Iоныгъом и 18 – 25-м кушъхьэфэчъэ спортымкIэ Дунэе зэIукIэгъоу «Адыгеим инарт» зыфиIорэр Адыгэ Республикэм гъэшIэгъонэу щыкIуагъ.

Хэгъэгуи 8 зэнэкъокъум хэлэжьагъ. Белоруссиер, Монголиер, Узбекистан, Таджикистан, Казахстан, Египет, Сербиер, Урысыер апэрэ чIыпIэхэм афэ­бэнагъэх. Урысыем ишъолъыр 25-мэ къарыкIыгъэхэм яIэпэIэсэныгъэ къагъэлъэгъуагъ.

Урысыем Олимпиадэ джэгунхэмкIэ и Комитет, Урысыем спортымкIэ и Министерствэ, хэгъэгум кушъхьэфэчъэ спор­тым­кIэ и Федерацие, Адыгэ Республикэм физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет, республикэм кушъхьэфэчъэ спортымкIэ и Федерацие кIэща­кIо зыфэхъугъэхэ Дунэе зэнэкъо­къур гум шIукIэ къинэжьыщт.

— Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ зэIукIэгъоу «Адыгеим инарт» зыфи­Iо­рэм спортсмени 180-рэ щызэнэ­къокъугъ, — къыIуагъ Уры­сыем кушъхьэфэчъэ спортымкIэ и Фе­дерацие ипащэу Юрий Кучеря­вэм. — Бзылъфыгъэхэри, хъулъфыгъэхэри текIоныгъэм фэбанэ­хэзэ щысэшIу къагъэлъэ­гъуагъ.

Iоныгъом и 24-м бзылъфыгъэ­хэм километрэ 96-рэ къакIугъ. Ирина Кузнецовар зэIукIэгъум хэлажьэхэрэм бэрэ апэ итыгъ, ау зэнэкъокъур зыщаухыщт уахътэм кIуачIэр икъоу ыгъэфедэн ылъэкIыгъэп. Ыуж итыгъэ­хэр ошIэ-дэмышIэу «къызыбгырыугъэх», апэкIэ илъыгъэх.

Санкт-Петербург щыщ пшъа­шъэхэу Валерия Валдонен, Анастасия Печерских, Алина Моисеевам апэрэ чIыпIищыр къыдахыгъ.

— ТекIоныгъэр къызэрэдэсхыщтыр сыгу къысиIощтыгъ. Зэнэкъокъум икIэух рэхьатэу сыфэкIуагъ, зэхэщакIохэм лъэшэу сафэраз, — къытиIуагъ Валерия Валдонен.

Уахътэр къыожэщтэп

Хъулъфыгъэхэм язэнэкъокъу километри 156-рэ хъурэ гъогум щыкIуагъ. Апэ ишъыщтыр къэшIэгъуаеу щытыгъэми, Адыгеим щыщ нарт шъаом тигъэгугъэщтыгъ. СтIашъу Мамыр текIоныгъэм фэбанэхэрэм ащыщыгъ, ау Адыгеим ыцIэкIэ изакъоу зэIукIэгъум зэрэхэлажьэрэм Iофхэр къыгъэхьылъэщтыгъэх. Командэхэм ахэтхэр IэпыIэгъу зэфэхъужьхэзэ, текIоныгъэм екIурэ лъагъор пхыращыщтыгъ.

Мыекъуапэ иурам шъхьаIэу Краснооктябрьскэм спортсменхэр къызытехьэхэм, Тюмень щыщ Петр Рикуновымрэ Минскэ къикIыгъэ Евгений Собольрэ зэкIэми апэ итыгъэх. Урамэу А. Пушкиным ыцIэ зыхьырэм къызынэсыхэм, П. Рикуновыр кIырыугъ, ыпэкIэ нахь псынкIэу лъыкIотагъ, текIоныгъэр зыIэкIигъэкIыгъэп.

Журналистэу Андрей Кандрашовым микрофоныр ыIыгъэу къыIопщыгъ ящэнэрэ чIыпIэм СтIашъу Мамыр зэрэфэбанэрэр. Сергей Шевченкэмрэ СтIашъу Мамыррэ урамэу А. Пушкиным ыцIэ зыхьырэм къызытехьэхэм, зэпэблагъэхэу зы гъогум рыкIо­щтыгъэх. НэбгыритIури хэушъхьафыкIыгъэу джэрз медалым фэбанэщтыгъ.

Аужырэ метрэхэр къызакIум, сантиметрэ заулэкIэ С. Шевченкэм М. СтIашъур къыщи­нагъ, ящэнэрэ чIыпIэр къыхьыгъ.

