İnternet üzerinden yapılan değerlendirmeye göre, Tule’de yapılan Prannik (bir çeşit kurabiye), katılımcıların yüzde 57 oyuyla birinci; Orenburg’ta üretilen yün başörtüsü , katılımcıların yüzde 37 oyuyla ikinci, çerkes peyniri ise katılımcıların yüzde 35 oyuyla üçüncü geldi.

Çerkes peynirinin daha tanınır olması ile Adıgey başkanı da onur duyuyor:

-  Çerkes peyniri – en göze çarpan gıda ürünümüz. Gelenekselleştiği üzere onun üretimini  yapanlara destek olmaya devam edeceğiz. Gelecekte de Çerkes peyniri festivali düzenlemeye devam edeceğiz, festival için yeni bir yer arıyoruz. Daha çok insanın katılımını, daha çok konuğu ağırlayabileceğimiz bir alan düzenleyeceğiz. Burası başka ulusal brendlerimizin de sunum alanı olacak.

AC tarım bakanlığının bildirdiğine göre; Adigeydeki büyük süt ve süt ürünleri işletmeleri yılda 270 bin ton işliyorlar. Adıgeyde ticari olarak çerkes peyniri üretimi yapma izninine sahip 10 işletme var. 2012 yılından itibaren milli yiyeceğimiz ülkenin uzak bölgelerine de ulaştırılıyor. Adıgeydeki büyük işletmeler 2022 yılında 25 bin ton çerkes peyniri ve çerkes peyniri ihtiva eden sütlü ürün üretti. 2021 yılında bu miktar 21,6 bin tondu. Adıgeydeki işletmeler  2023 yılında çerkes peyniri üretimini daha da arttırmayı planlıyor. Ayrıca peynir kalitesi ve satış noktalarının daha da arttırılması konusu üzerine de eğilecekler.

Adıgey peynir üreticisi bağlamında zengin. Çerkes peynirini süt ürünleri üreticileri yanısıra, özel aile işletmeleri de üretiyor, kurutuyor, diğer bölgelere satışını yapıyor. Fedz’den Meyrem Beslan ürettiği çerkes peynirlerini Moskovaya satıyor. Bir  yılda 12 ton peynir üretiyor. Ulusal yiyeceğimizin kalitesini diğer insanlara tanıtanlar arasında Beslan da yer alıyor ve bununla gururlanıyor.

Tsışe Kazbek Çerkes peyniri üreticiliği yanısıra, onun kullanım alanı, ondan yapılan yiyecekler, yemeklerin yapımı konusunda da bilgiler topluyor. Çerkes peynirinin tanıtımı konusunda etkili olan şeyler arasında, Tahtamıkuaye rayonunda bulunan ‘Mega-Adıgeya’ isimli AVM’de yapılan fuarların olduğunu düşünüyor.

Tsışe Kazbek yürekten, MDTÜ Gıda Teknolojisi Fakültesi öğretim görevlileri ile işbirliği içerisinde , eskiden çerkeslerin sahip olduğu sofra düzeni, çeşitli gıdaları kullanımları ile alakalı bilgileri topluyor. Sofraya her şeyden önce ekmeğin konuluyor olması, konuklar arasında en yaşlıya ilk önce servis yapılması ve benzeri büyüklerimizin muhafaza ettiği güzel pek çok geleneğimizin gençlere aktarılması gerektiğini düşünüyor.

Tsışe Kazbek; "Bu gün çerkes peynirinin özel bir statü edinmiş olması ile onur duyuyoruz, gelekte ise xabzelerimizi canlandırmalıyız ",- diyor ve benzeri projelere şahsen her zaman katılmaya hazır olduğunu belirtiyor.

TEVU Zamir

Çeviri; AÇUMIJ Hilmi