Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ тхылъеджапIэ къэIотэн-творческэ проектэу «Современное прочтение адыгского эпоса в коллекциях региональных дизайнеров одежды» зыфиIорэр щыкIуагъ.

КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъ­хэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим и Темыр-Кавказ къутамэ фондымкIэ иотдел ипащэу, искусствоведениемкIэ кандидатэу, Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым икIэлэегъэджэ шъхьаIэу ыкIи модэм истуденческэ театрэу «KStar» зыфиIорэм иIэ­шъхьэтетэу КIэдыкIой Нэфсэт зэхигъэуцуагъэм ащ щытегущыIагъэх.

Мурадэу проектым иIэр адыгэ эпосыр шIэныгъэ къэкIопIэ инэу зэрэщытыр къиIотыкIыгъэ­ныр, мифическэ образхэмкIэ зэлъягъэшIэгъэныр ары.

Лъэтегъэуцом хэлэжьагъэх зэлъашIэрэ модельерэу, АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу СтIашъу Юрэ, Лъэпкъ музеим археологиемкIэ иотдел иIофышIэ шъхьаIэу Тэу Аслъан, Лъэпкъ театрэм иартисткэхэу Тхьаркъохъо Марджанэт ыкIи Жьэлыгъот Заремэ, АКъУ-м, МКъТУ-м ыкIи искусствэхэмкIэ Адыгэ республикэ колледжым, кIэлэегъэджэ колледжым аще­джэхэрэр.

Творческэ лъэтегъэуцор къы­зэIуихыгъ Лъэпкъ тхылъеджапIэм массовэ IофшIэнымкIэ ипащэу Кучмэз Аминэт.

Тхылъ къэгъэлъэгъонэу «Прошлое и будущее» зыфиIорэм дунаим цIыфыр къызытехъуа­гъэм къыщыублагъэу джырэ мафэхэм къанэсыжьэу щыIакIэм зэхъокIыныгъэ инэу хэхъухьагъэхэр, блэкIыгъэр умышIэу непэрэ мафэм уасэ фэпшIын ыкIи мэхьанэ зиIэ лъэбэкъухэр уапэкIэ щыбдзын зэрэмылъэкIыщтыр щыкIэгъэтхъыгъагъ.

Iофтхьабзэу джырэ лъэхъан щыгъын-шъуашэр зыдыхэрэр зэрыгъуазэу ыкIи IэубытыпIэ­шхоу яIэм кIэкIэу къытегущы­Iагъ зэлъашIэрэ модельерэу, зишъо­шэ кIэрэкIэ гъэшIэгъонхэр Iэ­кIыб къэралхэм анэсыгъэхэу, осэшIу къызэратыгъэхэу СтIашъу Юрэ. Ащ ишъошэ коллекцие щыщ сурэтхэр къытырырагъадзэ­хэзэ, IэшIагъэхэу «Гекатей», «Сосруко», «Тыргатао» зыфи­Iохэрэр ышIынэу зэрэхъугъэхэр, тарихъ-сюжет лъапсэу яIэр нарт эпосыр арэу зэрэщытыр кIэкIэу къафыриIотыкIыгъ.

Щыгъын-шъуашэм итемэ эпосыр ыкIи археологием пытэу зэряпхыгъэр Тэу Аслъан хъи­шъэ­хэмкIэ, тхыдэхэмкIэ къафиIотагъ. Лъэтегъэуцом хэлэ­жьэрэ ныбжьыкIэхэм агуригъэ­Iуагъ блэкIыгъэмрэ къэкIощтымрэ ацыпэ сыдигъуи зэрэзэрэIыгъыр, Адыгэ хэгъэгур — чIыгур саугъэт гъэшIэгъоныбэкIэ зэрэбаир — Iуашъхьэхэм, къэхэлъэжъхэм къачIатIыкIырэ цIыф къупшъхьэхэм ямызакъоу, археологхэм ахэм агъэфедэщтыгъэ Iэшэ-шъуашэхэр, щы­гъын­хэр, хьакъу-шыкъухэр къы­зэрагъотыхэрэр, ахэр блэкIыгъэ лIэшIэгъу чыжьэхэм шыхьат зэрафэхъухэрэр кIигъэтхъыгъ. Адыгэ эпосым а зэкIэ зэ­рэхэтыр, ар зэбгъашIэмэ, хэтрэ цIыф лъэпкъ ышъхьэ къырыкIуагъэр зэрэпшIэщтыр, тхылъхэр зэрэгъозэпIэ инхэр ыгъэунэфыгъ.

Лъэтегъэуцом къыщыгущыIагъ КIэдыкIой Нэфсэт. Щыгъын-шъуашэр темэ гъэ­шIэгъон дэдэу зэрэщытыр, тарихъ бай зэрэпылъыр, цIыфымрэ къешIэкIыгъэ чIыопсымрэ пытэу зэрэзэпхыгъэхэр, адыгэхэр зэрэлъэпкъыжъхэр, ащ апэкIэ­кIыгъэр, алъэгъугъэр тамыгъэ гъэнэфагъэ шъуашэм зэрэфэхъугъэр, цIыф лъэпкъ пэпчъ ыгу, ышъо адиштэрэ шъуашэ зэриIэр къыхигъэщыгъ, ащкIэ адыгэ лъэпкъ шъуашэр щысэ инэу ылъытагъ. Дизайнер IэпэIасэхэр мы IофшIэн мы­псынкIэм лъэныкъуабэкIэ къызэрекIуалIэхэрэр — пкъым екIоу, зыщыгъыр ыгъэгупсэфэу, напэр ыгъэдахэу ыкIи Iэрыфэгъун зэрэфаер, щыгъыныр зыхашIыкIырэ шэкI лъэпкъхэр, анахьэу агъэфедэрэ шъохэр сыд фэдэрэ лъэхъани зэрекIухэрэм ягугъу къышIыгъ. Щыгъын-шъошэ коллекциер бгъэхьазырыным ыпэкIэ ар зыщыгъыщтым иобраз дэгъоу зыфэбгъэнэIосэн зэрэфаер, бзылъфыгъэ-зэолIыр зэрэфэпэгъагъэр къэзыIотэрэ нарт хъишъэхэр зэбгъэшIэнхэу зэрэхъурэр, дэкIо-бзакIохэм Iофышхо зэралэжьырэр, блэкIыгъэр яIэубытыпIэу, тарихъ щыгъын-шъуашэр зэтырагъэуцожьзэ къызэрагъэлъагъорэр проектым зэрэщыгъэунэфыгъэр кIигъэтхъыгъ.

Проектэу «Белая река» зы­фи­Iорэм лъэпкъ гупшысэ лъап­сэу иIэр зыфэдэр, лъэпкъ шэн-хабзэр, зекIокIэ-шIыкIэхэр а зэкIэми зэрахэгощагъэр къы­Iуагъ. МКъТУ-м модэмкIэ истуденческэ театрэу «KStar» къыгъэхьазырыгъэ къэгъэлъэгъоным еплъыгъэх.

Амазонкэхэм яхьылIэгъэ хъишъэхэм IупкIэу къяджагъэх Жьэлыгъот Заремэрэ Тхьаркъо­хъо Марджанэтрэ.

Щыгъын-шъуашэм хэтрэ цIыфкIи мэхьанэшхо иI: ащ уахещэ, ау уакъыхэзгъэщэу, уакъыхэзыщыжьырэр акъылыр арэу зэрэщытыр зыщыбгъэ­гъупшэ хъущтэп.