КIэлэцIыкIухэм яшIэныгъэ хагъэхъоным, языгъэпсэфыгъо гъэмэфэ уахътэ гъэшIэгъонэу агъэкIоным афэшI Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ музей зэIукIэгъухэр щызэхащэх.

Тарихъым, чIыопсым, къушъхьэхэм, хым хэс псэушъхьэхэм, бзыухэм, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ зэхахьэхэр гум къинэжьынэу кIуагъэх. Космонавтикэм ехьылIэгъэ Iофтхьабзэр нахь къахэдгъэщы тшIоигъу. Музеим щыла­жьэ­хэрэ Iэтэжьыкъо Фатимэ, Чэмышъо Асе, Юналые Заремэ, ШъэоцIыкIу Фатимэ, Бязрыкъо Фатимэ, Ожъ Фатимэ, фэшъхьафхэр кIэлэцIыкIу купхэм аIу­кIагъэх. Апэрэ летчик-космонавтэу Юрий Гагариным, Адыгеим иапэрэ космонавтэу Анатолий Березовоир космосым зэбыбым рекордэу ыгъэуцугъэм, иIалъмэкъ, нэмыкI пкъыгъохэу музеим къыритыжьыгъэхэм яхьылIэгъэ къэбархэр къаIотагъэх, кIэлэцIыкIу­хэм упчIэхэр аратыгъэх.

Джэуап зэгъэкIугъэхэр кIэлэ­еджакIохэм къатыжьыгъэх. Гъуагъо Самидэ, Бязрыкъо Даринэ, Хьакъуй Заринэ, фэшъхьаф кIэлэцIыкIухэм уядэIункIэ гъэшIэгъо­ныгъэ. Космонавтхэм ом изытет къытлъагъэIэсын зэралъэкIырэр, чIым тырахыгъэ сурэтхэр щыIэныгъэм зэрэщагъэфедэхэрэр, тарихъ къэбархэр кIэлэеджакIохэм дэгъоу ашIэх.

Надежда Бурмистровам, Хьа­къунэ Маринэ, Сергей Крикуновым язэфэхьысыжьхэм къащыхагъэщыгъ кIэлэеджакIохэр джэуап­хэм алъыхъухэзэ яшIэныгъэ зэрэхагъахъорэр.

Археолог цIэрыIоу Тэу Аслъан чынэ ригъэшIагъэх. Ижъырэ адыгэ нарт джэгукIэр кIэлэцIыкIухэм лъэшэу агу рихьыгъ. Тэу Аслъан кIалэхэр, пшъашъэхэр чынэ зэрешIэнхэ фаем, чынэкIэпщыр зэрашIырэ шIыкIэм, чынэр пхъэм, бжъакъом, пцашIом ахашIыкIызэ лъэпкъ джэгукIэм зэрэщагъэфедэрэм щигъэгъозагъэх.

Адыгэ IэпэIасэу, IофшIапIэу «Нанэм» ипащэу Нэгъуцу Ас­лъан къафишIыгъэ чынэхэр музеим къызэрэритыгъэхэр А. Тэум къы­Iотагъэх.

Чынэхэр ащэфы ашIоигъоу пшъашъэхэр къэупчIагъэх.

— Чынэхэр тучанхэм, музеим ащытщэхэрэп, джэгукIэхэм ащытэгъэфедэх, — къыщиIуагъ зэхахьэм Тэу Аслъан.

ЧынэкIэпщымкIэ чынэ джэгукIэм зызэриушъомбгъурэр музеим ищагу щытлъэгъугъ.

Тарихъым, шэн-хабзэхэм, адыгэ джэгукIэхэм афэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъонхэм, зэхахьэхэм кIэлэеджакIохэр нахьыбэрэ ахагъэлэжьэщтых. Адыгэ Республикэм и Лъэпкъ музей ипащэу Джыгунэ Фатимэ, ащ игуадзэу Шэуджэн Налмэс язэфэхьысыжьхэм къащыхагъэщыгъ музеим лъэпкъхэр зэрэзэфищэхэрэр, еджапIэхэм адашIырэ зэпхыныгъэхэр щыIэныгъэм зэрэщылъыкIуатэхэрэр.

АдыгабзэкIэ къафаIотагъ

Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм ехьылIэгъэ зэхахьэхэр нахьыбэ зэрэхъухэрэм тегъэгушIо. Мэкъуогъум и 11-м Мыекъуапэ икIэлэеджакIохэу музеим къэкIуа­гъэхэр къыкIэлъэIухи, Адыгеим, тарихъым яхьылIэгъэ къэгъэлъэгъонхэр АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Тэу Аслъан адыгабзэкIэ къафиIотагъэх. КIэлэеджакIохэм адыгабзэр нахьышIоу зэрагъэшIэным фэшI ныдэлъфыбзэр нахьыбэрэ зэхахын фаеу кIэлэегъаджэхэм алъытэ.

Зэхэпхырэ гущыIэр гум нахьы­шIоу къенэжьы. Псэ зыпыт бзэр лъэпкъ шIэжьым илъэгъохэщ.