УФ-м ФедерациемкIэ и Со­вет Адыгэ Республикэм и Мафэхэу щыкIохэрэм къа­ды­хэлъытагъэу мэкъумэщ-гъо­мы­лъэпхъэ политикэмкIэ ыкIи чIыопсым игъэфедэнкIэ Коми­тетым зэхэсыгъо иIагъ. Адыге­им имэкъумэщ хъызмэт хэ­хъоныгъэхэр егъэшIыгъэнхэм епхыгъэ Iофыгъохэм ащ щатегущыIагъэх. Комитетым ипащэу Алексей Майоровым тхьамэтагъор щызэрихьагъ.

Адыгеим ылъэныкъокIэ зэ­хэсыгъом хэлэжьагъэх сенато­рэу Александр Наролиныр, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, ащ игуадзэу Цэй Эдуард, АР-м и ЛIышъхьэрэ министрэ­хэм я Кабинетрэ я Админист­рацие ипащэу Владимир Све­женец.

Адыгеим имэкъумэщ хъызмэт иIофхэм язытет фэгъэхьыгъэ доклад къышIыгъ АР-м мэкъу­-мэщымкIэ иминистрэу Къуанэ Анзаур. Хэхъоныгъэхэр ашIынхэм пае пшъэрылъэу зыфагъэу­цужьыхэрэм ар къатегущыIагъ.

Министрэм къызэриIуагъэмкIэ, 2021-рэ илъэсым мэкъумэщ хъызмэтым сомэ миллиард 35,2-рэ ауасэ продукцие къы­тIупщыгъ. Ащ ыпэрэ 2020-рэ илъэсым а пчъагъэр миллиард 30,8-рэ, 2019-м 25,2-рэ хъущтыгъэ. 2021-рэ илъэсым пстэумкIи лэжьыгъэ тонн мин 654,9-рэ, дагъэ къэзытырэ культурэу тонн мини 133,3-рэ республикэм щаугъоижьыгъ.

Пхъэшъхьэ-мышъхьэхэмрэ цумпэ зэфэшъхьафхэмрэ чIыгоу арагъэубытырэми хэхъо. Пынджлэжьыным зеушъомбгъу. ГущыIэм пае, 2006-рэ илъэсым пынджым гектар мини 2,4-рэ рагъэубытыгъагъэмэ, мыгъэ гектар мини 9,5-м нагъэсыгъ. Ар фэди 3,5-кIэ нахьыб. Пынджэу къырахыжьырэри аужырэ илъэс заулэхэм фэди 6-кIэ нахьыбэ хъугъэ. 2021-рэ илъэсым зы гектарым, гурытымкIэ лъытагъэу, центнер 52,5-рэ къырахызэ, тонн мин 49,3-рэ къаугъоижьыгъ.

Пынджым рагъэубытырэ гектар пчъагъэм зэрэхагъахъорэм имызакъоу, лэжьыгъэшIу къыра­хыжьыными лъэшэу ыуж зэ­ритхэм ишIуагъэкIэ ащ фэдэ хэхъоныгъэхэр зэрашIыгъэхэм министрэм къыкIигъэтхъыгъ. Пынджлэжьыным зиушъомбгъу­ным пае ищыкIагъэм фэдиз псы IэкIэгъэхьэгъэным мэхьанэшхо иI. Ащ фэшI псымкIэ щыкIа­гъэ­хэр дэгъэзыжьыгъэнхэм рес­публикэр ыуж ит. Мы уахътэм а Iофыгъом Урысыем и Къыблэ шъолъыр зэрэщытэу зэлъиу­бытыгъ.

