Мыекъуапэ икъэлэ парк къыдэтэджэгъэ Дышъэ Ордэунэм Адыгеим инароднэ художникэу, иIэпэIасэу, иювелирэу Еутых Асе иIэшIагъэхэр щызэгъэуIугъэх. Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат апэу ар зэзыгъэлъэгъугъэхэм ащыщ.

Проектыр загъэцакIэрэр илъэси 10 хъугъэ. Ар аухынкIэ бэп къэнагъэр. Iоф­шIэнхэм азыныкъо нахьыбэр агъэцэкIэгъах. ИлъэсыкIэр къызыщыблагъэ­рэм ехъулIэу юбилей къэгъэлъэгъонэу «Золотой трон царицы амазонок» зыфиIорэр ащ къыщызэIуахыгъ.

Федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, Адыгэ Республикэм и Апшъэрэ хьыкум итхьаматэу Шумэн Байзэт, АР-м и Премьер-министрэ ипшъэ­рылъхэр зыгъэцакIэу КIэрэщэ Анзаур, АР-м культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ, АР-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ иминистрэу Мэрэтыкъо Рустем, Адыгеим итворческэ интеллигенцие илIыкIохэр, АР-м лъэпкъ къашъомкIэ и Къэралыгъо академическэ ансамблэу «Налмэсым» иартистхэр къэгъэлъэгъоным икъызэIухын тегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх. Республикэм ипащэу КъумпIыл Мурат Еутых Асе июбилейкIэ фэгушIуагъ, Адыгеим итарихъ кIэн икъэухъумэнкIэ, лъэпкъ культурэмрэ искусствэмрэ хэхъо­ныгъэ ашIынымкIэ IэпэIасэм итворчествэрэ Дышъэ Ордэунэм ипроектрэ мэхьанэшхо зэряIэр къыхигъэщыгъ.

«Непэрэ хъугъэ-шIагъэм респуб­ликэм икультурнэ щыIакIэ чIыпIэшхо щиубы­тыщт. Культурэ баиныгъэхэмкIэ зыщызэдэгощэщтхэ, уитворчествэ нэIуасэ зызщыфашIын алъэкIыщт чIыпIэу Дышъэ Ордэунэр зэрэхъущтым сицыхьэ телъ. Псэуалъэр ямышIыкIэу гъэпсыгъэ. ПIапэ къыпыкIыгъэ пкъыгъохэр дэхэ дэдэх, IэпэIэсэныгъэ ин хэлъэу шIыгъэх. Ахэр культурэ кIэн шъыпкъэу щытых, Адыгеим иижъырэ тарихъ нахь куоу зэгъэшIэгъэ­ным фэлажьэх. Адыгэхэм илъэс мин пчъа­гъэ хъурэ тарихъ гъогоу къакIугъэр нэгум къыкIэзыгъэуцожьырэ пкъыгъо­хэу ижъырэ адыгэ лъэпкъым ыпсэ зыхэгъэщагъэхэу мыщ чIэлъхэм акъы­лэу, кIуачIэу бэ атебгъэкIодагъэр», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Еутых Асе Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьи, иIофшIэгъухэми, ипроект ипхырыщынкIэ IэпыIэгъу къыфэхъугъэ пстэуми зэрафэразэр къыIуагъ, Дышъэ Ордэунэу къатищэу зэтетыр, шIэхэу къы­зэIуахынэу щытыр къаригъэплъыхьагъ.

Еутых Асе ипроекткIэ бэмэ ягупшысагъ, къулайныгъэшхо зэрэхэлъыр къыгъэлъэгъуагъ. Дышъэпс егъэшъогъэ ко­лон­нэхэм, мэрджанэшхор зигупчэ кIа­шъом нэр пIэпахы. КIашъом ишIын илъэсрэ ныкъорэ фэдиз тырагъэкIодагъ. Ижъырэ Мыекъопэ культурэм илъэхъан агъэфедэщтыгъэ тхыпхъэхэмкIэ дэкIояпIэр гъэкIэрэкIагъэ. Адыгеим къыщагъотыжьыгъэ археологическэ саугъэтхэм ащыгъэ­федэгъэ анималистическэ шапхъэхэм Асе арыгъозагъ.

