Исурэтхэм зэманхэр зэрапхых
СурэтышI IэпэIасэу Ацумыжъ Фатимэ икъэгъэлъэгъонхэр икIыгъэ илъэсым апэрэу зэхищэгъагъэх, лъэпкъ культурэм и Гупчэу ПсышIуапэ дэтым къыщагъэлъэгъогъагъэх.
БэмышIэу сурэтышIым иIэшIагъэхэм Къэбэртэе-Бэлъкъарым щыпсэухэрэр нэIуасэ афашIыгъэх.
ЦIыф жъугъэхэм дунаир зэралъэгъурэмрэ сурэтышIхэм ар зэрэзэхашIэрэмрэ зэфэдэп. Бэмэ гу зылъамытэхэрэ шъохэмрэ штрих цIыкIухэмрэ агъэфедэхэзэ, мафэ къэс тыкъэзыуцухьэрэ дунаир уапашъхьэ къыщызэIуахы.
Ацумыжъ Фатимэ Адыгэ Республикэм къыщыхъугъ, къуаджэу Пэнэхэс щапIугъ ыкIи щеджагъ, Краснодар дэт къэралыгъо университетым ихудожественнэ-графическэ факультет къыухыгъ. ПсышIуапэ унагъо щыриI, искусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэм Iоф щешIэ.
— IофшIэгъэ 20 къызэсхьылIэгъэгъэ апэрэ къэгъэлъэгъонэу икIыгъэ илъэсым ПсышIуапэ щызэхэтщэгъагъэм сэрыкIэ мэхьанэ иI. Сисурэтхэм яплъыгъэхэм агу зэрэрихьыгъэхэр инэу сигопагъ. Сигупшысэу ыкIи сигумэкIыгъоу ахэм ахэслъхьагъэр зэрэзэхашIагъэм сигъэгушхуагъ. ЧIыпIэ зэфэшъхьафхэм сиIэшIагъэхэр къащызгъэлъэгъонхэм сытырагъэгушIухьагъ, — къыIотагъ Фатимэ.
ЯтIонэрэ къэгъэлъэгъоным цIыфыбэ къекIолIагъ. Ар Къэбэртэе-Бэлъкъарым и Лъэпкъ музей зыщыкIуагъэр. Культурэм иIофышIэхэм, искусствэр шIу зылъэгъухэрэм Фатимэ ышIыгъэ сурэтхэм бэ гущыIэ фабэу къараIолIагъэр.
Къэгъэлъэгъоным изэхэщэнкIэ Фатимэ зишIуагъэ къезыгъэкIыгъэхэм ащыщ тарихъ шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу, адыгэ Iашэм пылъ къэбархэр куоу зэзыгъэшIэгъэ специалистэу Нако Феликс. Ащ фэшъхьафэу IэпыIэгъу къыфэхъугъэ пстэумэ зэрафэразэр Фатимэ къеIо.
Сурэт 50 фэдиз ащ къыщагъэлъэгъуагъ, ахэм портретхэр, пейзажхэр, зарисовкэхэр ахэтыгъэх. Къэгъэлъэгъоным еплъыгъэхэм, зишIошI къизыIотыкIыгъэхэм ащыщ Къэбэртэе-Бэлъкъар Республикэм исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу Къаныкъо Жаннэ.
«Фатимэ илъэпкъ шIулъэгъоу фишIыгъэр итворчествэ къыхэщы. Сурэтхэр зэкIэ зэхэтэу авторым къыIорэ орэдэу къыпшIошIы. А орэдыр ежьым икисточкэкIэ зэхелъхьэ», — къы- Iуагъ ащ.
Къэбэртэе-Бэлъкъарым инароднэ сурэтышIэу Анатолий Жиловым къыхигъэщыгъ Фатимэ иIэшIагъэ зыплъэгъукIэ адыгэу тыдэкIи щыпсэухэрэр зэзыпхыхэрэ, зэпымычырэ нэшанэхэр зэрэщыIэхэр. «Лъэпкъым зэпичыгъэ зэман хьылъэхэр, зэдащэчыгъэ гукъаохэр творчествэм пылъ цIыфхэм агукIэ ащэчыжьыхэзэ, ятворчествэ къыщагъэлъэгъожьы», — еIо ащ.
Къэбэртэе тIуакIэм къыщыдэкIырэ гъэзетэу «Электроннэ гъэзетэу «Къэбэртэе-Бэлъкъарыр» зыфиIорэм икорреспондентэу Хьамышх Аннэ етхы: «Фатимэ итворчествэ зэрэщытэу лъэпкъым икультурэ ибайныгъэ къегъэлъагъо. Шэн-хабзэхэр, энергетикэу лъэпкъым хэлъыр сурэтхэмрэ портретхэмрэ къахэщых».
НэмыкI гъэзетэу «Горянкэм» иIофышIэу Шэрдан Лилианэ ащ дырегъаштэ: «Фатимэ исурэтхэр гурыIогъошIух, цIыф къызэрыкIо-лэжьакIохэм апэблагъэх. ИIофшIагъэхэм блэкIыгъэ ыкIи тызхэт зэманхэр зэрапхых. Хьалыгъу гъэжъэгъакIэм ымэ, пхъэ машIоу хьакум илъым ифабэ, мэкъу упкIэгъакIэм къыпихырэ мэ кIуачIэр, нэмыкI гукъэкIыжьхэри къыпшъхьарэожьых».
Пщыкъо Асе «Советская молодежь» зыфиIорэ гъэзетым иредакцие къикIыгъагъ.
— Дунаим, тызщыпсэурэ чIыгум якъушъхьэ псыхъохэмрэ псыкъефэххэмрэ язакъоп авторым къыгъэлъагъорэр. ЗэкIэми апэу къоджэ псэукIэр исурэтхэм ахэолъагъо. Укъызщыхъугъэ щагур, сэнашъхьэу, мыIэрысэ чъыгэу ащ дэтыгъэхэр нэгум къыкIэуцожьых. Авторыр ахэм ахэкIышъ, лъэпкъым инахьыбэ Стамбул зэрыкIогъэ гъогур, ягугъэхэр зыхэкIодэгъэ хыпс куур, апсэхэр бзыухэу ошъогум зэрибыбэжьыгъэхэр къегъэлъагъо. ЕтIани гъашIэр гъунэм нэсырэп. НыбжьыкIэхэр джыри къэшъощтых, къамылми, шыкIэпщынэми амакъэ зэпыущтэп, — еIо ащ.
Ежь Фатимэ сурэтшIыным езэщырэп. Гухэлъэу иIэхэр ыIэхэмкIэ тхылъыпIэм къытыренэх. Мы лъэхъаным адыгэхэм нысхъапхэр зэрашIыщтыгъэхэм епхыгъэ проектым Iоф дешIэ. Черкес культурэм фэгъэхьыгъэ Дунэе фестивалэу Мыекъуапэ щыкIуагъэм ар хэлэжьагъ. Адыгэхэр зыщыпсэухэрэ лъэныкъуабэмэ къарыкIыгъэ сурэтышIхэм яIэшIэгъэ анахь дэгъухэу фестивалым къыщагъэлъэгъуагъэхэм Ацумыжъ Фатимэ иехэри ахэтыгъэх.
Ныбэ Анзор.