Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артисткэу Даутэ Сусанэ иконцерт бэдзэогъум и 28-м Мыекъуапэ щыкIуагъ.

КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим и Темыр-Кавказ къутамэ щызэхащэгъэ пчыхьэзэхахьэм нэбгырабэ хэлэжьагъ. Урысыем культурэмкIэ изаслуженнэ Iофы­шIэу, Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ изаслуженнэ Iофы­шIэшхоу Хъот Заур игупшысэхэм къащыхигъэщыгъ концертым хэгъэгум ишъолъырхэм ащыпсэурэ лъэпкъ зэфэшъхьафхэр зэреплъыгъэхэр. Даутэ Сусанэ Урысыем ифестиваль-зэнэкъо­къухэм щытхъуцIэхэр къащыдихыгъэх. Ымакъэ уедэIу зыхъу­кIэ, орэдэу къыIорэм нахь куоу ухещэ.

Даутэ Сусанэ ирепертуар бай дэдэу щыт. Адыгэ орэдэу къыIуа­гъэхэм композитор цIэрыIоу Тхьабысымэ Умарэ ыусыгъэу ансамблэу «Налмэсым» фэгъэ­хьыгъэр нахь къахэтэгъэщы.

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо ансамблэу «Налмэсым» къашъор къышIы зыхъукIэ артистхэр пчэгум къызэрихьэхэрэр, къашъом псэ къыпагъакIэзэ тамэ зэрэратырэр нэплъэгъум къеуцо. Тыгъэр, мазэр, жъуагъохэр, лIыбланэхэр, нарт гуащэр къызэ­рэшъохэрэр орэдым хэлъ гущы­IэхэмкIэ артисткэм къытлъегъэ­Iэсы. «Налмэсыр» къызэрэшъо­рэр, лъэпкъым зэрэфэуджырэр гум «щэчэрэгъу», уегъэгушхо.

РСФСР-м изаслуженнэ артисткэу КIыкI Зулхьаджэ ижъырэ адыгэ орэдэу «Гощэгъэгъым игъыбзэ» 1957-рэ илъэсым Москва къызэрэщиIогъагъэр искусствэр зышIогъэшIэгъонхэм ащыгъупшэрэп. Адыгеим культурэмкIэ и Мафэхэр Москва щыкIохэзэ орэдым едэIугъэхэм лъэпкъ искусствэм итарихъ осэ ин фашIыгъагъ.

Даутэ Сусанэ «Гощэгъэгъым игъыбзэ» къызыхедзэм, орэдым къэIуакIэу къыфигъотыгъэм зыкъигъэшъыпкъэжьыгъ. Орэдым гумэкI-гупшысэу хэлъым уедэIу­зэ, артисткэм сэнау­щыгъэу хэлъыр къыхэогъэщы.

УрысыбзэкIэ къыIорэ орэдхэм ядэIугъошIу. Тызыщыпсэурэ чIыгум, хэгъэгум, цIыфхэм афэгъэхьыгъэхэм щыIэныгъэр къа­Iуа­тэ. Артисткэм къыдежъыу­гъэх Урысыем икомпозиторхэм я Союз хэтэу Артем Пысь — ащ фортепианэмкIэ произведениехэр къыригъэIуагъэх.

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние исимфоническэ оркестрэ хэтэу, музыкант IэпэIасэу СтIашъу Мэдин шыкIэпщынэмкIэ лъэпкъ мэкъамэхэм таригъэдэIугъ.

Къэбэртэе-Бэлъкъарым изаслуженнэ артистэу, хэгъэгум ифестиваль-зэнэкъокъухэм хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащыдэзыхыгъэ орэдыIо ныбжьыкIэу Бэрбэч Аскэр бзэ зэфэ­шъхьафхэмкIэ къыхидзэгъэ орэд­хэр гум рихьыгъэх. Ижъырэ адыгэ орэдхэр къызэри­Iохэрэм уегъэгушIо. Дунаим щыцIэрыIо орэдыIоу Адыгэ Рес­публикэм, Къэбэр­тэе-Бэлъкъарым янароднэ артистэу Нэфышъэ Чэрим искусствэм чIыпIэу щыриIэм тытегущыIэзэ, Бэрбэч Аскэри гъэхъагъэхэр ышIынхэу фэтэIо.

Даутэ Сусанэрэ Бэрбэч Ас­кэррэ зэгъусэхэу къаIогъэ орэдхэри гум екIух. Артистхэм искусствэм щыпхыращырэ лъагъом зиушъомбгъунымкIэ ащ фэдэ егъэжьапIэхэр ящыкIагъэх.

Зэфэхьысыжьхэр

Пчыхьэзэхахьэр зезыщэгъэ Ахэджэго Рузанэ изэфэхьысыжьхэм тядэIузэ, артистхэр искусствэм илъэгапIэхэм афэкIонхэм зэрэфэхьазырхэм мэхьанэ етэ­ты. Музеим ипащэу, Урысыем, Адыгеим, Ингушетием культурэмкIэ язаслуженнэ IофышIэу Шъэ­уап­цIэкъо Аминэт зэхахьэм къыщиIуагъ орэдыIохэм, музыкантхэм IэпэIэсэныгъэ ин къызэрагъэлъэгъуагъэр.

Къэралыгъо гъэпсыкIэ яIэу зыпсэухэрэр илъэси 100 зэрэ­хъурэр Адыгеим, Къэбэртэе- Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэ­сым мыгъэ хагъэунэфыкIы. Ащ фэгъэхьыгъэ сурэт къэгъэлъэгъо­ныр музеим къызэрэщызэIуахыгъэр, зэкъош республикэхэм язэпхыныгъэхэр искусствэм зэрэщыпытэхэрэр, Адыгэ Респуб­ликэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Адыгеим и Парламент и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, АР-м культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ, нэмыкI хэбзэкъулыкъушIэхэр сурэтхэм якъэгъэлъэ­гъон зэреплъыгъэхэр ШъэуапцIэкъо Аминэт хигъэунэфыкIыгъэх.

Концертым Адыгеим культурэмкIэ иминистрэ игуадзэу, Адыгеим изаслуженнэ журналистэу Кушъу Светланэ, культурэмкIэ министерствэм иотдел ипащэу, АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Шэуджэн Бэлэ еплъыгъэх, артистхэм зэрафэразэхэм тыщагъэгъозагъ.

ЕплъыкIэхэр

Урысыем, Абхъазым язаслуженнэ артисткэу, Адыгеим инароднэ артисткэу Нэхэе Тэмарэ ригъэджагъэхэм ащыщ Даутэ Сусанэ.

— Акъыл, гупшысэ хэ­лъэу Сусанэ орэд къеIо. Ымакъэ дахэ, уедэIузэ искусствэм гукIэ нахь куоу ухэуцо, — къыти­Iуагъ Нэхэе Тэмарэ. — Силъагъо зэрэрыкIорэм сегъэгушхо.

— Пчыхьэзэхахьэр гъэ­шIэ­гъо­нэу кIуагъэ, искусствэр лъызыгъэкIотэн зылъэкIыщтхэр тиIэх. Художественнэ, зэхэщэн Iофыгъохэр нахьышIоу агъэпсызэ бэрэ тагъэгушIонэу афэтэIо, — игупшысэхэм тащигъэгъозагъ Урысыем, Адыгеим янароднэ артистэу, Абхъазым, Пшызэ язаслуженнэ артистэу Кукэнэ Мурат.

ШIэныгъэлэжьэу Беданэкъо Мурат, республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан, культурэм, искусствэм яIофы­шIэхэу Тыгъужъ Фатимэ, ХъокIо Ларисэ, Сулейманова Фатимэ, Дэбэгъо Фатимэ, хэкум къэзыгъэзэжьыгъэ ти­лъэп­къэгъухэм, нэмыкIхэм къы­таIуагъ лъэпкъхэр зэфэзыщэрэ концертхэм нахьыбэрэ яплъыхэ зэрашIоигъор.

Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие культурэмкIэ игъэ­IорышIапIэ ипащэу, АР-м искусствэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэшхоу Ацумыжъ Рустам, Адыгеим инароднэ артистэу Мышъэ Андзаур пчыхьэзэхахьэм щыIугъэ орэдхэр артистхэм дахэу къызэраIуагъэхэр хэ­ушъхьа­фыкIыгъэу яеплъыкIэхэм къащыхагъэщыгъэх.

Даутэ Сусанэ концертым изэхэщакIохэм, артистхэм, IэпыIэгъу къафэхъугъэхэм «тхьа­шъуегъэпсэу» къариIожьыгъ.

ЕмтIылъ Нурбый.