ХэткIи шъэфэп мы аужырэ илъэси 10-м хэпшIыкIэу хэутыгъэ тхыгъэхэм яджэхэрэм къызэращыкIагъэр. Ащ ушъхьагъу анахьэу фэхъухэрэр мыгумэкIыныгъэ-армэугъэр, теле­фонымкIэ, интернет къэбархэмкIэ зэрэхэкIыжьыхэрэр ары.

Мафэ горэм сиIофшIапIэ къычIэхьэгъэ бзылъфыгъэу илъэс 50-м къеблэгъагъэм мырэущтэу къысиIуагъ: «Мыщ фэдиз тхылъыр сыда зыкIызепхьэрэр ыкIи зэрэбылымхэр?!» СтхьакIумитIукIэ зэхэ­сымыхыгъэемэ, ащ ар ыIогъэныр ныбжьи сшIошъ хъущтыгъэп. Ау зы тхьамыкIэ гунэкI-IэнэкI горэм къышIошIырэр еIокIэ, тхы­лъым имэхьанэ пфикIыкIыщтэп.

«Лъэныкъо гупс»

Джары зэреджагъэр Пщыкъэнэ Майе итхылъ. Ащ бзылъфыгъэм игъэзет хэу­ты­гъэхэу «Адыгэ макъэм», анахьыбэу, рай­он гъэзетым, загъорэ «Советскэ Адыгеим» илъэс 20-м ехъум къащы- хиутыгъэхэр щызэхэугъоягъэх. «Матэр кIэ­дзагъэу мэпсэу» зыфиIорэ гущыIэ­жъыр (КIиугъуаезэ мэлажьэр ары къи­кIы­рэр) шъхьэм къыридзагъ, дэгъуба арэу къурэ хэмыгъэзэу пшIагъэр уухъу­мэныр.

Тхылъым игущыIапэ зытхыгъэу, АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Бибалэ (Къыкъ) Розэ етхы: «Ощ пае, Майя, сэ бэ къэсIон слъэкIыщт. УицIыкIугъом щегъэжьагъэу пшъэрылъхэр зыфэбгъэуцужьынхэр уихэбзагъ…

Гумзагъэу, хъупхъэу, жьыртэджэу ущы­тыгъ. Сыхьатыр 5-м укъызщылъэтыти, керосин остыгъэм укIэрысэу уеджэщтыгъ. ЕджапIэхэр къыомыхьылъэкIэу къэуухыгъэх, хьисапымкIэ кIэлэегъаджэу илъэс 30 Iоф пшIагъэ.

Чылэдэсхэм, цIыфхэм уишIуагъэ ябгъэ­кIыныр, IэпыIэгъу уафэхъуныр къыхэпхыгъ, ащ ыужым ахэм афэгъэ­хьыгъэ къэбархэри гъэзетхэм къащыхэу­утыщтыгъ…

Майе итхыгъэмэ бэрэ тичылэ уна­гъохэр уапашъхьэ къырагъэуцо, цIыфмэ зэрафэгумэкIырэр къыхэщы… Тхылъым «Гъогу маф!» фэсэIо».

Пщыкъэнэ (Хъоц) Майе Красногвардейскэ районым ит къуаджэу Улапэ жъоныгъуакIэм и 8-м, 1943-рэ илъэсым къыщыхъугъ. Адыгэ педучилищым ыуж Адыгэ къэралыгъо кIэлэегъэджэ институтым ифизикэ-хьисап факультет чIэхьажьи, апшъэрэ гъэсэныгъэ зэригъэгъотыгъ. Зыфеджэгъэ сэнэхьатымкIэ Улэпэ гурыт еджапIэм илъэс 30 Iоф щишIагъ.

1997-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу илъэс 16-рэ Майе икъуаджэ исоциальнэ IофышIагъ.