Дышъэ Ордэунэр къызызэпыпплъыхьэ­кIэ, псэушъхьэ зэфэшъхьафхэм: хьашыумышхэм, шкIэхъужъхэм, цызэхэм, бжьэ­хэм, хьампIырашъохэм, бзыухэм ясурэт­хэр Асе зэригъэфедагъэм гу лъы­отэ. Ахэр зэкIэ композиционнэу зэпхыгъэх, къэгъэлъэгъоным игупчэу хъурэр амазон­кэ пачъыхьэ бзылъфыгъэм итахът ары.

Еутых Асе ыIапэ къыпыкIыгъэ IэшIэгъэ цIэрыIохэри пкъыгъуакIэхэри гъэлъэ­гъопIи 10-мэ атеолъагъох. Ижъырэ технологием тетэу пкъыгъохэр зэрагъэ­хьазырырэ шIыкIэми мыщ нэIуасэ зыщыфашIын алъэкIыщт. Залышхом гъучIгъэткIу хьакуи, мастерскойхэри хэхьэх. Агу рихьырэ пкъыгъохэр ащэфынэуи Дышъэ Ордэунэм къакIохэрэм амал яIэщт. Хабзэ зэрэхъугъэу, Еутых Асе илъэсым итамыгъэ къегъэхьазыры. Ювелирым тхьакIумкIыхьэ теплъэ зиIэ хьап-щыпхэр адыгэхэм ядышъэкIэ зэджэгъэ зэхэгъэчъыхьагъэм хишIыкIыгъэх. Дышъэ Ордэунэр ыкIоцIкIи, ыкIыбкIи зэрэзэтегъэпсыхьагъэр цIыфхэм ашIогъэшIэгъоныщт. Ащ ыгупэ скульпту­рэхэмрэ колоннэхэмрэ къагъэкIэракIэ. Унашъхьэм зыплъыхьапIэхэр щыгъэпсыгъэх. Дышъэ Ордэунэм ипчъэхэр цIыфхэм къафызэIуихыгъэх нахь мышIэми, проектым игъэцэкIэн джыри Iоф дашIэ. Еутых Асе Дышъэ Ордэунэм ыпашъхьэ нартхэм ядышъэ чъыг щигъэу­цун имурад, цызэ цIыкIум иунэу хрусталым хэшIыкIыгъэщтыри ащ къыго­тыщт.

«Сипроект анахь инхэу бэшIагъэу щыIэныгъэм щыпхырысщы сшIоигъуа­гъэхэм ар зэу ащыщ. Музееу дгъэ­псыгъэм искусствэм илъэпкъ пстэури къыщыгъэлъэгъуагъ. Культурэ зэфэшъхьафхэр мыщ щызэнэкъокъунхэу щытэп. Дышъэ Ордэунэм чIыпIэ щызыубытыщтхэр зэгурыIоныгъэмрэ дэхагъэмрэ ары. Ахэр пстэуми алъэIэ­сых», — къыIуагъ Еутых Асе. КъумпIыл Мурат зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, Дышъэ Ордэунэм къалэри, республикэри къыгъэдэхэщтых, Адыгеим щыпсэухэрэми, ихьакIэхэми ар якIуапIэ хъущт.

«Джырэ нэс Адыгеим искусствэмкIэ мыщ фэдэ гупчэ итыгъэп. Дышъэ Ордэунэр республикэм исхэми, ихьа­кIэхэми агу зэрэрихьыщтым сицыхьэ телъ. ТичIыпIэгъу сэнаущхэм гъэхъагъэ хэлъэу Iоф ашIэнымкIэ ищыкIэгъэ амалхэр тапэкIи афызэхэтщэщтых», — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу