Top.Mail.Ru

Анахь пэрытхэм ащыщ

Image description

ЗэфэшIыгъэ Iахьзэхэлъ обществэу «Радуга» зыфиIоу Мыекъопэ районым итыр гъэфэбапIэм чIэт хэтэрыкIхэм якъэгъэкIынкIэ Адыгеим ипредприятие анахь пэрытхэм ащыщ.

Ащ игенеральнэ директорэу Джарымэкъо Хъызыр къызэрэтиIуагъэмкIэ, мы аужырэ илъэ­ситIум нэшэбэгум икъэгъэкIын ары зыдэлажьэхэрэр, ар мы мафэхэм нахь федэу къыха­хыгъ. Ащ лъапсэ фэхъугъэр непэ экономикэм ылъэныкъокIэ къи­ныгъоу тызыхэтыр ары. Мыщ ыпэкIэ помидорыр ыкIи щыбжьыир бэу къагъэкIыщтыгъ. Илъэсым къыкIоцI щэгъогогъо лъэхъан-лъэхъанэу лэжьыгъэр аугъоижьы. ГъэрекIо зэкIэмкIи нэшэбэгу тонн 1800-рэ къа­хьыжьыгъ. Мы илъэсми а къэгъэлъэгъоным къыщамыгъэ­кIэнэу мэгугъэх. Джащ фэдэу экономикэр зыпкъ зиуцожьыкIэ помидорым ыкIи щыбжьыим якъэгъэкIын фежьэжьыщтых.

Хъызыр тызэрэщигъэгъоза­гъэмкIэ, продукцием иIугъэ­кIынкIэ гумэкIыгъо щыIэп, бэу къыкIэупчIэх. Краснодар нэшэбэгу къызщагъэкIырэ комбинатхэр бэу дэтых нахь мышIэми, «Радугэм» ипродукцие идэгъугъэ ыкIи иIэшIугъэ зэрэзэлъашIагъэм къыхэкIэу процент 80-р мы къалэм къикIыхэзэ ащэфы. Джащ фэдэу Москва, Ростов хэкум ащэ, Адыгеири мы продукцием щыкIэрэп. Джащ фэдэу Мыекъуапэ щызэхащэрэ ермэлыкъым предприятиер ренэу хэлажьэ, цIыфхэр къы­фэразэх.

ГъэфэбэпIэ комплексыр зэкIэмкIи гектари 6 мэхъу, непэрэ щыIакIэм диштэу Iэ­мэ-псымакIэхэмкIэ зэтегъэпсы­хьагъ, автоматикэ шIыкIэм тетэу минеральнэ чIыгъэшIухэр къагъэкIыхэрэм арагъэгъотых. ХэтэрыкIыр экологием ылъэныкъокIэ къабзэу щыт, химие рахьылIэрэп, ащ пае мы продукцием къыкIэупчIэх.

— КъэкIыхэрэм якъэухъумэн­кIэ чIыгъэшIоу ыкIи биометодэу дгъэфедэрэм мылъкушхо атекIуа­дэ, — еIо Хъызыр. — Мазэ къэс чIыгъэшIу тонн 20 фэдиз къэтэщэфы, зы килограммым соми 150-рэ ыуас. Нэшэбэгум икъэгъэкIын ахъщэшхо пэIохьэ. Арэу щыт нахь мышIэми, типродукцие ыуасэ зэрэхэтымыгъэхъощтым тыпылъ, сыда пIомэ цIыфхэм яамал зыфэдэр къыдгурэIо, — еIо Хъызыр.

Нэшэбэгум икъэгъэкIын имызакъоу предприятием чъыгхэтэ гектар 25-м мыIэрысэ къыщегъэкIы. Зы гектарым чъыг 670-рэ телъытагъ. МыIэрысэм икъэ­гъэкIынкIэ тикъэралыгъо щагъэ­федэрэ технологие пэрытхэр къызфагъэфедэх. Италием итех­нологие елъытыгъэмэ, чIыгъэшIухэр нахь макIэу рахьылIэх. Ащ нэмыкIэу мыIэрысэ лъэпкъ кIасэхэу «флорина», «либерти», «айдеред» зыфиIохэрэр къагъэ­кIых. КъызэраIорэмкIэ, мы лъэпкъхэр IыгъыгъошIух ыкIи узыр шIурышIукIэ къяуалIэрэп. ХьацIэ-пIацIэхэм къаIэкIэхыгъэ­ным пае ахэм яшIушIэх. Мы­Iэрысэр Адыгеим щыIуагъэкIы, ежьхэм ятранспорткIэ зыпарэми ащэрэп, къакIохэзэ аща­щэфы.

Предприятием нэкъокъогъоу иIэхэм Хъызыр къагъащтэрэп, сыда пIомэ япродукцие идэгъу­гъэкIэ бэмэ зэлъашIагъ ыкIи брендыцIэр къылэжьыгъ.

IофшIакIохэм зэращыкIэхэрэри гумэкIыгъо шъхьаIэу щыIэхэм ащыщэу пащэм къыIуагъ. Ана­хьэу агрономхэр ыкIи рабочэхэр гъотыгъуаех. ЛэжьэпкIэ дэгъу араты нахь мышIэми, ыпэкIэ Iоф зэрашIэщтыгъэм фэдэу джы щыIэ ныбжьыкIэхэм гугъу зырагъэхьынэу фаехэп.

Предприятием ипащэ гъэ­фэбэпIэ бизнесым ылъэныкъокIэ кIэу къежьэрэм лъэплъэ. Илъэс заулэкIэ узэкIэIэбэжьмэ Голландием щыкIогъэ къэгъэлъэгъо­ным хэлэжьагъэх ыкIи Iэмэ- псымэхэр ащ къыращыгъэх. Италием, Францием ащыIэ гъэ­фэбэпIэ хъызмэтшIэпIэ зэтегъэпсыхьагъэхэм ащыкIорэ къэгъэлъэгъонхэм предприятием иагроном ахэлажьэ. Ащ нэмыкIэу зэфэшIыгъэ Iахьзэхэлъ обществэу «Радугэм» игъэхъагъэхэр илъэс зэкIэлъыкIохэм щытхъу тхылъхэмкIэ Урысыем ыкIи Адыгеим къыщыхагъэщыгъ.

Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат мы лъэныкъом епхыгъэу шъолъырым ипредприятие инхэм лъэшэу ынаIэ атет, муниципальнэ ермэлыкъхэм уасэхэм къащыгъэ­кIагъэу социальнэ мэхьанэ зиIэ гъомылапхъэхэр республикэм ащыIуагъэкIынхэм иIахьышIу хешIыхьэ. Ащ нэмыкIэу цIыфхэм IофшIэпIэ чIыпIэхэр ашIомыкIодынхэм фэшI бизнесым хэщагъэхэм къэралыгъо IэпыIэгъу арагъэгъоты.

КIАРЭ Фатим.