Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ концертыр Къэралыгъо филармонием изэхэхьэпIэ цIыкIу щыкIуагъ.

Пчыхьэзэхахьэр зезыщэгъэ лектор-искусствоведэу Татьяна Резниченкэм къыIуагъ Адыгеим автономие иIэ зыхъугъэм къыщегъэжьагъэу экономикэм, культурэм, гъэсэныгъэм хэхъоныгъэ инхэр зэрафэхъугъэхэр. ЦIыфхэм ягушъхьэ кIуачIэ хэпшIыкIэу зыкъиIэтыгъ.

Литературэм, музыкальнэ искусствэм Iоф ащызышIэхэрэм аусыгъэ произведениехэр Урысыем имызакъоу, Европэм, дунаим ащэIух. Къэралыгъо 50-м нахьыбэмэ адыгэхэр ащэпсэух. Тыдэ щыIэхэми, лъэпкъым иорэдхэр зэхахых.

ТхакIоу Жэнэ Къырымызэрэ композиторэу Тхьабысымэ Умаррэ орэд 200-м ехъу зэдаусыгъ. «Синан» зыфиIорэр адыгэхэм ямызакъоу, урысхэм, абхъазхэм, къэндзалхэм, нэмыкIхэм къаIо. Орэдэу «Сикъуаджэр» Мыекъуапэ икъэзэкъ ансамблэу «Казачатэм», фэшъхьафхэм дунаим щагъэжъынчы.

— «О унитIу». А орэдыр къас­Iозэ культурэм цIэрыIо сыщы­хъугъ, — игупшысэхэм къащыхигъэщыгъ Урысыем изаслуженнэ артисткэу, Адыгеим ина­роднэ артисткэу Шъэожъ Розэ.

Адыгэхэм ятарихъ, япсэукIэ, шэн-хабзэу яIэр орэдхэм ащызэхэтэхы. «Адыгэхэм яхабзэ джащ фэд» зыфиIоу Жэнэ Къырымызэрэ Сэмэгу Гощнагъорэ зэдаусыгъэр дунаим щэIу.

МэщбэшIэ Исхьакъ, Жэнэ Къы­рымызэ, ЯхъулIэ Сэфэр, Бэрэтэрэ Хьамидэ, КъумпIыл Къадырбэч, нэмыкIхэм ягущыIэхэм ате­хыгъэ орэдхэу Тхьабысымэ Ума­рэ, Натхъо Джанхъот, Анзэрэкъо Чеслав, Анзэрэкъо Вячеслав, фэшъхьафхэм аусыгъэхэр концертым щызэхэтхыгъх.

Адыгэ Республикэм инароднэ артисткэу Нэгъой Маринэ, дунэе зэнэкъокъухэм ялауреатхэу Теу­цожь Бэлэ, Сергей Трутневым лъэпкъ орэдхэр къаIуагъэх. ­Сергей Пособиловыр флейтэмкIэ, Набэкъо Бэлэ фортепианэмкIэ къадежъыугъэх.

Адыгэхэр хьакIэм зэрэпэгъо­кIыхэрэм, лъытэныгъэ зэрэфа­шIырэм афэгъэхьыгъэ орэдэу «Къэбар дах» зыфиIорэр пчы­хьэзэхахьэм дахэу къыщаIуагъ. «Къэ­гъагъ Iэрамыр» Нэгъой Ма­ринэ илъэс пчъагъэ хъугъэу икон­церт программэхэм ахегъа­хьэ, орэдыр жъы хъурэп. Къэ­гъагъ Iэрамыр ыIыгъэу М. Нэгъоим орэдыр къызыхедзэм, залым чIэсхэр дежъыугъэх. Артисткэ цIэрыIом художественнэ амалэу ыгъэфедагъэм пчыхьэзэхахьэр къыгъэдэхагъ.

Орэдым фэбагъэу хэлъым удихьыхызэ, пчэдыжь тыгъэм инэбзыйхэм афэогъадэ, гугъэу уигъэшIырэм тамэ къыуеты. Урысыем иорэдыIо цIэрыIоу Вла­дислав Косаревыр Адыгеим иныб­джэгъушIу, концертхэр пчъа­гъэрэ Мыекъуапэ къыщитыгъэх.

КъумпIыл Къадырбэчрэ Анзэрэкъо Чеславрэ зэдаусыгъэ орэдэу «Адыгэ хэку» зыфиIорэр В. Косаревым ирепертуар хэт. Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние щыкIорэ пчыхьэзэхахьэм В. Косаревым орэдыр къызыщыхедзэм, залым чIэсхэр къэтэджыхи едэIугъэх, дежъыугъэх, зэпамыгъэоу бэрэ Iэгу фы­­теуагъэх.

Татьяна Резниченкэр къашъо­хэу «ЗэфакIом», «Уджым», «Къа­шъом», нэмыкIхэм къатегущыIагъ. Ащ къызэрэхигъэщыгъэу, «ЗэфакIор» къашIы зыхъукIэ, гущы­IэкIэ бэмэ зэраIон амылъэкIы-гъэр нэплъэгъу фабэм хэгъэщагъэу ягупшысэхэмкIэ зэлъэIэсых, ямурад екIурэ гъогур къашъом щыпхыращы.

ЩыIэныгъэм уфэзыщэрэ орэдэу гур къэзыIэтырэм пIуныгъэ мэхьа­нэу иIэри зэхахьэм щызэхэтхыгъ. «Адыгэ хэку» зыфиIорэ орэдымкIэ пчыхьэзэхахьэр аухыгъ.

ЗэлъашIэрэ тхакIоу Жэнэ Къы­рымызэ, композиторхэм яIа­хьылхэр концертым чIэсыгъэх. Медицинэм щыцIэрыIоу, хирург IэпэIасэу Жэнэ Аскэр лъэпкъ орэдхэм игуапэу ядэIугъ. Ащ фэдэ концертхэр на­хьыбэрэ зэхащэхэ зэрэшIоигъор къытиIуагъ. Артисткэ цIэры­Iоу Баджэ Дзэ­хъани концертым гухахъо хигъуа­тэу еплъыгъ.

Орэдыр тэгъэ­лъапIэ, щыIэныгъэм щытигъус. Ным исабыеу кушъэм хэлъым къыфиIорэ орэдыр гум къыще­жьэ, щыIэныгъэм зэрэфипIущтым егупшысэ. Орэ­жъынчых тиорэдхэр, орэдышъом лъагэу зерэIэт…