Top.Mail.Ru

ЕгъэжьэпIэшIум ылъапсэ мэпытэ

Image description

Мыекъопэ районым ичIыпIэ анахь дахэхэм ащыщэу Сырыфыбг (Ру­фабго) ипсыкъефэхыпIэхэм адыгэ хьалыжъом и Мафэ ащыкIуагъ.

Я 11-рэ зэнэкъокъум изэхэщэн кIэщакIо фэхъугъэх Iахьзэхэлъ купэу «Руфа-Тур» зыфиIорэмрэ Адыгэ Республи­кэм зекIонымкIэ ыкIи зыгъэпсэфыпIэхэмкIэ и Комитетрэ. Шъхьэгуащэ телъ гъучI лъэмыджым узэрикIэу псыхъоу Сы­рыф исэмэгукIэ нэпкъ зэIу­хыгъэм зэIукIэгъур щызэхащагъ.

Урысыем ижурналистхэм я Союз хэтэу Унэрэкъо Гулэз Iоф­тхьабзэр зэрищэзэ, осэшI­хэм, лъэпкъ IэпэIасэхэм, зэха­хьэм еплъынэу къэкIуагъэхэм гущыIэгъу афэхъугъ.

ОсэшI купым хэтэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан къыIуагъ хьалыжъом идэгъугъэ зэрагъэ­шIэным фэшI тхьацум, къуаем, щыгъоу халъхьагъэр зыфэдизым, нэмыкIхэм мэхьэнэ ин яIэу зэралъытэрэр.

Зэнэкъокъухэр

Едзыгъуи 5-мэ ащыкIогъэ зэнэкъокъухэм уяплъынкIэ гъэ­шIэгъоных. «нанэ ихьалыжъу» зыфиIорэ зэнэкъокъум Аскъэлае къикIыгъэ командэм Iэпэ­Iэсэныгъэ ин къыщигъэлъэ­гъуагъ. Бэгъушъэ Иринэ, Мэ­джэс Саидэ, Уджыхъу Светланэ шIухьафтын шъхьаIэу Гран-прир къыдахыгъ.

— Аскъэлае культурэм и Унэу дэтым Iоф щысэшIэ. Орэд къэсэIо, спектаклэхэм рольхэр къащысэшIых. Адыгэ хьалыжъом икъэбар бэшIагъэу зэхэсхыгъ, сигуапэу зэнэкъокъум сыхэлэ­жьагъ, — къытиIуагъ Бэгъушъэ Иринэ.

Адыгэ къэралыгъо университе­тыр Бэгъушъэ Иринэ къыу­хыгъ, унагъо ихьагъ. Илъэс 92-рэ зыныбжь нэнэжъыр, нэмыкI Iахылхэр упчIэжьэгъу ышIыгъэх. Инэнэжъ исурэт тхьацум хишIыкIыгъ, дахэу ар къэлъагъо.

— Къэралыгъо гъэпсыкIэ ­­иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм тыпэгъокIы, — зэ­дэгущыIэгъур лъегъэкIуатэ Мэ­джэс Саидэ. — Теуцожь районым культурэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Теуцожь Марет къытиIуи, пчъагъэу 100-р тхьацум хэтшIыкIи дгъэжъагъэ, ите­плъэ осэшIхэм агу рихьыгъ.

Сыдигъуи хэлажьэ

Улапэ щыпсэурэ ОтрэшI Симэ я 11-у зэнэкъокъум хэлэжьагъ, апэрэ чIыпIэр къыдихыгъ.

— Сигуапэу къыхэсэгъэщы, илъэсыбэкIэ узэкIэIэбэжьмэ, Улапэ къыщычIэтхыгъэ дышъэ пкъыгъомэ ятеплъэ фэдэхэу щэлэмэ-хьалыжъо гъэжъагъэ­хэр мы къуаджэм щыщ бзылъфы­гъэхэм къызэрэтагъэлъэгъугъэр, — къытиIуагъ зэлъашIэрэ ар­хеологэу Тэу Аслъан. Анахьэу гъэшIэгъоныр ритонэу Пегасыр ары.

