Творческэ гъэсэныгъэ платформэу «Музобразие» зыфиIорэр мы мафэхэм Адыгэ къэралыгъо университетым щэкIо.

Культурнэ гухэлъхэмкIэ Президентскэ фондым игрантхэм якъыдэхын фытегъэпсыхьэгъэ зэнэкъокъоу зэхащагъэм музыкальнэ проектэу «Музобразие» зыфиIорэм 2022-рэ илъэсым текIоныгъэр къыщыдихыгъ. Iоф­тхьабзэр апэрэу гъэрекIо гъэмафэм Москва щыкIуагъ, ятIонэрэр Адыгеим щылэ мазэм и 7-м къыщегъэжьагъэу и 14-м нэс щыкIощт. Ащ кIэщакIо фэ­хъу­гъэр мысатыу организациеу «КультурэмкIэ, искусствэмкIэ ыкIи кIэлэцIыкIухэм ясэнаущыгъэ хагъэхъонымкIэ гупчэу «Не­формат» зыфиIорэр ары.

Iофтхьабзэм ихудожественнэ пащэр композиторэу Николай Чермошенцевыр ары. Ащ «Евровидением» хэлэжьэрэ кIэлэцIыкIухэм ыкIи нахьыжъхэм Iоф адешIэ, «Голос» ыкIи «Голос. Дети», «Синяя птица» зыфиIо­хэрэм ахэлажьэхэрэм ямузыкальнэ продюсер.

НыбжьыкIэхэм сэнаущыгъэу ахэлъыр къыхэгъэщыгъэным, ащ амалэу яIэхэр гъэунэфыгъэнхэм афэшI «Музобразие» зыфиIорэ проектыр зэхащэ. Хэлажьэхэрэм аныбжь илъэс 14-м къыщегъэ­жьагъэу 24-м нэс. Iофтхьабзэр гъэшIэгъонэу, Урысыем икъыблэ шъолъыр къикIыгъэ ныбжьыкIэхэр зэрипхыхэу, лъэпкъ культурэр къагъэлъэгъон амал яIэу щыт. Проектым къекIолIагъэхэр командищэу агощыгъэх.

Щылэ мазэм и 10-м зэхащэгъэ «Музобразие. Реалити» зыфиIорэм тырагъэблэгъагъ. НыбжьыкIэхэм сэнаущыгъэу ахэлъыр нэрылъэгъу тфэхъугъ. Кабинет шъхьафхэм ачIэсхэу, зэгурыIожьхэу шъхьадж ипшъэ­рылъ ыгъэцакIэщтыгъ. Апэрэ командэр сценэм тетэу, эфир занкIэм итхэу орэд зэхалъ­хьагъ, ар къаIуагъ.

Проектым ихудожественнэ пащэу Николай Чермошенцевым тызэрэщигъэгъозагъэмкIэ, Iоф­тхьабзэм хэлажьэ ашIоигъоу лъэIу тхылъи 150-м ехъу къатыгъ. Ахэм кIэлэеджакIохэри, студентхэри ахэтыгъэх. Адыгеим щыкIорэ «Музобразием» солист 14 хэлэжьэщт. Мыекъуа­пэ, Ростов-на-Дону, Элиста, Москва, Санкт-Петербург, Там­бов, Ставрополь ащыщ ныбжьыкIэхэр зэIукIагъэх. Алексей Козловым и Джаз-клуб, Къэралыгъо академическэ театрэу Евгений Вахтанговым ыцIэ зыхьырэр, ДМТ-у «Домисолька» зыфиIорэр 2023-рэ илъэсым зэхащэгъэ проектым хэлажьэх.

«Музобразием» епхыгъэ кастингыр блэкIыгъэ илъэсым тыгъэгъазэм и 1-м къыщегъэ­жьагъэу и 20-м нэс кIуагъэ. Анахь дэгъоу зыкъэзыгъэлъэгъуа­гъэхэр къыхахыгъэх, нэужым щылэ мазэм и 8-м пресс-конференцие зэхащагъ, ныбжьыкIэхэр проектым ихудожественнэ пащэ ыкIи экспертхэм нэ­Iуасэ афэхъугъэх. Щылэ мазэм и 10-м командэхэм орэд зэхалъхьан фэягъ. Нэужым, мэфитIум къыкIоцI, художественнэ пащэр ыкIи режиссерыр ягъусэу зэхалъхьэгъэ орэдым Iоф да­шIэщт, щылэ мазэм и 13-м кон­церт къагъэлъэгъощт. — НэмыкI проектхэм мыр зэратекIырэр зэнэкъокъоу зэрэщымытыр ары. НыбжьыкIэхэр къыхэтхы зэхъум музыкальнэ Iэмэ-псымэхэм хэшIыкI ин фызиIэхэр, орэд дэгъоу къэзыIохэрэр, эксперимент зышIыным фэхьазырхэр ары анахьэу тынаIэ зытетыдзагъэхэр. Мыщ хэлажьэхэрэм зэкIэми текIоныгъэр къыдахыгъ пIоми ухэукъощтэп, орэдым фэщэгъэ ныбжьыкIэхэм сэнаущыгъэу ахэлъыр къагъэлъагъо, яшIэныгъэхэм ахагъа­хъо, заушэты. Зыщыщ умышIэрэм уригъусэу сыхьатым къыкIоцI орэд уусыныр IэшIэхэп. МэфитIурэ джыри Iоф адэтшIэщт ыкIи концерт къэттыщт. Ар дахэу гъэкIэрэкIэгъэщт, щыгъынхэмкIэ Макерова Сусаннэ IэпыIэгъу къыт­фэхъущт. Пшъэ­рылъ шъхьаIэу тиIэр сэнаущыгъэ зыхэлъ ныбжьыкIэхэр зэрэтиIэхэр цIыфхэм ядгъэлъэгъуныр ары, — еIо Николай Чермошенцевым.

