Top.Mail.Ru

ЛъэпсэшIум илъэмыдж орэпытэ

Image description

Апэрэ шъолъыр фестиваль-зэнэкъокъоу Шъэумэн Хьазрэт ыцIэ зыхьырэ «Адыгэ шъау» зыфиIорэр Мыекъуапэ зэрэщыкIуагъэм фэгъэхьыгъэ тхыгъэ тигъэзет къыщыхэтыутыгъагъ.

Лъэпкъ гупшысэ зыхэлъ Iоф­тхьабзэм яеплъыкIэхэр къыраIуа­лIэ зышIоигъоу гущыIэгъу тызыфэхъугъэхэр бэ зэрэхъурэм къыхэкIэу а темэм къыфэдгъэзэжьыгъ. Зэгъэпшэнхэр тшIыхэзэ джэуапхэм ащыщхэм шъуащытэгъэгъуазэ.

— Зэхахьэр адыгабзэкIэ зэрэкIуагъэр лъэшэу тигуапэ. Рагъэжьэгъэ Iофыр лъагъэкIуатэ тшIоигъу, — къытиIуагъ гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ респуб­ликэ институтэу КIэрэщэ Тембот ыцIэ зыхьырэм ипащэу, шIэныгъэлэжьэу ЛIыIужъу Адам.

— Якъуаджэмэ цIыф цIэрыIоу адэсхэм къатегущыIагъэх. Тарихъыр нахь дэгъоу зэрагъэшIэным фэшI нэмыкI упчIэхэр аратынхэ фаеу зылъытэрэмэ адесэгъаштэ, — къыIуагъ зэлъа­шIэрэ сурэтышI-модельерэу СтIашъу Юрэ.

Зэнэкъокъур нахь гъэшIэгъо­нэу зэхащэн фаеу къытэзыIуагъэхэр бэ мэхъух. ЩабзэмкIэ псагъэм ещэрыонхэм фэшI филармониер зэIукIапIэ мыхъущтэу археолог цIэрыIоу Тэу Аслъан, нэмыкIхэм алъытэ.

Фестиваль-зэнэкъокъур филармонием щызэхащэныр къезымыгъэкIухэрэр, нахьыбэрэмкIэ, бзылъфыгъэхэр арых. Шыгъачъэхэр зэрэкIохэрэм, шыу­хэм лIыгъэ къызыхагъэфэн зэралъэ­кIырэм яплъы зышIоигъохэм адыгэ бзылъфыгъэу Нуриет ащыщ.

— БлэкIыгъэ илъэсым зэхащэгъэ зэнэкъокъоу «Адыгэ шъаом» сыхэлэжьагъ, апэрэ чIыпIэр къыщыдэсхыгъ, — иеплъыкIэхэм тащегъэгъуазэ Щынджые щыщэу Тхьаркъохъо Тимур. — УиIэпэIэсэныгъэ къэбгъэлъэгъощтми, тарихъым, шэн-хабзэхэм, спортым, фэшъхьафхэм яхьылIэгъэ упчIэхэм зэхъокIыныгъэхэр афашIынхэр нахьышIу. УпчIэхэм яджэуапхэм уалъыхъу­зэ уишIэныгъэ хэбгъэхъощт, зэхахьэм къыщыодэIухэрэм гъэ­шIэгъонэу зэхахы ашIоигъор макIэп.

ОсэшIхэм якуп этнограф хагъахьэмэ ишIуагъэ къэкIощтэу шIэныгъэлэжьэу Теуцожь Нуриет къытиIуагъ.

— Фестиваль-зэнэкъокъур филармонием щызэхащэныр нахьышIу, — еIо республикэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан. – Ащ диштэу зэнэкъо­къур бгъэпсын плъэкIыщт. АдыгабзэкIэ зезыщагъэхэм тафэраз. ЗэхэщакIомэ таригъусэу Iофыр лъыдгъэкIотэщт.

— Зэнэкъокъум хэлажьэхэрэм упчIэу яттыщтыр къызэрэхэтхыгъэ шIыкIэм зыкъигъэшъыпкъэ­жьыгъ. Интернетым пэшIорыгъэ­шъэу зэкIэ упчIэхэр къыщытIопщыгъэх, етIанэ тэ тызыфаехэр къыхэтхыгъэх. Фестивалыр тищыкIагъ, дунэе зэнэкъокъу зэ­рэхъущтым тыдэлэжьэщт. Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иIофтхьабзэхэм ащыщ зэрэхъущтым тегъэгушIо, — къытиIуагъ Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие культурэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Ацумыжъ Рустам.

Адыгэ Республикэм культу­рэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ фестиваль-зэнэкъокъум хэлэжьагъэхэм афэгушIуагъ, хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэм ащыщхэм шIухьафтынхэр аритыжьыгъэх.

Нарт шъаохэм яадыгабзэ IупкIэу агъэфедэным, ягулъытэ зыкъырагъэIэтыным, сэнаущыгъэу ахэлъыр къызэIуахыным фестивалэу «Адыгэ шъаор» фытегъэпсыхьагъ. Тиадыгабзэ усэхэм, орэдхэм, зэдэгущыIэгъу­хэм ащызэхэтэхы, тэгъэлъапIэ. Адыгэ шъуашэм, къашъом, лъэпкъ шэн-хабзэхэм ядэхагъэ дунаим щашIэ. ИшIушIагъэкIэ Урысыем, IэкIыб къэралхэм алъыIэсыгъэ Шъэумэн Хьазрэт ыцIэ зыхьырэ шъолъыр зэнэкъо­къоу «Адыгэ шъаом» тилъэпкъэ­гъухэр зэфещэх, нэмыкI лъэпкъ­хэм щысэ афэхъу. ЕгъэжьэпIэшIум илъэмыдж орэпытэ.

— Фестиваль-зэнэкъокъоу «Адыгэ шъаом» сигуапэу сеп­лъыгъ, — къытиIуагъ Шэуджэн районым иадминистрацие культурэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Къэрэбэт Айдэмыр. — ШIухьафтын шъхьаIэу Гран-прир къыдэзыхыгъэ ПашIо Айдэмыр тирайон щыщ, синэIуас. Рэхьатныгъэ хэлъэу, шIогъэшIэгъонэу зэнэкъо­къум зыфигъэхьазырыгъ. Ащ фэдэ фестивальхэр тищыкIагъэх. Адыгабзэм изэгъэшIэн, игъэфедэн фэIорышIэрэ зэнэкъокъум нахь зегъэушъомбгъугъэн фае. Тэ, культурэм иIофышIэхэм, шIыкIэшIухэм талъыхъущт, зэхэщакIохэм IэпыIэгъу тафэхъущт.

— Апэрэ шъолъыр фестиваль-зэнэкъокъум бэмэ таригъэ­гупшысагъ, — къытиIуагъ Адыгэ Республикэм культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ. – Ти ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыцIэкIэ фестивалым хэлэжьагъэхэм, гъэхъагъэ щызышIыгъэхэм сафэгушIо. КъыкIэлъыкIощт зэнэкъо­къум хэхъоныгъэхэр фэтшIыщтых. Ны-тыхэр, культурэм иIофышIэхэр, зэныбджэгъухэр фестивалым зэфищагъэх. Ащ имэхьани къыдэтлъытэзэ зэха­хьэу «Адыгэ шъаор» нахь гъэшIэгъон тшIыщт.

Фестиваль-зэнэкъокъум инеущрэ мафэ нахьышIу зэрэхъущтым гушхоныгъэ къытхелъхьэ, кIэщакIохэм ямурад къадэхъунэу афэтэIо.