Ассоциацие ыцIэкIэ «Лъэпкъ Iэпэщысэхэм ыкIи шъуашэм яцех» зыфиIорэ проектыр Бэллэ АР-м IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ и Министерствэ рихьылIи, социальнэ IэпыIэгъур 2022-рэ илъэсым иIоныгъо мазэ къырихыгъ ыкIи мэзиблырэ Iоф дишIагъ. Ар зэригъэцэкIа­гъэм изэфэхьысыжьхэр Боджэкъо Бэллэ зыщишIыгъэ зэхахьэр зэхищагъ.

ТIыжь Илкъай ихьакIэщ Iофтхьабзэр щыкIуагъ. Адыгеим иIэпэIэсэ цIэрыIохэр, адыгэ Iэпэщысэхэр зикIасэхэр, хэбзэ ыкIи общественнэ къулыкъухэм ялIыкIохэр, нэмыкI шъолъырхэм къарыкIыгъэ хьакIэхэр пчыхьэзэхахьэм къыщызэрэугъоигъэх. Проектым къыкIэкIогъэ мылъку IэпыIэгъумкIэ адыгэ цыем ычIэгъ чIалъхьэрэ хъулъфыгъэ джанэхэр, тхыпхъэхэр зыхэдыкIыгъэ шъхьэнтэжъыехэр, адыгэ быракъхэр, нэмыкI Iэпэщысэхэр къэзышIыщтыгъэ цех псау къызэIуихи зэригъэлэжьагъэр Бэллэ къыIотагъ:

«Мы цехыр бэшIагъэу, илъэсиплIыкIэ узэкIэIэбэжьмэ, тыгу къэкIыгъэу щытыгъ, ау IэпыIэгъу, егъэжьэпIэ дэгъу тфэзышIыгъэр АР-м IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ и Министерств ары. Унэм исэу дэхэрэр бэ мэхъух, ау ахэр зы чIыпIэ пшIынхэшъ, гущыIэм пае, адыгэ хъулъфыгъэ джанэ ябгъэдынэу чIыпIэ тиIагъэп. IэпыIэгъум ихьатыркIэ тызкIэхъопсыщтыгъэ Iофыгъор зэшIотхын тлъэкIыгъ, ар республикэм ищыкIэгъэ дэдэу сэлъытэ. Лъэпкъ Iэпэщысэ зэфэшъхьафхэм яшIынкIэ, язэхэщэнкIэ ащ ишIуагъэ къэкIощт.

Мылъкоу къытфатIупщыгъэмкIэ хэдыкIынхэр зыщашIыщт цехым, етIэфым хэшIыкIыгъэ пкъыгъохэр зыщагъэхьазырыщт цехым апае ищыкIэгъэ Iэмэпсымэхэр тщэфыгъэх. Мыхэр зэрэдгъэлэжьэщтхэм изакъоп, лъэпкъ Iэпэщы­сэшIыныр, лъэпкъ сэнаущыгъэр къыткIэхъухьэрэ сабыйхэм, ныб­жьыкIэхэм аIэкIэтлъхьаным пай. Егъэджэн десэхэр афызэхатщэхэзэ тауж къи­кIыщт Iэпэ­Iасэхэм ягъэхьазырын тыдэлэжьэщт».

IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ министрэм игуа­дзэу Даур Руслъан зэхахьэм къыщыгущыIагъ ыкIи мылъку IэпыIэгъур зыфагъэнэфэгъэ Iофым дэмыхыхэу, Боджэкъо Бэллэрэ Ассоциацием хэтхэу ащ IэпыIэгъу къыфэхъугъэхэмрэ проектыр зэрагъэцэкIагъэм игугъу къышIыгъ. ЛъэпкъымкIэ мэхьанэ зиIэ Iофыгъом ублэпIэ дахэ зэрэфэхъугъэр министрэм игуадзэ хигъэунэфыкIыгъ.