ТхылъыкIэр «Къоджэ щыIакI» зыфиIорэ шъхьэм къызэIуехы: къуаджэр зыгъэкъуа­джэрэр ащ щыпсэурэ цIыфхэр ары, гъашIэ къэзыгъэшIэгъэ нэжъ-IужъхэмкIэ ар къызэIуехы. Ахэр къини, хъяри къы­зэпызычыгъэхэу, щыIэныгъэр дэгъоу изышIыкIыгъэх, ар къыгурыIоу Майе ахэм адэжь макIо, яIокIэ-шIыкIэ, яцIыф гъэпсыкIэ кIырэплъы, къафэтхэ. Агу зыгорэущтэу зэригъэшIущтым ыкIи къа­кIугъэ гъогу къурпэным къызэрэкIэрызыжьыгъэхэм кIигъэгушIухэ шIоигъу. Ежь тхылъым иавтор илъэс 80-м нэсыгъ, арышъ, ыIощтыри, ышIэщтыри ешIэ.

Адыгэ къоджэ щыIакIэр зэрэкъиныгъэр, пхъэу кIым агъэстыщтыр пасэу мэзым къыщашIэу, къызэращэжьыщтыр амыгъотэу, кур загъотыкIэ, нэмыкIхэм ар Iуащыгъахэу IукIэхэуи зэрэхъущтыгъэр, унэгъокIоцI хабзэхэр, жъи кIи зыфырикъужьхэу, зэрэухъумэхэу къо­джэдэсхэр зэрэщыIагъэхэр, джы непэрэ мафэхэм щыIэныгъэр зэблэхъугъэ зэ­рэхъурэр тхыгъэ нэкIубгъохэм гурыIогъошIоу къащиIотыкIыгъ.

Тхылъыр мыщ фэдэ шъхьэхэмкIэ зэ­теутыгъ: IофшIэным ицIыфхэр. Медици­нэр. Волонтерхэр. Ветеранхэр. Лъэпкъ зэфыщытыкIэхэр. Мыхэр щысэтехыпIэх. ЕджапIэм ищыIакI. Культурэр. Спортыр. Хэбдзыни, хэбгъэхъонэуи щымытэу щы­Iэныгъэм илъэныкъо пстэури тхылъым къыщыпчъыгъ.

«Спортыр» зыфиIорэ шъхьэр анахь зыфэгъэхьыгъэр Майе ишъхьэгъусэу, илъэс 40 нахь ымыныбжьэу зидунай зыухыгъэу Пщыкъэнэ Аслъан ары. Спортыр зэрикIэсагъэр, гъэхъагъэхэр зэриIагъэр, къоджэ ныбжьыкIэхэр ащ зэрэфигъасэщтыгъэхэр, Аслъан ыцIэкIэ спорт мэфэкIхэр къуаджэм зэрэщызэхащэхэ­рэр, ахэм иныбджэгъу благъэхэр зэра­хэ­лажьэхэрэр, Улапэ испортсменхэр Адыге­им имызакъоу, чылэми зэрэщагъэлъапIэхэрэр ары. Тренер дэгъум ыцIэ зэращымыгъупшэрэм ишыхьатэу автор зэфэшъхьафхэр яIэхэу тхыгъэхэр тхы­лъым къыдэхьагъэх. Аслъан ыцIэ анахь зыIэтыгъэр спортымкIэ шъыпкъагъэу хэлъыгъэр, къиным къызэримыуфэщтыгъэр, имурад факIоу, чылэ спортым инэкIубгъуакIэ ащ къызэIуихыныр зэрэфызэшIокIыгъэр ары. «ЦIыфым ишIушIэ кIодырэп» джары зыкIаIуагъэр.

Пщыкъэнэ Майе икъуаджэ щыпсэухэ­рэм язэдэIужь-зэрэлъытэ, Iофым цIыфыр зэриузэнкIырэр, гъэсэныгъэм нэр къызэригъаплъэрэр, IэшIагъэхэм шъхьэ­кIа­фэр къызэрэпфахьырэр, узэдеIэжьыным узэрэлъигъэкIуатэрэр тхыгъэ зэ­фэшъхьафыбэмкIэ къащыриIотыкIыгъ. Тхылъыр къагъэбаигъ сурэтыбэу ащ къыдэхьагъэхэм.

ТхылъыкIэм тхылъеджабэ ыгъотынэу фэтэIо.

Дзэукъожь Нуриет.