— 2020-рэ илъэсым, ыпэкIэ ащ фэдэ къэмыхъугъэу, псыр зэримыкъущтыгъэм Пшызэ ипс­хэм нахьыбэу федэ къахьыным Iоф дэшIэгъэным игъоу зэрэщытыр къыгъэлъэгъуагъ. Илъэсым иуахътэ елъытыгъэу псым икIуапIэхэр гъэфедэгъэнхэм къыфэкIогъэными мэхьанэ иI. АщкIэ зишIуагъэ къэкIощтхэр псыIыгъыпIэхэр ары. ГущыIэм пае, Шапсыгъэ псыIыгъыпIэу 1952-рэ илъэсым ашIыгъагъэр республикэм ипындж гектар 4000 фэдизмэ афэхъун псы къытыным фытегъэпсыхьагъ, псыр къимыунымкIи ишIогъэшхо къэкIо, — къыIуагъ Къуанэ Анзаур.

Мы псэуалъэр гъэкIэжьыгъэ­нымкIэ ищыкIагъэхэми атегущыIагъэх. 2014-рэ илъэсым ар икIэрыкIэу ашIыжьынэу рагъэ­жьагъ. Псэуалъэм изэтегъэуцо­жьын фытегъэпсыхьэгъэ Iоф­шIэнхэм яапэрэ чэзыу аухыгъ, ятIонэрэр рагъэжьэным сомэ миллиардрэ миллион 500-м къыщымыкIэу ищыкIагъ. Ащ фэшI Шапсыгъэ псыIыгъыпIэм игъэкIэжьын аухыным пае бюджетым къыхэхыгъэ ахъщэ Адыге­им къыфэтIупщыгъэным зэхэсыгъом щытегущыIагъэх.

Мэкъумэщ хъызмэтым ылъэ­ныкъокIэ нэмыкI Iофыгъоу Адыгеим къыIэтыгъэр ошъум иягъэу къакIорэр ары зыфэ­гъэхьыгъэр. Мэкъумэщ чIыгоу Адыгеим иIэм ипроцент 25-р ары ныIэп непэ ошъум щыу­хъу­магъэр. Ащ фэшI ошъум зы­щыпэшIуекIохэрэ пунктхэр на­хьыбэ шIыгъэнхэу, Адыгеимрэ Краснодар краимрэ якъулыкъоу ащ фэгъэзагъэм ипшъэрылъхэр зэригъэцакIэхэрэм Федеральнэ гупчэм ынаIэ атыридзэнэу рес­публикэм илIыкIохэм предло­жение къахьыгъ.

Псыхэр къызэрэдэкIырэри зы гумэкIыгъу. Ащ фэшI Шэу­джэн районым исхэр, экономи­кэм ыкIи социальнэ лъэныкъом япхыгъэ псэуалъэу ащ итхэр щыухъумагъэ зэрэхъущтхэми тегущыIагъэх. Тыкъэзыуцухьэрэ дунаим икъэухъумэнкIэ ыкIи чIыопсым икъэкIуапIэхэмкIэ АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Ешэ Аслъан къызэриIуагъэмкIэ, гурытымкIэ лъытагъэу, сомэ миллиони 150-рэ фэдиз ауасэ илъэс къэс псыкъиугъэм зэра­рэу къехьы. 2017 — 2021-рэ илъэсхэм псыхэр къимыунхэм фытегъэпсыхьэгъэ IофшIэнхэм сомэ миллиони 181-рэ апэIу­хьагъ. Ахэм зэу ащыщ псыхъоу Фарзэ инэпкъхэр зэрагъэпытэ­жьыгъэр. Шэуджэн районым къызэлъиубытырэ дамбэр гъэцэкIэжьыгъэным сомэ миллион 200 фэдиз ищыкIэгъэщт. Мы гидротехническэ псэуалъэм районым ипсэупIи 5 псыкъиуным щиухъумэщт.

Зэхэсыгъом икIэухым рес­публикэм иIофыгъоу къыщаIэтыгъэхэм зэкIэми мэхьэнэшхо зэ­ряIэр сенаторхэм къыхагъэщыгъ.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу

Сурэтхэр А. Гусевым тыри­хыгъэх.