Бэллэ къиныгъо зэфэшъхьафхэм апхырыкIыгъ нахь мышIэми, ыгукIэ зыкIэхъопсыщтыгъэ Iофым, IэпыIэгъу зэригъотыгъэм тетэу, изэшIохын чанэу фежьагъ. Проектым изэшIохын заублэм, Бэллэ ежь фэдэу ицыхьэшIэгъу IэпэIасэхэр къыгоуцуагъэх:

«Грантым къыкIэкIогъэ мылъкур лэжьапкIэу ястызэ, ренэу сигъусэхэу цехым щылэжьагъэх IэпэIасэхэу Чэсэбый Саидэ, Хьамырзэ Саидэ — ахэр дэкIо шъхьаIэу къыздэлэжьагъэх, Новарчук Илонэ хэдыкIынымкIэ IэпэIас, Хъот Даянэ «Лъэпкъ Iэпэщысэхэм ыкIи шъуашэм яцех» зыцIэ телеграм-канал къызэIуихыгъэу проектымкIэ Iофэу ашIэрэр зэкIэ къыригъа­хьэщтыгъ, Ассоциацием ихъытыу нэкIубгъуи ары зезыщэрэр. Проектыр тэгъэцэкIэфэ Iоф­тхьэбзэ зэфэшъхьафхэр зэхэтщагъэх: кIэлэцIыкIухэм апае IэпэIасэхэм ямастер-классхэр — Ассоциацием хэт IэпэIэсэ нэбгырипшIым мастер-класс тфырытф Кощхьэблэ, Шэуджэн, Тэхъутэмыкъое, Красногвардейскэ районхэм ыкIи Мыекъуапэ ащызэхащагъ; лъэпкъ шъуашэм итэу ИлъэсыкIэ джэгуалъэм ишIын изэнэкъокъу; зипсауныгъэкIэ щыкIагъэ зиIэ сабыйхэм апае IэпэIасэхэм ядесэхэр АР-м и Лъэпкъ музей IэпыIэгъу къытфэхъуи, музей кIоцIым щыредгъэкIокIыгъ, ащ хэтэу музеим икъэгъэлъэгъонхэм сабыйхэр ыпкIэ хэмылъэу нэIуасэ афэхъу­гъэх; Ольга Ивановам итур­агентхэр тиIэпыIэгъоу «Пикник с мастером» зыфиIорэ Iофтхьабзэ зэхэтщэгъагъ — IэпэIасэхэм чIыопсым зэIукIэгъу ащыдыря­Iагъ сабыйхэу, нахьыжъхэу, зекIохэу Iэпэщысэхэр зышIогъэшIэгъонхэм; тиIофшIагъэхэм язэфэхьысыжьхэр къызщыдгъэлъэгъогъэ пчыхьэзэхахьэ АР-м исурэткъэ­гъэлъэгъуапIэ щыкIуагъ», — къы­Iотагъ Бэллэ.

АшIыгъэ пкъыгъохэр язырызыгъоу къыштэзэ IэпэIасэм къыгъэлъэгъуагъэх, цехым епхыгъэу къыдэлэжьэгъэ пстэуми рэзэныгъэ тхылъ 29-рэ аритыжьыгъ. Ахэм ащыщых Ассоциацием хэт IэпэIасэхэр, общественнэ организациехэу респуб­ликэ Адыгэ Хасэр, Краснодар краим щызэхэщэгъэ Адыгэ Хасэр, IэкIыбым щыпсэухэрэмрэ хэкужъым къэзгъэзэжьыгъэ тилъэпкъэгъухэмрэ зэзыпхырэ Лъэмыдж Хасэр.

Рэзэныгъэ тхылъхэм анэмыкIэу Шыу Хасэм ипащэу Тхьап­шъэ­­къо Альберт цехым щадыгъэ адыгэ быракъитф шIухьафтынэу Бэллэ ритыгъ. Хасэм ишыухэр адыгэ быракъым и Мафэ цIыфхэм къахахьэхэ хъумэ адыгэ ныпыр аIыгъынэу афигъэшъошагъ. Джащ фэдэу Краснодар краим и Адыгэ Хасэ илIыкIохэми адыгэ быракъыр аритыгъ.

