Я ХХ-рэ лIэшIэгъум Урысыем дзюдомкIэ итренер анахь дэгъоу, СССР-м изаслуженнэ тренерэу Кобл Якъубэ фэгъэхьыгъэ Дунэе зэIукIэгъухэр бэдзэогъум и 21 — 25-м Мыекъуапэ щыкIуагъэх.

Адыгэ къэралыгъо университетым испорт Унэшхоу Кобл Якъубэ ыцIэ зыхьырэм щыкIогъэ я IХ-рэ Дунэе зэIукIэгъухэм бэнэкIо 400 фэдиз хэлэжьагъ. Хъулъфыгъэхэри, бзылъфыгъэ­хэри якупхэм ахэтхэу апэрэ чIыпIэхэм афэбэнагъэх.

Урысыем ишъолъыр 42-мэ, Белоруссием, Израиль яспорт­сменхэр алырэгъум щызэнэкъо­къугъэх.

КъафэгушIуагъэх

Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Дунэе зэIукIэгъухэм якъызэIухын фэгъэхьыгъэ зэхахьэм къыщыгущыIагъ. Адыгеим Дунэе зэнэкъо­къур зэрэщызэхащэрэм М. Къум­пIылым мэхьэнэ ин иIэу ылъытагъ. ДзюдомкIэ зэIукIэгъухэр спортым пыщагъэхэм лъэшэу агу зэрэрихьырэр, спортым пIуныгъэ мэхьанэу иIэм хэпшIыкIэу зэрэхэхъуагъэр, профессиональнэ спортсменхэм язэIукIэгъухэм зэнэкъокъур ащыщ зэ­рэхъугъэр ти ЛIышъхьэ хигъэу­нэфыкIыгъэх. Кобл Якъубэ фэ­гъэхьыгъэ зэнэкъокъухэм IэкIыб къэралхэм ябэнакIохэр зэрахэлажьэхэрэм къеушыхьаты дзюдом зызэриушъомбгъурэр.

— ДзюдомкIэ Мыекъопэ бэнэпIэ еджапIэм ищытхъу къэIэтыжьыгъэным Iоф дэтэшIэ. Адыгеир чемпионхэм языгъэсапIэу зэрэщытыгъэм имэхьанэ къэтэIэтыжьы. Хэгъэгум ипащэхэр, профильнэ министерствэр IэпыIэгъу къыт­фэхъухэзэ, аужырэ илъэсхэм Адыгеим Iофыбэ щыдгъэцэкIагъ. Спорт псэуалъэу тиIэхэм япчъагъэ хэхъуагъ, язытет нахьышIу хъугъэ. Зэнэкъо­къу анахь инхэр тиреспуб­ликэ щызэхэтщэн тлъэ­кIынхэу амал зэрэтиIэм фэшI тэгушIо. Урысыем дзюдомкIэ и Федерацие IэпыIэгъу къытфэхъузэ, аужырэ илъэси 3-м къыкIоцI Урысыем и Кубок къы­дэхыгъэным, хэгъэгум изэнэкъокъу афэгъэхьыгъэ зэнэкъокъухэр тиреспуб­ликэ щыкIуагъэх, — къы­Iуагъ КъумпIыл Мурат.

Шъхьафит бэнакIэмкIэ Урысыем и Кубок къыдэхыгъэнымкIэ Адыгэ Республикэм спорт зэIукIэгъухэр зэрэщызэхащэщтхэр ти ЛIышъхьэ къызеIом, залым чIэсхэр Iэгу фытеуагъэх.

