ЗэлъашIэрэ IэпэIасэу Еутых Асе и Дышъэ Ордэунэ Мые­къуапэ иархитектурнэ саугъэт хьалэмэтхэм ясатыр хэу­цуагъ. Унэм зэрэщытэу саугъэткIэ уеджэн плъэкIыщт, сыда пIомэ непэрэ дунаим фэдэ къыхэмыкIыгъэу ынэIукIи, ыкIо­цIыкIи IэпэIасэм иIэшIагъэхэмкIэ ар гъэбаигъэ, дышъэм, мы­жъом, гъучIым ахэшIыкIыгъэ сурэт блэрхэмкIэ, пкъыгъо зэфэшъхьафхэм ахэшIыкIыгъэ псэушъхьэхэмкIэ гъэдэхагъэ. Адыгэ пшысэм къыхэкIыгъэм фэдэу Мыекъопэ къэлэ паркым псэуалъэр къыдэуцуагъ!

Къатищэу зэтет унэр квадратнэ метрэ минитIу мэхъу. Ордэунэм чэшъэнэ цIыкIухэу 8 тет. Ахэр лъэкъо кIыхьэмэ атет, пэIо хъыгъэ цIыкIухэм афэдэх, чэщырэ къэнэфых. Чэшъанэ пэпчъ джэрзым хэшIыкIыгъэу дышъэпсым егъэшъожьыгъэ пкъыгъо цIыкIухэр атетых. Шъхьаныгъупчъэ пэпчъ мыжъо IэрышIым хэшIыкIыгъэ сурэт­хэр чIэгъэпкIагъэх. Псэушъхьэ тхыпхъэу мыжъом хэутыгъэхэр умыгъэшIэгъон плъэ­кIырэп. Мыжъо IэрышIым Шъхьэгуащэ къы­хэхыгъэ пшахъор хэлъ.

Зэшъхьэгъусэхэу Тыркоо Руслъанрэ Еутых Асерэ къытпэгъокIыгъэх. Дышъэ Ордэунэр къызэIуахыным ыпэкIэ мэфэ заулэ щыIэу, тинасып къыхьи, ащ тычIэ­хьанэу амал къытатыгъ. Унэ дэкIояпIэм сурэт-тхыпхъэхэр атедзагъэхэу кIэсэнхэр тетых, унапчъэр бысымхэм къызызэIуахым, мыжъокIэ гъэпкIэгъэ джэхашъом тытехьагъ. КъатитIу зэIухыгъэу нэм къыкIэуцорэм идэхагъэ уеумэхъы. Дышъэ егъэшъогъэ тхыпхъэ сурэт закIэу шIыгъэ кIэсэнхэм акIыбкIэ гъунджэхэр дэпкъым хэтэу уакъырэщы. Ахэм кIэсэнхэри къаредзэжьы, унэ пчъагъэ зэкIоцIытым фэдэу, нахь благъэу уякIуалIэ къэсми, дэпкъ­хэр нахь къызэкIоцIыкIыхэрэм фэдэу къып­щагъэхъоу, Ордэунэр хьалэмэт дэд.

«IофшIэнэу тапэ илъыр джыри бэ, — къеIуатэ Еутых Асе, — ау къэгъэлъэ­гъуапIэхэр хьазырых. ЗэкIэмкIи апэрэ къатым экспозициипшI щызэIухыгъэщт. ЗэкIэри титарихъ къизыIотыкIырэ IэшIа­гъэх».

Асе къэгъэлъэгъуапIэхэм язырэм тырещалIэ. Илъэс 30 фэдиз зыныбжь нысэ джанэу ежь дакIо зэхъум зыфидыжьыгъа­гъэр къызэрэзэтенагъэу ащ щызэгъэкIугъ. КъэгъэлъэгъуапIэхэм IэпэIасэм иювелирнэ IэшIэгъэ анахь дэгъухэр щызэгъэуIугъэщтых.

Тиэрэ къыпэу яплIэнэрэ лIэшIэгъум и Мыекъопэ культурэ епхыгъэ пкъыгъохэу Мыекъопэ Iуашъхьэм къыщагъотыгъагъэхэм атешIыхьэгъэгъэ аслъанымрэ быгъу цIыкIумрэ арых Ордэунэм имыжъо джэхашъо щыплъэгъухэрэр. ЯтIонэрэ къатым дэкIоепIэ гъэщыгъэм удещае. Мыжъо ­лъэпкъ пытэ тэкъуагъэкIэ зэхэгъэпкIэжьыгъэ сурэтхэр тетхэу дэкIоепIэ лъэгу пэпчъ шIыгъэ.

Плъэгъурэр зэкIэ цIыфым ыкIуачIэ ­къы­хьыгъ Iоу пшIэрэп. Искусствэ лъагэм ишапхъэхэм зэрадиштэрэм имызакъоу, кIуачIэр, щэIагъэр, IэпэIэсагъэр, чэщ мы­чъыябэр, зыгъэпсэфыгъо уахътэр зыхэ­мытыгъэ охътэ зэкIэлъыкIохэр зэрахьы­лIэгъэ IофшIэгъэ хьалэмэт.

— Ордэунэм ишIын илъэс тхьапшырэ упылъыгъ, Ася? — сеупчIы IэпэIасэм.

— ИлъэсипшI… Мыщ сыщыIэ зэпыт, зэпымыоу Iоф тэшIэ. ПсэолъэшIэу къыддеIэхэрэм ауж сиIэшIагъэхэм сапэу ате­хъорэр сэлъэкIыжьы зэпыт. Апэрэ къатым изакъоми, къэгъэлъэгъуапIэхэр зытетым квадратнэ метрэ 350-рэ фэдиз еубыты. IофшIэныр хъои.

— Пшъэрылъ шъхьаIэу иIэщтыр сыд фэд Ордэунэм?

— Мыр тицIыфхэм апай. Тикультурэ ашIэным, алъэгъуным пай. КъызызэIутхыкIэ, IэпэIэсагъэм зыфэзыгъасэ зышIоигъо кIэлэцIыкIухэри, ныбжьыкIэхэри къэкIонхэ алъэкIыщт. Пстэури хьазыр зыхъукIэ, хьакIэхэм якIуапIэ хъунэу тыфай.

Унэ къоцIым ит кIэсэн пэпчъ щыIэныгъэ шъхьаф щэкIо — аслъанхэр, мэзчэтхэр, хьампIырашъохэр, бжьэхэр, цызэхэр ахэо­лъэгъукIых, аIупэхэр зэфэгъэзагъэхэу зэ­дэгущыIэхэрэм фэд. Ахэм мэлаIичхэр ашъхьарытых.

«Ордэунэм укъытегущыIэн тефэ, ау икъэбар цIыфхэм анэжъугъэсы хъумэ зэкIэ къишъумыIотыкI, — тынаIэ тырегъэты Тыркоо Руслъан,— къызызэIутхыкIэ, къа­кIохэрэм, хьакIэхэм ящыпэлъэгъоу, агъэшIэгъон алъэкIынэу зыгорэхэр къэ­жъугъан!»

Руслъан къызыкIэлъэIурэр тэгъэцакIэ — Дышъэ Ордэунэм икъэтхыхьан джащ щытэухы. Ау ащ икъэбар чыжьэу зэрэIущтым, джыри бэрэ игугъу зэрашIыщтым тицыхьэ телъ.

Тэу Замир.