Хабзэр амыукъонымкIэ АР-м и Координационнэ зэIукIэ изэхэсыгъоу щыIагъэм лъэпкъ, федеральнэ проектхэр агъэцакIэхэ зыхъукIэ хэбзэукъоныгъэу ашIыхэрэм ягъогупэ пыбзыкIыгъэн, IT-технологиехэр къызфагъэфедэхэзэ бзэджэшIагъэу зэрахьэхэрэм апэуцужьыгъэн, ЖКХ-м хэбзэукъоныгъэхэр щамышIынхэмкIэ хабзэм ичIыпIэ федеральнэ къулыкъухэм нахь шIуагъэ къытэу яIофшIэн зэхащэн, мэзхэр машIом щыухъумэгъэнхэ зэрэфаем ыкIи нэмыкI Iофыгъохэм щатегущыIагъэх.

АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэхэсыгъор зэрищагъ. Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх АР-м и Премьер-министрэ ипшъэ­рылъхэр зыгъэцакIэу КIэрэщэ Анзаур, АР-м ифедеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, АР-м ипрокуратурэ, и Апшъэрэ хьыкум, и МВД, щынэгъончъагъэмкIэ Федеральнэ къулыкъум АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ, АР-м и МЧС, муниципальнэ образованиехэм япащэхэр.

АР-м и МВД къызэритыгъэмкIэ, лъэпкъ проектхэм адиштэу АПК-м, культурэм, предпринимательствэ цIыкIумрэ гурытымрэ зягъэушъомбгъугъэнымкIэ, гъогухэм ягъэцэкIэжьынкIэ, чIыпIэхэм язэтегъэпсыхьанкIэ, псауныгъэмрэ тыкъэзыуцухьэрэ дунаимрэ якъэухъумэнкIэ, магистральнэ инфраструктурэм игъэкIэжьынкIэ уплъэкIуни 100-м ехъу полицием иIофышIэхэм мыгъэ зэхащагъ. Финанс хэбзэукъоныгъэ 11 ашIыгъэу къыхагъэщыгъ.

АР-м и ГъэIорышIапIэу къэралыгъо мылъкур зэрагъэфедэрэм гъунэ лъызыфырэм лъэпкъ проектхэу «Цифрэ экономикэм», «Культурэм», «Псауныгъэм икъэухъумэн» зыфи­Iохэрэм ягъэцэкIэнкIэ сомэ миллион 82,1-м ехъурэр зэрагъэфедагъэр ыуплъэкIугъ. Хэбзэукъоныгъэу ашIыгъэхэмкIэ джыдэдэм дао тхылъхэр афызэхагъэуцох.

Къолъхьэ тын-Iыхыным пэуцужьыгъэным ехьылIэгъэ хэбзэгъэуцугъэр зыукъохэрэм нахь лъэшэу гъунэ алъафынэу республикэм и ЛIышъхьэ афигъэ­пытагъ.

«Лъэпкъ проектхэмкIэ бюджет мылъкур зэрагъэфедэрэм уплъэкIунхэр зэхэзыщэрэ, хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм гъунэ лъафын фае. Хэбзэукъоныгъэ горэ зэрашIэу планым щымыгъэнэфэгъэ уплъэкIунхэри зэхащэнхэ фае», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

IT-технологиехэр къызфагъэфедэхэзэ зэрахьэрэ бзэджэшIагъэхэм ягъогупэ пыбзыкIыгъэнымкIэ джыри шIэгъэн фаехэм зэхэсыгъом хэлэжьагъэхэр атегущыIагъэх.

АР-м и МВД къызэритыгъэмкIэ, ащ фэдэ бзэджэшIагъэхэр мыгъэ проценти 4,1-кIэ нахь къеIыхыгъэх. ПстэумкIи бзэджэшIэгъэ 608-рэ зэрахьагъэр. Те­лефонкIэ, ИнтернеткIэ цIыф­хэр зыгъапцIэхэрэр псынкIэу къыхагъэщын зэрамылъэкIырэр ары нахьыбэрэмкIэ Iофыр зэпхыгъэр. АР-м и МВД чIыфэт организацие инхэмрэ мобильнэ зэпхыныгъэм испециалистхэмрэ зэзэгъыныгъэ гъэнэфагъэхэр адишIыгъэх. ИнтернеткIэ бзэджэшIагъэхэр зэрамыхьанхэм фэгъэхьыгъэу шъолъыр научнэ- практическэ конференцие ведомствэм зэхищагъ.

ИнтернеткIэ бзэджэшIагъэхэр зэрамыхьанхэмкIэ, кIэлэеджа­кIохэмрэ студентхэмрэ цифрэ технологиехэм ягъэфедэнкIэ шIэныгъэу яIэм зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ Iофэу ашIэрэр АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ ипащэ къыIотагъ. Ащ зэрэхигъэунэфыкIыгъэм­кIэ, республикэм икIэлэеджа­кIохэр онлайн шIыкIэм тетэу гъэсэныгъэмкIэ урысые проект­хэм, вебинархэм, конферен­циехэм, урокхэм ахэлэжьагъэх.

АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, Iэ­кIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет Интернетым щызэрахьэрэ бзэджэшIагъэхэм афэгъэхьы­гъэу материал 360-м ехъу мыгъэ къызэрэхиутыгъэр зэхэсыгъом къыщаIуагъ. ГъэпцIакIохэм узэрадэзекIощт шIыкIэр экспертхэм къафызэхафыгъ.