Урысыем дзюдомкIэ и Федерацие игъэцэкIэкIо куп ипащэу Валентин Хабировыр Урысыем дюдомкIэ и Федерацие ипрезидентэу Василий Анисимовым ишIуфэс тхыгъэу Дунэе зэIукIэгъоу Мыекъуапэ щыкIорэм хэ­ла­жьэхэрэм афэгъэхьыгъэм къе­джагъ. Дунэе зэIукIэгъухэм язэхэщэнкIэ ти ЛIышъхьэ Iофыгъуабэ зэригъэцэкIагъэм, Адыгеим идзюдо хэхъоныгъэхэр ышIынхэм чанэу зэ­рэхэлажьэрэм афэшI хэгъэгум дзюдомкIэ и Федерацие инэпэеплъ тамыгъэ КъумпIыл Мурат къыритыжьыгъ. Кобл Якъубэ ишъхьэгъусэу Джарэти дзюдомкIэ нэпэеплъ шIухьафтыныр къыфагъэшъо­шагъ.

ЦIэрыIохэм къащытхъугъэх

Дзюдом щыцIэрыIохэу залым чIэсхэм гущыIэ фабэхэр къафаIуагъэх. Арсен Галстян, Мудрэнэ Бислъан, Тао Хьасанбый, Виталий Макаровым, Джэданэ Алим, Тамерлан Тменовым, Хьабэчыр Мурат, фэшъхьафхэм къащытхъугъэх.

Мыекъопэ бэнэпIэ еджапIэм щапIугъэхэ Владимир Невзоровым, Емыж Арамбый, Лъэцэр Хьазрэт, нэмыкIхэри дзюдом щыцIэрыIох.

Олимпиадэ джэгунхэм дышъэр къащызыхьыгъэ Арсен Галстян Мыекъопэ бэнэпIэ еджапIэм зызэрэщигъэсагъэр, тренерхэм, анахьэу Кобл Якъубэ зэрэфэразэр зэхахьэхэм къащиIоу пчъагъэрэ зэхэтхыгъ. Мудрэнэ Бислъани Олимпиадэ джэгунхэм дышъэр къащихьыгъ.

ЗэлъашIэрэ бэнакIохэм Кобл Якъубэ ыцIэ зыхьырэ спорт еджапIэм IэпэIасэм иеджапIэхэр щызэхащагъэх, кIэлэцIыкIухэр дзюдом фэгъэсэгъэнхэмкIэ шIыкIэшIухэр къагъэлъэгъуагъэх.

Тренер шъхьаI

Урысыем дзюдомкIэ ихэшыпыкIыгъэ командэ итренер шъхьаIэу, Олимпиадэ джэгунхэм джэрзыр къащызыхьыгъэ Тао Хьасанбый Адыгэ къэралыгъо университетым физкультурэмрэ дзюдомрэкIэ и Институт къыухыгъ.

— Адыгеим зыщызгъэ­сагъ, Кобл Якъубэ ишIуа­гъэкIэ спорты­шхом гъэхъагъэхэр щытшIыгъэх. ТикIэлэ­егъаджэхэм, тренерхэм, спортым щытиIэ ныбджэгъухэм гъунэ имыIэу тафэраз, — къытиIуагъ Урысыем, Адыгэ Республикэм язаслуженнэ тренерэу Тао Хьасанбый.

Адыгеим имэфэкI

Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэу Дунэе зэIукIэгъухэу Мыекъуапэ щызэхащагъэхэр гъэшIэгъонэу гъэ­псыгъэх. Нэрылъэгъу IэпыIэгъу­хэм узыIэпащэ. Спорт Унэшхоу Кобл Якъубэ ыцIэ зыхьырэм узэрэчIахьэу электроннэ шIыкIэм тетэу гъэпсыгъэ нэры­лъэгъу IэпыIэгъухэм IупкIэу къа­гъэлъагъо Урысыем, Адыгеим дзюдомкIэ яхэхъоныгъэхэр.

Олимпиадэ джэгунхэм ды­шъэр къащызыхьыгъэхэр, спортышхом ныбджэгъу щызэфэхъу­гъэхэр, дзюдор спорт лъэпкъ гъэшIэгъонэу зэрэщытыр сурэт­хэм, тхыгъэхэм къагъэлъагъо. Алырэгъум бэнэпIищ къыщызэIуахыгъ. Кобл Якъубэ ащ фэдэ зэнэкъокъухэр Мыекъуапэ щы­зэхищэхэ шIоигъоу къэбархэр бэрэ зэхэтхыгъ.