Уахътэр къыожэщтэп, бгъэлъэпIэн фае. Ар СтIашъу Мамыр дэгъоу къыгурэIо. Зэнэкъокъур аухыгъэу гущыIэгъу тызэфэ­хъугъ. Нарт шъаом ыгу илъыр икъоу къытимыIуагъэми, текIоныгъэм ишъыпкъэу зэрэфэбэнагъэр изекIуакIэхэм къахэ­щыгъ. Кушъхьэфачъэр зэнэкъо­къум икIэух узэрэфаем фэдэу бгъэIорышIэн умылъэкIэу къы­хэкIы. Ащи узэгупшысэнэу хэлъыр макIэп.

АфэгушIуагъэх

Урысыем кушъхьэфэчъэ спортымкIэ и Федерацие ипащэу Юрий Кучерявэр къызэгущыIэм, тиреспубликэ и ЛIышъхьэу Къум­пIыл Мурат, Мыекъуапэ иадминистрацие ипащэу Геннадий Митрофановым, АР-м физкультурэмкIэ ыкIи спортымкIэ и Комитет, медицинэм, щынэгъончъагъэм иIофыгъохэр зезы­хьагъэхэу полицием икъулы­къушIэхэм, спортыр зыгу ри­хьыхэу къалъыплъагъэхэм, Iэгу къафытеуагъэхэм зэрафэразэр къыIуагъ.

Дунэе зэнэкъокъоу «Адыгеим инарт» изэхэщэкIо куп идиректорэу Анатолий Лелюк, кушъхьэфэчъэ спортымкIэ дунаим апэрэ чIыпIэр къыщызыхьыгъэ Сергей Никитенкэр, Адыгэ Рес­публикэм и Дунэе полицейскэ ассоциацие ишъолъыр отделение ипрезидентэу, отставкэм щыIэ полковникэу ШъэуапцIэкъо Сэфэр хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэм, зэнэкъокъум изэхэщэнкIэ чанэу IэпыIэгъу къафэхъугъэхэм афэгушIуагъэх, шIухьафтынхэр, нэпэеплъ тамыгъэхэу жъогъо 12-р зытешIыхьагъэхэр, щытхъу тхылъхэр аратыжьыгъэх.

Ю. Кучерявэм, С. Никитен­кэм анахьэу къыхагъэщы­гъэр зэнэкъокъум икIэух Мыекъуапэ иурам шъхьаIэхэм зэращыкIуагъэр, быракъхэр агъэбыбатэхэзэ ныбжьыкIэхэр спортсменхэм къазэрэфэгушIуагъэхэр ары.

— Зэнэкъокъур рэхьатэу кIуа­гъэ, зэхэщакIохэм тафэраз, «шъопсэу» ясIожьы сшIоигъу, — къытиIуагъ апэрэ чIыпIэр «Адыгеим инарт» къыщыдэзыхыгъэ Петр Рикуновым.

— Сэ Белоруссием сыщыщ. Адыгеим сшIогъэшIэгъонэу щыслъэгъугъэр псынкIэу къэс­Iотэн слъэкIыщтэп. Джыри Мые­къуапэ тыкъакIо тшIоигъу, — игупшысэхэм тащигъэгъозагъ ятIонэрэ чIыпIэр къыдэзыхыгъэ Евгений Соболь.

Адыгеир ашIодах

— НахьыпэкIэ Адыгеим ты­къа­кIоу, зэнэкъокъухэм тахэлажьэу уахътэ къыхэкIыгъ, — къыта­Iуагъ Санкт-Петербург щыщ пшъа­шъэхэм. — ЗэхэщакIохэр дахэу къытпэгъокIыгъэх. Адыгеим ичIыпIэ гъэшIэгъонхэр нахьыбэрэ зэдгъэлъэгъухэ тшIоигъу.

Адыгеим икъушъхьэхэр, псы­хъо чъэрхэр, музейхэр, спорт псэуалъэхэр нахьышIоу зэра­гъашIэхэ ашIоигъу — ар тигуа­пэ. ЗекIо Iофхэм зягъэ­ушъом­бгъугъэн фае. Дунэе зэнэкъо­къоу «Адыгеим инарт» зыфи­Iорэр илъэс къэс зэхащэ ашIоигъоу Тюмень, Самарэ, Санкт- Петербург, Казахстан, нэмыкI­хэм къарыкIыгъэхэр къы­кIэлъэ­Iугъэх.

Ансамблэу «Синдикэм» икъа­шъохэр лъэшэу агу рихьыгъэх, сурэтхэр атырахыгъэх. Адыгэ шъуашэм идэхагъэ еплъыхэзэ хьакIэхэм упчIабэ къатыщтыгъ.

Адыгэ Республикэр июбилей пэгъокIызэ Урысыем имыза­къоу, IэкIыб къэралхэм нахьышIоу ащашIэ хъугъэ. Спортым, искусствэм, зекIоным яIофыгъохэр зэдиштэхэу лъагъэкIотэнхэмкIэ егъэжьэпIэшIухэу ашIыгъэхэм лъапсэу афэхъугъэр орэбагъо. ЕмтIылъ Нурбый.