Top.Mail.Ru

«ПсынэкIэчъыжъыем» иIофшIакI

Image description

«Чыр цIынэзэ къауфэ, кIалэр цIыкIузэ агъа­сэ» еIо адыгэ гущыIэжъым. Хэтрэ кIэлэцIыкIуи иIусыр зэхихырэр, ылъэгъурэр ары. Са­быйзэ хаплъхьэрэр хэти ныбжьырэу хэпшагъэ мэхъу.

КIэлэцIыкIу пэпчъ щысэ фэ­­хъурэр къешIэкIыгъэхэм язе­­кIокIэ-шIыкI, ащ къыхэкIэу адыгэ­хэм аIуагъ: «Уиин егъаIу, уицIыкIу кIегъэшIыкIыжь». Джащ фэдэу гу зылъыозгъатэрэр узэгугъурэр къызэрэогугъужьырэр ары. Ар къагурыIозэ, культурнэ лэжьэпIэшхохэм — музейхэм, тхылъеджапIэхэм, лъэпкъ культурнэ Гупчэхэм къыткIэхъухьэ­хэрэр цIыф тэрэз хъунхэмкIэ бэ Iофэу зэшIуахырэр.

Адыгэ республикэ кIэлэцIыкIу тхылъеджапIэм мы лъэныкъомкIэ гъэзагъэу Iофыбэ ешIэ. Крае­ведческэ клубэу «Родничок» зыфиIорэр чанэу мэлажьэ. Мыщ хэтхэм анахьэу анаIэ зытыра­гъэтырэр адыгэ литературэр, ар бзэу зэрэтхыгъэр ары. Тхылъ­еджапIэм иIофышIэхэм литературэм пIуныгъэ-гъэсэныгъэ мэхьанэшхо зэриIэр къагурэIо ыкIи ятхылъеджэхэр ащ нахь пэблагъэ зэрашIыщтхэ амалхэм яусэх.

Мы илъэсыр — Адыгеим къэралыгъо гъэпсыкIэ зиIэр илъэ­си 100 зэрэхъугъэр зыщыгъэмэфэкIыгъ. Адыгэ советскэ прозэм илъэпсэгъэуцоу КIэрэщэ Тембот къызыхъугъэр илъэси 120-рэ шышъхьэIум зэрэхъугъэ­ри хагъэунэфыкIыгъ. КIэращэм ипроизведениехэмкIэ адыгэ шэн­-хабзэхэр, шIыкIэ-гъэпсыкIэхэр, адыгэ щыIакIэр, лъэпкъым итарихъ хэти зэрегъашIэ, джарэу ахэр купкI зиIэх, гъэшIэ­гъоных, еджэгъошIух. НыбжьыкIэхэм лъэпкъ литературэр нахь апэблагъэ, адыгабзэр нахь зэ­харагъэхы ашIоигъоу Адыгэ республикэ гимназием, нэмыкI еджапIэхэм ащеджэхэрэр КIэ­рэщэ Тембот имузей къащэх, ащ ищыIэныгъэ ыкIи итворчествэ нахь игъэкIотыгъэу фагъэ­нэIуасэх. Музеир ежь тхакIор зыщыпсэугъэ унэм чIэт, IэпкIэ-лъапкIэу, узыфищэу зэIу­хыгъ. ТхакIом икIыгъэ лIэшIэгъум ия 60-рэ илъэсхэм Iоф зыщишIэгъэ унэ-кабинетыр экспозицием нэрылъэгъу къыпфешIы. Мыщ сурэттехыгъэ зэфэшъхьафхэр, мэхьанэ зиIэ документхэр, тха­кIом ыгъэфедэщтыгъэ пкъыгъо­хэм ащыщхэр ыкIи иапэрэ тхы­гъэ-произведениеу къыхиутыгъэхэр щыолъэгъух. Музеим иIофышIэ унэ пэпчъ къыще­кIокIызэ, зэкIэ тхакIом ищыIэкIагъэр, иIофшIэкIагъэр къеIуатэ. ТхакIом тхэн къодыер арымырэу, цIыфыгъэшхо зэрэхэлъыгъэми ащ игугъу къешIы.

ТхылъеджэкIо чанхэу ли­тературнэ клубэу «Родничок» хэтхэми алъэгъуи, зэхахи, упчIэ­­хэм яджэуапхэми гуапэ аха­­гъуатэ. КIэлэеджакIохэм Тем­бот пцэжъыеешэныр зэри­кIэ­са­гъэр зашIэм, гушIуагъэх. Итхылъ зэфэшъхьаф­хэм атеIэбагъэх, зэджагъэу ахэтхэр агу къы­щыдэоежьыгъэх. Тхэн-усэным фэщагъэхэр музе­им щалъэ­гъугъэм нахь къыгъэ­чэфыгъэх, му­радыкIэхэм къафи­гъэущыгъэх.

КIэлэеджакIохэм литературнэ музеир агу рихьыгъ ыкIи ащ иIофышIэ «тхьауегъэпсэу» ра­Iуагъ, зэхэтхэу сурэт зытыра­гъэхыгъ.

КъахэкIыгъэх якIэсэ усэхэм къяджагъэхэри. Хэта зышIэрэр, мы клубым хэлажьэхэрэм ащыщхэри усакIо, тхакIо е филолог дэгъу хъунхэкIи мэхъуба!

Мамырыкъо Нуриет.