Дунэе шапхъэхэм адиштэрэ бэнапIэу республикэм щагъэ­псыгъэр Кобл Якъубэ къымы­лъэгъужьыгъэми, ригъэжьэгъэ Iофыр республикэм зэрэщы­лъагъэкIотагъэм тегъэгушхо.

Хэлажьэхэрэр

СпортымкIэ дунэе класс зиIэ мастерэу — 1, спортымкIэ заслу­женнэ мастерэу — 1, спортымкIэ мастерэу — 115-рэ, нэ­мыкI лъэгапIэхэм анэсыгъэхэ бэ­на­кIохэр Кобл Якъубэ фэгъэ­хьыгъэ зэнэкъокъум хэлэжьагъэх.

Белоруссием къикIыгъэхэр бэ мэхъух. Израиль щыщэу Нэпсэумэ якIалэ медаль къыдимыхыгъэми, зэнэкъокъум щилъэгъугъэр егъашIэм щыгъуп­шэжьыщтэп.

«Налмэсыр» къафэшъуагъ

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо академическэ къэшъо­кIо ансамблэу «Налмэсыр» зэ­нэкъокъум икъызэIухын фэгъэ­хьыгъэ зэхахьэм къыщышъуагъ. Сэе плъыжьхэр ащыгъэу тиартисткэхэр зэрэуджыгъэхэр, хъулъфыгъэ къэшъуакIохэм Iэпэ­Iэсэныгъэ ин къызэрагъэлъэ­гъуагъэр гум рихьыгъ, спорт­смен­хэр бэрэ Iэгу къафытеуагъэх.

Бэнэгъухэр

Адыгэ Республикэм ибэна­кIохэм нахь къахэщыгъэр Къуижъ Бислъан. Тэуйхьаблэ щапIугъэ батырыр кг 73-рэ къэзыщэчыхэрэм якуп хэтэу щысэшIу къыгъэлъэгъуагъ. Нарт шъаом дышъэр къызэрэдихы­гъэм дакIоу, бэнакIэу къыгъэлъэгъуагъэр зэнэкъокъум нахь къащыхэтэгъэщы. Купым бэнэкIо 33-рэ щызэIукIагъ. Тренерхэу Беданыкъо Рэмэзанрэ Хьапэе Асхьадрэ агъэсэрэ нарт шъаом щытхъур къыхьыгъ. Ащ иIахьыл­хэм зэдэгущыIэгъоу адытиIа­гъэр тигъэзет къыщыхэтыутыщт.

ПашIо Алый, кг 66-рэ, ящэ­нэрэ чIыпIэр къыдихыгъ. Тренерхэу Бастэ Сэлымрэ Нэпсэу Бислъанрэ ипащэх.

Датхъужъ Алый, ЦIыкIу Рэмэзан, Еутых Рэмэзан, Ордэн Заур финалныкъом хэхьанхэм фэбэнагъэх. Медаль къыдамыхыгъэми щытхъур къахьыгъ.

Краснодар краир, Чэчэныр, Дагъыстан Республикэр, Адыгеир, Челябинскэ, Самарэ, Ор­лов хэкухэр, нэмыкIхэри къа­хэщыгъэхэм ащыщых.

Апэрэ чIыпIэр къыдэзыхыгъэ бэнакIо пэпчъ сомэ мини 100, ятIонэрэр зыхьыгъэм сомэ мин 50, ящэнэрэм мин 25-рэ афагъэшъошагъ.

Зэнэкъокъур зэрэкIуагъэм, спортсменхэм яеплъыкIэхэм афэгъэхьыгъэ тхыгъэхэр «Адыгэ макъэм» къыхиутыщтых.

ЕмтIылъ Нурбый.