Щэпсэу ПчыхьалIыкъуае ШъхьапцIэжъыкъо лIакъор. КъыхэкIыгъ ащ дзэкIолIи, ефэнди, пхъэшIэ IэпэIаси, джащ фэдэу тхыдэIотэ гъэшIэгъонхэри, врачхэри, кIэлэегъаджэхэри. ШъхьапцIэжъыкъохэр лэжьакIохэу, цIыфышIухэу ары чылэм зэрэщашIэхэрэр.

Непэ сыкъызтегущыIэмэ сшIоигъор мы лIакъом игугъу шIукIэ языгъаIоу ШъхьапцIэжъыкъо Аслъан ары. ШъхьапцIэжъыкъо Дзэгъащтэрэ Джантыгъэрэ яунагъо гъэтхапэм и 14-м, 1953-рэ илъэсым къихъухьагъ. Мы унагъом, адыгэмэ зэраIоу, хабзи бзыпхъи илъыгъ. Аслъан ятэу Дзэгъащтэ кIэлэегъэджэ шъыпкъагъ. Адыгэ хэкум имызакъоу зэрэхэгъэгоуи ащ ыцIэ щыIугъ. Ар кIэлэегъэджэ къодыягъэп, кIэлэегъэджэ-методистыгъ. Дзэгъащтэ программэхэр, учебнэ пособиехэр ытхыщтыгъ. Ригъэджэгъэ кIэлэеджакIохэм апшъэрэ еджапIэхэр къаухыгъэх, специалист дэгъу хъугъэх. Дзэгъащтэ цIэ лъапIэхэр къылэжьыгъэх: «УФ-м изаслуженнэ кIэлэегъадж», «РСФСР-м народнэ просвещениемкIэ иотличник» зыфиIохэрэр.

Аслъан янэу Джантыгъэ ишъхьэгъусэ, иунагъо, исабыйхэм ищыIэныгъэ афигъэIорышIагъ.

Зэшъхьэгъусэхэм ялъфыгъэхэу Къутаси, Аслъани, Аскэри, Сачнэти, Разыети, Кущыкуи апшъэрэ гъэсэныгъэ арагъэгъотыгъ. Шъхьадж игъогу лъагъо щыIэныгъэм щыпхырищыгъ. ШъхьапцIэжъыкъомэ яунагъо зэгурыIоныгъэ илъыгъ. Ясабыйхэм адыгагъэрэ цIыфыгъэрэ ахэлъэу апIугъэх.

Аслъан къыфэдгъэзэжьмэ, ащ ПчыхьалIыкъое гурыт еджапIэр къызеухым, Ленинград дэт Мэз-техническэ академием чIэхьагъ, къыухыгъ. Ащ амал иIагъ Ленинград къыдэнэнэу, ау апэрэ лъэбэкъухэр зыщидзыгъэ, «нан» апэу къызыщиIогъэ ихэку къыгъэзэжьыгъ. ИсэнэхьаткIэ лэжьэнэу ригъэжьагъ. ЦIэ лъапIэу «Заслуженный лесовод Кубани» къылэжьыгъ. ШъхьапцIэжъыкъо Аслъан юридическэ сэнэхьатыри зэригъэгъотыгъ.

IофшIэныр дэгъоу зэрэзэхищэрэм пащэхэм гу лъати, 1995-рэ илъэсым кIалэр Краснодар хэкум иадминистрацие щылэжьэнэу рагъэблэгъагъ. Ащ зэхэщэн-инструкторскэ отделым ипащэ игуадзэу, нэужым а отделым ипащэу Iоф ащишIагъ.

Уахътэ зытешIэкIэ класснэ чин зиIэ къэралыгъо упчIэжьэгъоу Краснодар краимкIэ мэхъу.

Теубытагъи, пытагъи, лIыгъи, цIыфыгъи зэриIэм ишIуагъэ къакIо. ИIофшIэн дэгъоу зэригъэцакIэрэм лъытэныгъи, шъхьэкIафи къыфашIыныр къахэкIыгъ. Ащ ишыхьат «За выдающийся вклад в развитие Кубани» зыфиIорэ медалэу Аслъан къыфагъэшъошагъэр. Краснодар краим ыкIи Адыгэ Республикэм ящытхъу тхылъхэр къыфагъэшъошагъэх. Ахэм зэу ащыщ Адыгеим и Къэралыгъо Совет – Хасэм ищытхъу тхылъи.

