«ПсынэкIэчъыжъыем» иIофшIакI
«Чыр цIынэзэ къауфэ, кIалэр цIыкIузэ агъасэ» еIо адыгэ гущыIэжъым. Хэтрэ кIэлэцIыкIуи иIусыр зэхихырэр, ылъэгъурэр ары. Сабыйзэ хаплъхьэрэр хэти ныбжьырэу хэпшагъэ мэхъу.
КIэлэцIыкIу пэпчъ щысэ фэхъурэр къешIэкIыгъэхэм язекIокIэ-шIыкI, ащ къыхэкIэу адыгэхэм аIуагъ: «Уиин егъаIу, уицIыкIу кIегъэшIыкIыжь». Джащ фэдэу гу зылъыозгъатэрэр узэгугъурэр къызэрэогугъужьырэр ары. Ар къагурыIозэ, культурнэ лэжьэпIэшхохэм — музейхэм, тхылъеджапIэхэм, лъэпкъ культурнэ Гупчэхэм къыткIэхъухьэхэрэр цIыф тэрэз хъунхэмкIэ бэ Iофэу зэшIуахырэр.
Адыгэ республикэ кIэлэцIыкIу тхылъеджапIэм мы лъэныкъомкIэ гъэзагъэу Iофыбэ ешIэ. Краеведческэ клубэу «Родничок» зыфиIорэр чанэу мэлажьэ. Мыщ хэтхэм анахьэу анаIэ зытырагъэтырэр адыгэ литературэр, ар бзэу зэрэтхыгъэр ары. ТхылъеджапIэм иIофышIэхэм литературэм пIуныгъэ-гъэсэныгъэ мэхьанэшхо зэриIэр къагурэIо ыкIи ятхылъеджэхэр ащ нахь пэблагъэ зэрашIыщтхэ амалхэм яусэх.
Мы илъэсыр — Адыгеим къэралыгъо гъэпсыкIэ зиIэр илъэси 100 зэрэхъугъэр зыщыгъэмэфэкIыгъ. Адыгэ советскэ прозэм илъэпсэгъэуцоу КIэрэщэ Тембот къызыхъугъэр илъэси 120-рэ шышъхьэIум зэрэхъугъэри хагъэунэфыкIыгъ. КIэращэм ипроизведениехэмкIэ адыгэ шэн-хабзэхэр, шIыкIэ-гъэпсыкIэхэр, адыгэ щыIакIэр, лъэпкъым итарихъ хэти зэрегъашIэ, джарэу ахэр купкI зиIэх, гъэшIэгъоных, еджэгъошIух. НыбжьыкIэхэм лъэпкъ литературэр нахь апэблагъэ, адыгабзэр нахь зэхарагъэхы ашIоигъоу Адыгэ республикэ гимназием, нэмыкI еджапIэхэм ащеджэхэрэр КIэрэщэ Тембот имузей къащэх, ащ ищыIэныгъэ ыкIи итворчествэ нахь игъэкIотыгъэу фагъэнэIуасэх. Музеир ежь тхакIор зыщыпсэугъэ унэм чIэт, IэпкIэ-лъапкIэу, узыфищэу зэIухыгъ. ТхакIом икIыгъэ лIэшIэгъум ия 60-рэ илъэсхэм Iоф зыщишIэгъэ унэ-кабинетыр экспозицием нэрылъэгъу къыпфешIы. Мыщ сурэттехыгъэ зэфэшъхьафхэр, мэхьанэ зиIэ документхэр, тхакIом ыгъэфедэщтыгъэ пкъыгъохэм ащыщхэр ыкIи иапэрэ тхыгъэ-произведениеу къыхиутыгъэхэр щыолъэгъух. Музеим иIофышIэ унэ пэпчъ къыщекIокIызэ, зэкIэ тхакIом ищыIэкIагъэр, иIофшIэкIагъэр къеIуатэ. ТхакIом тхэн къодыер арымырэу, цIыфыгъэшхо зэрэхэлъыгъэми ащ игугъу къешIы.
ТхылъеджэкIо чанхэу литературнэ клубэу «Родничок» хэтхэми алъэгъуи, зэхахи, упчIэхэм яджэуапхэми гуапэ ахагъуатэ. КIэлэеджакIохэм Тембот пцэжъыеешэныр зэрикIэсагъэр зашIэм, гушIуагъэх. Итхылъ зэфэшъхьафхэм атеIэбагъэх, зэджагъэу ахэтхэр агу къыщыдэоежьыгъэх. Тхэн-усэным фэщагъэхэр музеим щалъэгъугъэм нахь къыгъэчэфыгъэх, мурадыкIэхэм къафигъэущыгъэх.
КIэлэеджакIохэм литературнэ музеир агу рихьыгъ ыкIи ащ иIофышIэ «тхьауегъэпсэу» раIуагъ, зэхэтхэу сурэт зытырагъэхыгъ.
КъахэкIыгъэх якIэсэ усэхэм къяджагъэхэри. Хэта зышIэрэр, мы клубым хэлажьэхэрэм ащыщхэри усакIо, тхакIо е филолог дэгъу хъунхэкIи мэхъуба!
Мамырыкъо Нуриет.