«МэфэкI хьалыжъу» зыфи­Iорэм апэрэ чIыпIэхэр Отрэщ Симэрэ Сихъу Светланэрэ къы­щахьыгъэх. «Бысымгуащэм ихьа­лыжъу» зыфиIорэм Кучмэз Мерэм ащатекIуагъ. «Нысэ Iапэм» Цышэ Фатимэ къыщыхагъэщыгъ. «Къэзыгъэзэжьыгъэ хьалыжъом» Щыгъущэ Саидэ, Дэкъыщэ Еленэ апэрэ чIыпIэхэр къыщахьыгъэх. Къушъхьэ Розэ «Нанэ ихьалыжъу» зыфиIорэм къыщыхагъэщыгъ. Гуманитар ушэ­тынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтэу КIэрэщэ Тембот ыцIэ зыхьырэм ипащэу ЛIыIужъу Адам ихэушъхьафыкIыгъэ шIу­хьафтынхэу нартхэм афэгъэ­хьыгъэ тхылъхэр хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэ­хэм афагъэшъошагъэх. Респуб­ликэ общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу ЛIы­мыщэкъо Рэмэзани ыгъэ­нэфэгъэ шIухьафтынхэр Iэпэ­Iасэхэм аратыжьыгъэх.

Зэфэхьысыжьхэр

ОсэшI купым ипащэу ЛIы­хъукIэ Азэмат, мы купым хэтыхэу ЛIымыщэкъо Рэмэзан, Гъазый Бирамхъан, нэмыкIхэм зэфэхьысыжьхэр ашIыгъэх, хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыдэзыхыгъэхэм шIухьафтынхэр аратыжьыгъэх.

Бибэ Мурадин кIэщакIо зы­фэхъугъэ лъэпкъ Iофыр лъэ­кIуатэ. Мурадин ыпхъухэу Гъыщ Заремэ, Iэшъхьэмэфэ Аннэ, ныб­джэгъухэр, Iофым ыгъэгу­мэ­кIыхэрэр IэпыIэгъу зэфэ­хъужь­хэзэ, егъэжьэпIэшIум ылъа­псэ агъэпытагъ. Игъонэмысэу дунаим ехыжьыгъэ Бибэ Мурадин ишIушIагъэ кIодырэп. Сырыфыбг адыгэ унагъом ищыIэкIэ-псэукIэ щыщ едзыгъо­хэр щыолъэгъух.

Адыгэ унэм итеплъ, унагъом щагъэфедэщтыгъэхэ Iэмэ-псы­мэхэр, адыгэ шъхьалыр, ку­шъэр, Iанэр, пIуаблэр, шыкIэпщынэр, пхъэм хэшIыкIыгъэ лагъэхэр, пхъэнтIэкIухэр, фэшъхьафхэри зекIо Iофыгъохэм апылъхэм ашIогъэшIэгъоных, сурэтхэр аты­рахых.

Зэхахьэр зэрищэзэ Унэрэкъо Гулэз Великобританием щыпсэурэ Джон гущыIэгъу фэ­хъугъ. ХьакIэм Адыгеим щилъэ­гъугъэр макIэп, дунэе къэбар ышIыщтых.

Ставрополь ыкIи Краснодар крайхэм, Адыгеим ирайонхэм, нэмыкIхэм къарыкIыгъэхэм хьа­лыжъом и Мафэ хэлажьэхэзэ, яшIэныгъэ хагъэхъуагъэу, языгъэпсэфыгъо уахътэ гъэшIэгъо­нэу агъэкIуагъэу алъытэ.

Лъэпкъ IэпэIасэхэу Гостэкъо Руслъан, ТIэшъу Нурбый, фэшъ­хьафхэм яIофшIагъэхэр къагъэ­лъэгъуагъэх. ХэдыкIын Iофхэм апылъэу Теуцожь Фатимэ хэу­шъхьафыкIыгъэ шIухьафтынхэр хьалыжъор итеплъэкIэ анахь дахэу зыгъэжъагъэмэ афигъэшъошагъ. Тарихъ шIэныгъэ­хэмкIэ кандидатэу, этнографэу Теу­цожь Нурет Мыекъуапэ щы­щэу Бислъангъур Заремэ, Теуцожь районым икомандэ IэпэIасэхэм къахигъэщыгъэх, шIухьафтынхэр аритыжьи, афэгушIуагъ. Адыгэ радиом ижурналистхэр зэнэкъокъум къы­щыхагъэщыгъэх, шIухьафтынхэр афашIыгъэх.

Творческэ IофшIапIэу «Ошъа­дэм» ихудожественнэ пащэу Едыдж Викторие зэхэщакIо афэ­хъуи, оркестрэу «Бэгъэу­джыр», орэдыIоу Хъурэнэ Азэ, къэшъуакIохэр зэхахьэм чанэу хэлэжьагъэх.

ЕмтIылъ Нурбый.