Цехыр къызызэIуахыгъэр ма­зэм къехъугъагъ лъэпкъ шъуа­шэм, Iэпэщысэхэм анэмыкIэу джыри зы Iофыгъо Бэллэрэ проектымкIэ къыгоуцогъэ Iэпэ­Iасэхэмрэ зэшIуахынэу зэхъум.

ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм апае зыщы­чъыещтхэ дзыохэмрэ ощхым щызыухъумэхэрэ кIакохэмрэ япчъагъэкIэ 228-рэ хъухэу адыгъэх.

«Бзылъфыгъэхэм я Союз итхьаматэу Вэрэкъо Хьалымэт мы Iофтхьабзэм игугъу къытфишIыгъ, тыхэлэжьэным тыкIигъэгушIугъ. Шъыпкъэр пIощтмэ, дзэкIолIхэу къэралыгъом ыпашъхьэкIэ япшъэрылъхэр зыгъэцакIэхэрэр, къэбархэм сызя­дэIукIэ, хъытыум итхэу зыслъэгъукIэ, IэпыIэгъу тызэрафэхъу­шъущтым сегупшысэщтыгъ. Арти, Хьалымэт ар къызэрэтиIуагъэм тетэу тегупшысэжьыгъэп, изэшIохын тыфежьагъ. Партиеу «Единэ Россием» ишъолъыр къутамэ тищыкIэгъэщт шэкIыр къытIэкIигъэхьагъ. Пчыхьэрэ, чэщ тыхъоуи къыхэкIыщтыгъэ, тшъхьэ къэтымыIэтэу тыдэ­щтыгъ. ШэкIогъу ыкIи тыгъэгъэзэ ма­зэхэм къакIоцI IофшIэныр зэшIотхыгъ. Мы лъэныкъомкIи тишIуагъэ къызэрэдгъэкIуагъэр тигуапэ».

Партиеу «Единэ Россием» ишъолъыр къутамэ ипащэу АфэшIэгъо Рэмэзан зэхахьэм къыщыгущыIагъ. Гуетыныгъэ ыкIи гупыкI ин яIэу проектым хэлэжьагъэхэм яIофшIэн зэрэзэшIуахыгъэр, зэрэкъэралыгъоу дзэкIолIхэм IэпыIэгъу зыщафэхъу­гъэ Iофтхьабзэм зэрэхэлэжьагъэхэр, УрысыемкIэ зэхагъэуцогъэ видеороликым Бэллэрэ ащ иIэпыIэгъу IэпэIасэхэмрэ зэ­рэхэхьагъэхэр къыIотагъ. Бэллэ ыдыгъэ адыгэ хъулъфыгъэ джа­нэр щыгъэу зэхахьэм АфэшIэгъо Рэмэзан къекIолIагъ.

Вэрэкъо Хьалымэти, АфэшIэгъо Рэмэзани, а уахътэм IэпыIэгъушхо къезыгъэкIыгъэу, къыгоуцуагъэу ПIатIэкъо Айдэмыри рэзэныгъэ тхылъхэр Боджэкъо Бэллэ аритыжьыгъэх. Джащ фэдэу къахигъэщыгъэхэм ащыщ IэпэIасэу ЛIышэ Ахьмэд. Чылэ пчъагъэ къызэпикIухьэзэ проектым къыдилъытэрэ мастер-классхэм язэхэщэн ар хэлэжьагъ.

Хы ШIуцIэ Iушъом щыпсэурэ шапсыгъэхэм я Адыгэ Хасэ итхьамэтэ гъэшIуагъэу ТIэшъу Мурдин зэхахьэм хьэкIэ лъапIэу къыхэлэжьагъ. НэмыкIэу хьакIэу къеблэгъагъэхэми Бэллэ ыкIи ащ готэу Iоф зышIагъэхэм гущыIэ дэхабэ афаIуагъ. Цехым иIоф­шIэн къамыгъэуцоу ыпэкIэ лъагъэкIотэнышъ, лъэпкъ шъуа­шэмрэ Iэпэщысэхэмрэ зыщашIырэ фабрикэ псау зэтырагъэпсы­хьанэу, заушъомбгъунэу фа­Iуагъ.

Тэу Замир.