Пенсием кIоным ыпэкIэ илъэс заулэрэ Адыгэ Республикэм илIыкIоу Краснодар краим игубернатор дэжь щылэжьагъ.

Адыгэхэм аIо: «ЛIы ухъуным пае унэ пшIын, чъыг бгъэтIысхьан, къо къыпфэхъун фае». А лъэныкъомкIи Аслъан насыпышIу. Псэунэкъо Рае шъхьэгъусэ фэхъугъ, нэбгыритIум сабыищ зэдапIугъ. ЗэкIэми апшъэрэ еджапIэхэр къаухыгъэх. Анахьыжъэу Заремэ апшъэрэ экономическэ сэнэхьат зэригъэгъотыгъ. Россельхознадзорым игъэIорышIапIэ экономистэу щэлажьэ. Заур гъэсэныгъитIу иI – юридическэрэ экономическэрэ. Аспирантурэр къыухыгъ ыкIи Лондон дэт Дунэе университетым иилъэс программэ ыкIугъ. УикIалэмэ, уичылэмэ мыщ ущымыгушIукIын плъэкIынэп. БзиплIымэ арэгущыIэ. Заур ятэ игъогу рыкIуагъ. Краснодар краим IэкIоцI политикэмкIэ идепартамент кадрэ политикэмкIэ иотдел ипащэ игуадз.

АнахьыкIэу Вячеслави апшъэрэ гъэсэныгъитIу иI, аспирант. Шытхьэлэ районым иадминистрацие испециалист шъхьаI.

Ны-тыхэмкIэ сыда нахь гушIуагъо хъурэр ялъфыгъэхэр еджагъэхэу, гъэсагъэхэу, щыIэныгъэм шъхьадж чIыпIэ гъэнэфагъэ щиубытыгъэу къалъэгъуным? Аслъанрэ Раерэ ны-ты насыпышIох.

ЦIыфым оныбжьыкIэфэ ежь илъфыгъэхэм зэрэфаеу адэлэжьэнэу уахътэ иIэп: Iоф ышIэн, унагъор ыIыгъын, благъэхэр ыгъэблэгъэн фай… ау ныжъ-тыжъ зыхъукIэ, илъфыгъэхэм къакIэхъухьагъэхэм ыпсэ аIуелъхьэ, егъашIох, ядэхашIэ, яубзэ, шIулъэгъу мыухыжь афешIы. Ары зэрэхъугъэр ШъхьапцIэжъыкъо зэшъхьэгъусэхэу Аслъанрэ Раерэ яIофи. Тимури, Амини, Аминэти, Софии, Руслъани, Бэлли, Адами зэфэдэу яшIулъэгъу атырагуащэ.

ШъхьапцIэжъыкъо Аслъан джыри къэзыгъэнасыпышIорэр янэ джыри зэрэпсаур ары. Адыгэмэ аIоба: «Уянэ уеIэфэ укIэлэцIыкIу».

Джыри зы къыхэзгъэхъожьымэ сшIоигъу. Аслъан чылэу къызыщыхъугъэр шIу елъэгъу. Къини хъяри къыдэхъухьэрэм апэ итэу макIо. Чылэм ихахъохэм агъэгушIо, щыкIагъэу иIэхэм агъэгумэкIы. ЫлъэкIыщтымкIэ къуаджэм Iофыгъоу къыдэтаджэхэрэм язэшIохын хэлажьэ.

Аслъан къызыхъугъэ мафэмкIэ тыфэгушIо. ШIур игъогогъоу, ем пэчыжьэу, ипсауныгъэ пытэу, идунай дахэу, ибын-унагъо датхъэу, янэ ижьау чIэтэу, шы-шыпхъоу иIэхэр ипкъэоу джыри гъабэ къыгъэшIэнэу фэтэIо.

ЦУЕКЪО (Хьапыщт) Нэфсэт, филологие шIэныгъэхэмкIэ доктор.