Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат къызэрэригъэблэгъагъэхэм тетэу урысые шIэныгъэлэжь цIэрыIохэу Лъэпкъ ушэтэкIо гупчэу «Курчатовский институт» зыфиIорэм ипрезидентэу Михаил Ковальчукрэ фундаментальнэ ушэтынхэмкIэ Урысые фондым исовет итхьаматэу Владислав Панченкэмрэ бэмышIэу Адыгеим щыIагъэх.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къызэритыгъэмкIэ, ахэр Адыгеим къыз­кIэкIогъагъэхэр Адыгэ Республикэм инаучнэ амалхэм зыкъягъэIэтыгъэнымкIэ республикэмрэ Курчатовскэ институтымрэ зэдэлэжьэныгъэ зэдыряIэн зэралъэкIыщт лъэныкъохэр зэрагъэшIэнэу ары.

Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэрэ Адыгеим ыцIэкIэ сенаторэу ФедерациемкIэ Советым щыIэ Хъопсэрыкъо Муратрэ хьакIэхэм тичIыопс чIыпIэ дахэхэр арагъэлъэгъугъэх, республикэм рекреационнэ амалэу иIэхэм нэIуасэ афашIыгъэх. Адыгэ къуаер къызыщыдагъэкIырэ щэ заводэу «Тамбовскэм», пчэныщэр къызыщахьыжьырэ кластерэу ООО-у «Мирный-Адыгея» зыфиIорэм ахэр щыIагъэх.

Джащ фэдэу хьакIэхэр Адыгэ къэралыгъо университетым иректорэу Мамый Даутэрэ Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым иректорэу Къуижъ Саидэрэ аIукIагъэх. Ректорхэм хьакIэхэм къафаIотагъ научнэ IофшIагъэу яIэхэм, республикэм иапшъэрэ еджапIэхэм ащагъэфедэрэ програм­мэхэм, Адыгеим ис кIэлэцIыкIу сэнаущ­хэм Iоф зэрадашIэрэ шIыкIэм афэгъэхьы­гъэу.

Михаил Ковальчук Курчатовскэ институтыр зыпылъ Iоф шъхьаIэхэм кIэкIэу къатегущыIагъ, Лъэпкъ ушэтэкIо гупчэм къэкIонхэу ректорхэр ригъэблэгъагъэх. Джащыгъум генетическэ ушэтынхэмкIэ, мэкъу-мэщымкIэ, Адыгеим икIэлэеджа­кIохэмрэ студентхэмрэ атегъэпсыхьэгъэ программэхэмкIэ шIэныгъэлэжьхэм зэдэлэжьэныгъэ зэдашIын зэралъэкIыщт лъэныкъохэр зэхафыщтых.

Инновационнэ проектхэм ягъэцэкIэн мэхьанэшхо зэриIэр, наукэмрэ технологиехэмрэ яилъэсипшI къыдыхэлъытагъэу къэралыгъом Урысые Федерацием инаукэ IэпыIэгъу зэрэригъэгъотыщтыр Адыгеим и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ.

Шъугу къэтэгъэкIыжьы ащ фэгъэхьыгъэ Указым Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиныр 2022-рэ илъэсым мэлылъфэгъум и 25-м зэрэкIэтхэжьыгъэр. МыщкIэ гухэлъ шъхьаIэу яIэр ныбжьыкIэ сэнаущхэр наукэм хэщэгъэнхэр, обществэмрэ хэгъэгумрэ хэхъоныгъэ ашIыным фытегъэпсыхьэгъэ пшъэрылъхэм язэшIохын шIэныгъэлэжьхэри, ушэтакIохэри къыхэгъэлэжьэгъэн­хэр, Урысыем инаукэ гъэхъагъэу, амалэу иIэхэм афэгъэхьыгъэ къэбархэр нахь икъоу Урысые Федерацием щыпсэухэрэм аIэкIэгъэхьэгъэнхэр ары.