Апэрэу Адыгеим къызэрэкIуа­гъэр, нэгушIоу къазэрэщыпэгъо­кIыгъэхэр игуапэ зэрэхъугъэр къыIуагъ проектым ирежиссер-постановщикэу Тимофей Харкевичым. Мыщ хэлажьэхэрэм япшъэрылъ зэрэмыпсынкIэр къыхигъэщыгъ.

Музыковедэу, режиссерэу, телеканалхэу «Россия 1» ыкIи «Россия Культура» зыфиIохэрэм яшеф-редакторэу Григорий Шестаковыр творческэ лъэныкъом­кIэ упчIэжьэгъу зэрафэхъурэр къытиIуагъ. Лъэпкъхэм якультурэ зэрэзэтекIырэр нэрылъэгъу зэрафэхъугъэр, ащ урыгушхон зэрэфаер хигъэунэфыкIыгъ.

Апэрэ командэм хэтэу орэд къэзыIогъэ Екатерина Горяевам гу­щыIэгъу тыфэ­хъугъ. Ар Элиста къикIыгъ. Пшъэ­шъэ­жъыер ицIыкIугъом къыщегъэжьагъэу орэд къэIоным пылъ, гурыт еджапIэм ыуж Къалмыкъ Республикэм имузыкальнэ колледжым чIэ­хьагъ, яплIэнэрэ курсым щеджэ.

— Адыгеим апэрэу сы­къэкIо. Проектыр лъэшэу сыгу рихьыгъ. Сыхьатым къыкIоцI уигъу­сэхэм нэIуасэ уафэхъунышъ, зы командэ ухъун, орэд зэ­хэплъхьа­ныр гъэшIэгъоны. Зы такъикъ лые тымыгъэкIодэу IофшIэныр едгъэжьагъ, ти­пшъэрылъ зэрифэшъуа­шэу дгъэцэкIагъэу къысшIошIы, мэфитIум аранжировкэ дэгъу зытшIыжьыкIэ орэд дахэ хъущт. Мы Iофтхьабзэм ыуж сидунэе еплъыкIэ зэхъокIыгъэ хъугъэ, сишIэныгъэхэми ахэз­гъэхъуагъ, — еIо Екатеринэ.

Арсений Авериныр Ростов- на-Дону къикIыгъ, сценэм зэрэтетыгъэр ыгу рихьыгъ, ащ бас-гитарэм къыригъэIуагъ. Командэм хэтхэм зэгурыIоныгъэ яIэу Iоф зэрашIагъэр, япшъэрылъ зэрагъэцэкIагъэр къеIо.

Адыгеим ыцIэкIэ Iофтхьабзэм нэбгыритIу хэлэжьагъ. Ахэр Мыекъопэ гимназиеу N 5-м икIэлэеджакIоу, кIэлэцIыкIу орэдыIо эстраднэ студиеу «Радуга» зыфиIорэм щеджэрэ Саркиз Сарьянрэ поселкэу Каменномостскэм щыщ София Щепковскаямрэ. Ахэр джыри сценэм техьагъагъэхэп гущыIэгъу тазыфэхъум. ГумэкIыщтыгъэх, ау республикэм мыщ фэдэ Iофтхьабзэ зэрэщызэхащагъэм ыгъэгушхохэу, ясэнаущыгъэкIэ заушэтын гухэлъ яIэу къызэрекIолIагъэхэр къытаIуагъ. Саркиз орэд къэIоным фэIаз. Софие орэд къеIо, фортепьянэм ыкIи гитарэм къарегъаIо.

Творческэ гъэсэныгъэ платформэу «Музобразие» зыфи­Iорэр Адыгэ Республикэм зэ­рэщыкIорэм мэхьанэ ин зэриIэр къыхигъэщыгъ ректорэу Мамый Даутэ.

— «Музобразием» ихудожественнэ пащэу Николай Чермошенцевым илъэс заулэкIэ узэкIэIэбэжьымэ Москва нэIуасэ сыщыфэхъу­гъагъ, Мыекъуапэ къа­кIоуи хъугъэ. НыбжьыкIэхэм зызэраушэтырэр тигуап, ахэр ары тинеущырэ мафэ зыIэ илъхэр, — еIо Мамый Даудэ.

ЫпэкIэ къызэрэщытIуагъэу щылэ мазэм и 13-м зэфэхьысыжь концертымкIэ Iофтхьабзэр аухыщт.

ДЕЛЭКЪО Анет. Сурэтхэр Iэшъынэ Аслъан тырихыгъэх.