Top.Mail.Ru

Лъэныкъуабэ къызэлъаубыты

Image description

Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэ­гъоныр Мыекъуапэ щэкIо.

Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ зэхищэгъэ къэгъэлъэгъоным икъызэIухын фэгъэхьыгъэ зэхахьэм зэфэхьысыжьхэр щашIыгъэх. Къэугупшысыгъэ ыкIи бгъэфедэн плъэкIыщт искусствэмкIэ республикэм щызэхащэгъэ зэнэкъокъум хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыщыдэзы­хыгъэхэм афэгушIуагъэх, шIу­хьафтынхэр аратыжьыгъэх. Урысыем исурэтышIхэм я Союз хэтэу Сулейманова Фатимэ осэшI купым пэщэныгъэ дызэрихьагъ.

ЗэлъашIэрэ сурэтышIэу, архитекторэу Бырсыр Абдулахь къытиIуагъ тарихъым, культурэм яхьы­лIэгъэ IофшIагъэхэр жъы зэрэмыхъухэрэр. ЦIыф цIэрыIохэм ясурэтхэмкIэ республикэм къыкIу­гъэ гъогур нахьышIоу зэогъашIэ.

Къахэщыгъэхэр

Зэнэкъокъум щытхъуцIэ анахь лъапIэхэр къыщыдэзыхыгъэхэм ащыщых Бырсыр Абдулахь, Ирина Бредихинар, Гъогунэкъо Мурат.

Пхъэм сурэтхэр хэзышIыкIыгъэ Хъуажъ Рэмэзан шIыкIэшIухэр къыгъотыгъэх. «Щэбаб» зыфиIо­рэр, унэгъо хъызмэтыр зезыхьэрэ бзылъфыгъэм иIофшIакIэ, нэмыкI­хэр къоджэ щыIакIэм къыхихы­гъэх. Щэм хэпшIыкIын плъэкIыщт гъомылапхъэхэм нахь куоу уарегъэгупшысэ.

Елена Абакумовам, Галина Овчинниковам, Къуанэ Аслъан, Ольга Бреславцевам, фэшъхьаф­хэм ятIонэрэ ыкIи ящэнэрэ чIыпIэхэр къыдахыгъэх. ЯIэпэIэ­сэныгъэкIэ къахагъэщыгъэхэм ахъ­щэ шIухьафтынхэр, щытхъу тхылъхэр аратыжьыгъэх.

Шъэожъ Хьасан «АкъылышIу» зыфиIорэ сурэтыр ышIыгъ, цIыф Iушым ар фэгъэхьыгъ.

Абрэдж Гощэфыжь ишIэныгъэ щыIэныгъэм къыщигъэлъагъозэ, гобеленым хишIыкIыгъэ сурэтым гукIэ ухещэ. «Ислъамый» зыфи­Iорэ сурэтыр шъо зэфэшъхьаф­хэмкIэ ыгъэкIэрэкIагъ. Нарт эпосым къыхэхыгъэ Iоф­шIагъэу Лъэпшъ ехьылIагъэр Быр­сыр Абдулахь къегъэлъагъо.

Адыгэ музыкальнэ Iэмэ-псымэхэр, анахьэу къахэдгъэщырэ шы­кIэпщынэр, фэшъхьафхэри лъэ­гъупхъэх. Къэугупшысыгъэ ис­кусствэмкIэ Адыгеим хэхъоныгъэ инхэр ышIыгъэх. 1960-рэ илъэ- сым къыщегъэжьагъэу сурэтышI­хэм яеплъыкIэхэр щыIэныгъэм щыпхыращыхэзэ, шIыкIэ гъэшIэ­гъо­нэу къагъотыгъэр бэ. Фольклорым, чIыопсым, портретхэм яхьы­лIагъэхэр зэфэшъхьафых. Я ХХ — ХI-рэ лIэшIэгъухэм сурэтышI ныбжьыкIэхэр IэпэIэ­сэныгъэ зиIэхэм акIырыплъыхэзэ, живописым, графикэм, бгъэфедэн плъэкIыщт искусствэм, фэшъхьаф­хэм яхьылIагъэхэр нахь куоу къы­зэрагъэлъэгъощтхэм пылъых.

Зэфэхьысыжь кIэкI

— ТисурэтышIхэм яIофшIагъэ­хэр бэмышIэу Краснодар къы­щыдгъэлъэгъуагъэх, — къеIуатэ Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу, АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Шэуджэн Бэлэ. — Лъэ­ныкъуабэ къызэлъаубытызэ щыIэныгъэм изэхъокIыныгъэхэр цIыф­хэм алъагъэIэсых. Лъэпкъ культурэм игушъхьэ кIуачIэ ихэхъоныгъэхэр ныбжь зэфэшъхьаф зиIэ сурэтышIхэм къаIуатэ.

СурэтышI пэпчъ иIэпэIэсэныгъэ къызэIуихы зэрэшIоигъор къэгъэ­лъэгъоным къыхэщы. Жанрэ зэ­фэшъхьафхэмкIэ зэнэкъокъур зэ­рэзэхащагъэм зыкъигъэшъыпкъэжьыгъ, нэбгырабэ хэлэжьагъ.

Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ исурэт къэгъэлъэгъуапIэ Iофтхьабзэр шы­шъхьэIум и 24-м нэс щыкIощт. ЗэхэщакIохэм искусствэр зы­шIогъэшIэгъонхэр рагъэблагъэх.

Зэнэкъокъум сурэтышI 26-рэ хэ­лэжьагъ, искусствэм ехьылIэгъэ IофшIэгъэ 55-м нахьыбэ къа­гъэлъагъо.