Top.Mail.Ru

«Зэрдахэр» лъэпкъхэм яжъогъобын

Image description

Мыекъуапэ икIэлэцIыкIу-ныбжьыкIэ зыгъэсапIэу «Пластилиным» адыгэ лъэпкъ къэшъокIо ансамблэу «Зэрдахэм» Iоф щешIэ.

— «Зэрдахэр» зызэхащагъэр илъэси 10-м нахьыбэ хъугъэ, — къеIуатэ художественнэ пащэу Дэбагъо Фатимэ. — Мыекъуапэ, Адыгэ Республикэм ямэфэкI зэхахьэхэм тахэлажьэ. Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъу­рэм зыфэтэгъэхьазыры.

Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ иколледж, Темыр- Кавказым искусствэхэмкIэ иап­шъэрэ еджапIэу Налщык дэтыр Дэбагъо Фатимэ къыухыгъэх. Адыгеим и Къэралыгъо орэдыIо-къэшъокIо ансамблэу «Ислъамыем» дахэу къызэрэщышъо­щтыгъэр искусствэм пыщагъэхэм ащыгъупшагъэп.

Унэе шIыкIэм тетэу Iоф зы­шIэрэ ансамблэу «Зэрдахэм» хэт кIэлэцIыкIухэм янэ-ятэхэм къызэраIорэмкIэ, Дэбагъо Фати­мэ янэIуас, искусствэм ицIыфэу алъытэ. Цыхьэ фашIызэ якIалэхэр ансамблэм къагъакIох.

Къашъор, шэн-хабзэхэр

Дунаим самбэмкIэ изэнэ­къокъу апэрэ чIыпIэр къыщыдэзыхыгъэ Абрам Агамирян ипшъа­шъэу Дианэ «Зэрдахэм» икъэшъокIо анахь дэгъухэм ащыщ. — Тиунагъо лъэпкъ къашъо­хэм апыщагъ. Адыгэ къашъохэм ядэхагъэ семызэщэу сыкъытегущыIэн слъэкIыщт. «Зэрдахэм» ипащэхэм, анахьэу Дэбагъо Фатимэ, тафэраз, — къытиIуагъ спортышхом щыцIэрыIо Абрам Агамирян.

Ясэнэхьат хэшIыкI фызиIэхэ ЛIышэ Джамболэтрэ Къэлэбый Сыхьатбыйрэ Дэбагъо Фатимэ игъусэхэу кIэлэцIыкIухэр лъэпкъ къашъохэм афагъасэх. Аныбжьхэм ялъытыгъэу купи 4-у къэшъуакIохэр гощыгъэх.

Искусствэм ибаиныгъэхэр къыдалъытэзэ, адыгэ къашъохэм ямызакъоу, тарихъыр, шэн-хабзэхэр кIэлэеджакIохэм арагъа­шIэх. Бзэр — псэ. Къашъом ыбзэр зэгурыIоныгъ. «Зэрдахэм» къэшъокIо 80 фэдиз хэт. Нэбгырэ пэпчъ ана­хьэу ыгу къэкIыжьырэр апэу сценэм къытехьи ансамблэм хэтэу къызэрэшъуагъэр ары. Адыгэ шъуашэр пщыгъэу пчэгум укъихьэмэ умыгумэкIын плъэкIыщта?

Дэбагъо Фатимэ зэрилъытэ­рэмкIэ, угумэкIын фае, ау ар къызыхэбгъэщы хъущтэп. Къа­шъом узэрэфэхьазырыр ор-орэу зыдэпшIэжьыныр нахь тэрэз. Ансамблэм къышIырэ къашъом гукIэ ухэщагъэу узэрэуджырэм рэхьатныгъи, гушIуагъуи хэбгъуа­тэ зыхъукIэ, узыхэт купыр огъэ­дахэ.

Лъэпкъхэр зэфэшъхьафых

Адыгэхэр, урысхэр, ермэлхэр, Дагъыстан къикIыгъэхэр, нэмыкI­хэри «Зэрдахэм» къыщэшъох. Хэкужъым къэзыгъэзэжьыгъэ тилъэпкъэгъухэм янэ-ятэхэр къэ­шъуакIохэм яплъыхэзэ гукъэ­кIыжьэу анэгу кIэкIырэр тхылъы­шхо хъун ылъэкIыщтэу Ф. Дэбагъом елъытэ. Ятарихъ чIыгу агъотыжьыгъэу къызэрэшъохэ­рэр, лъэпкъ шъуашэр ащыгъэу концертхэм зэрахэлажьэхэрэр лъэшэу ягуап.

Мэрэтыкъо Нарт, Шэуджэн Амир, Къудайнэт Дианэ, Мафэ Марат, Нырэ Дианэ, СтIашъу Эльмирэ, фэшъхьафхэри къашъо­хэм якIэщакIох. Диана Агамирян къашъор къызыхидзэкIэ шъабэу пчэгум зыщигъэзэным зэрэфэгъэсагъэр къыхэщы.

Софья Джемелинскаям, Дагъыстан щыщэу Адам Мутуловым, адыгэ къашъохэр гукIэ къашIых. Александр Петровыр ижъырэ адыгэ къашъоу «Ислъа­мыем» къыфэхъугъэм фэд. Лъа­пэкIэ уцущтми, къызыдэшъорэ пшъашъэм инэплъэгъу фигъэзэщтми, шIыкIэшIухэр къызыфегъэ­федэх. Къашъом идунэе дахэ щесырэм фэдэу улъэплъэ.

Лъэпкъ зэфэшъхьафхэр къызыщышъохэрэ «Зэрдахэр» тыгъэм инэбзыйхэм адэшIэты. КъэшъуакIохэр зэфэнэгушIохэу пчэгум щыуджыхэзэ, язэфыщытыкIэхэр искусствэм щэпытэх. Жъогъобынышхом щызэдэпсэу­хэу алъытэ. Ядэхагъи, якъэшъуа­кIи рыпэгэнхэу чIыпIэ итыхэу тэлъы­тэ. Уигъусэ ущыгугъу зы­хъукIэ, уиIоф къыщыбдэхъущтыр нахьыб.

Еджэх, лъэкIуатэх

«Зэрдахэм» зыщызыгъэсагъэ­хэм ащыщхэр АР-м искусствэ­хэмкIэ иколледж щеджэх. Гъуа­шIо Беслъан дунаим щыцIэрыIо ансамблэу «Налмэсым» аштагъ, нэмыкIхэм искусствэр сэнэхьа­тэу къыхахыгъ.

«Ислъамый», «ЗэфакIу», «Лъэ­­пэрышъу», «Къашъо» зы­фиIо­хэрэр, фэшъхьаф къашъохэр «Зэрдахэм» къешIых, Адыгеим щыкIощт мэфэкI зэхахьэхэм зафигъэхьазырызэ, хэушъхьафыкIыгъэ едзыгъохэр гъэшIэгъонэу егъэпсых.