IT-технологиехэр къызфагъэфедэхэзэ зэрахьэрэ бзэджэшIагъэхэм зэрябэныжьхэрэр нахь гъэлъэшыгъэн зэрэфаер респуб­ликэм и ЛIышъхьэ къыхигъэ­щыгъ. Ащ фэдэ бзэджэшIагъэхэм апэуцужьыгъэнымкIэ бюджет мылъкур нахьыбэу къыхагъэкIын зэрэфаем ащ анаIэ тыраригъэ­дзагъ, пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр АР-м финансхэмкIэ и Министерствэ фишIыгъэх.

«БзэджашIэхэм нэбгырабэ, анахьэу нэжъ- Iужъхэр, агъапцIэ. ЦIыфхэм ящынэгъон­чъа­гъэ къэтыухъумэныр типшъэрылъ. ГъэпцIакIохэм зызэрарамыгъэделэщт шIыкIэр рес­публикэм исхэм агура­гъэIон фае. Къэбар жъугъэм иамалхэр, гуфэкIо движениехэр, общественнэ IофышIэхэр, МВД-р, банкхэм яIофышIэхэр чанэу а Iофым къыхэгъэлэжьэ­гъэнхэ фае», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Зэхэсыгъом хэлэжьагъэхэр ЖКХ-м щызэрахьэрэ хэбзэукъо­ныгъэхэм ягъогупэ зэрэпабзыкIырэм тегущыIагъэх. АР-м ипсэупIэ фонд игъэфедэнкIэ къэралыгъо инспекцием и Гъэ­IорышIапIэ къызэритыгъэмкIэ, мыгъэ ведомствэр тхьаусыхэ тхылъ мин фэдизмэ ахэплъагъ, планхэм къадыхэмылъытэгъэ уплъэкIуни 3 зэхащагъ, хэукъо­ныгъэ 19 къыхагъэщыгъ. ГъэIорышIапIэм испециалистхэр прокурорхэм зэхащэгъэ уплъэ­кIун 45-мэ ахэлэжьагъэх. ЩыкIагъэу къыхагъэщыгъэхэр организациехэм дагъэзыжьыгъэх. ЦIыфхэм ятхьаусыхэ тхылъхэм икъоу ахэплъэгъэн, гъэIорышIэ­кIо компаниехэм зэдэлэжьэныгъэу адыряIэр гъэпытэгъэн зэ­рэфаер КъумпIыл Мурат къы­хигъэщыгъ.

АР-м тыкъэзыуцухьэрэ дунаим икъэухъумэнкIэ ыкIи чIыопс къэкIуапIэхэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэ къыIо­тагъ хабзэм димыштэрэ хэкIи­тэ­къупIэхэр къуаджэхэм зэращагъэсэижьхэрэм фэгъэхьы­гъэу.

Гектар 40-м къехъу зэлъызыубытыщтыгъэ хэкIитэкъупIэ 15-р зэраукъэбзыжьыгъэм, джыри 2 укъэбзыжьыгъэн зэрэфаем ащ ягугъу къышIыгъ. ПсэупIэ заулэмэ псыхъо чъапIэр ащыдэщэхыгъэн фаеу Iофыгъо къэуцугъ.

Хэбзэукъоныгъэу къыхагъэщыгъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэр, республикэм и ЛIышъхьэ зэхэсыгъом къыщиIуагъ, муниципалитетхэм япащэхэм а лъэныкъо­хэм Iофхэр зэращыкIохэрэм ашъхьэкIэ гъунэ лъафын фае.

Зэхэсыгъом икIэух машIом респуб­ликэм имэзхэм закъыщимыштэным епхыгъэ Iофыгъохэм атегущыIагъэх. АР-м мэзхэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэ къызэриIотагъэмкIэ, Адыгэ Республикэм имэзхэм гектар мин 238-м ехъу зэлъа­у­быты. Илъэсыр къызихьагъэм щегъэ­жьа­гъэу машIом тIогъогогъо мэзхэм за­къыщиштагъ, мэзхэм чIэнагъэ ахьыгъэп.

Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэхэсыгъом пшъэрылъ щафишIыгъ зыщыжъоркъ лъэхъаным мэз фондыр зэрауплъэкIурэр нахь агъэлъэшынэу, машIом зыкъымыштэнымкIэ шапхъэу щыIэхэр цIыфхэм агурагъэIонэу, мэкъу­мэщ предприятиехэу мэз фондым къыпэблагъэхэм уцыжъхэр ащамыгъэстынхэм гъунэ зэрэлъафырэр нахь агъэлъэ­шынэу.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу

Технологие амалхэр къызфагъэфедэхэзэ цIыфхэр зэрагъэделэхэрэр, яахъщэ бзэджашIэхэм зэрашIуатыгъурэр гумэкIыгъоу непэ къэуцухэрэм ащыщ. Ащ фэгъэхьыгъэу хэбзэухъумэкIо къулыкъу­хэм цIыфхэм бэрэ зафагъазэми, гъэзетхэми къахаутыми бэмэ джыри зарагъэгъапцIэ. Мы гумэкIыгъом фэгъэхьыгъ тигъэзет ия 4-рэ нэубгъо ит тхыгъэр.