АР-м и Лъэпкъ музей гъэцэкIэжьын IофшIэнхэр ыкIи псэолъакIэхэм яшIын ыкIэм щыфэкIох.

2020-рэ илъэсым къыщыублагъэу мыщ IофшIэныр щыжъот: унэ шъхьаIэм ифэIо-фашIэхэм ямызакъоу, музеим унакIэхэр къыгуагъэуцуагъэх: япкъыгъо угъоигъэхэр зыщагъэтIылъыщтхэр, унэ-къэгъэлъэгъуапIэр, Iэ­пэ­щысэхэм яшIынкIэ псэуалъэр, Адыгэ унэр.

Мы псэуалъэхэр зэкIэ архитекторэу Бырсыр Абдулахь ипроекткIэ ашIыгъэх, 1993-рэ илъэсым Лъэпкъ музеим иуна­к­Iэу къызэIуахыгъагъэри Бырсырыр ары зигупшысэ къыхьыгъагъэр. Мы мафэхэм музеир етIупщыгъэу агъэкIэжьы, унакIэхэмкIи къэнэжьыгъэ IофшIэн тIэкIу-шъо­кIухэр псэолъэшIхэм гъунэм щыкIагъахьэх. Музеим идиректор игуадзэу Шэуджэн Налмэс къызэрэтиIуагъэмкIэ, яIофшIэн шъхьаIэ зы мафи къагъэуцугъэп, коллективым иотделхэм зэкIэми яIофышIэхэр электрон каталогым ямылъку-фонд зэрэхагъэуцощтым дэлажьэх.

ГъэцэкIэжьын-гъэкIэрэкIэным ыкIи унакIэхэм яшIын япхыгъэ IофшIэнхэр жъоныгъуакIэм ехъу­лIэу аухыщтых. ГъэкIэжьыгъэ ыкIи нахь зызыушъомбгъугъэ музеим иIофшIэн пидзэжьыщт.

Музеим 2022-рэ илъэсымкIэ Iофэу ышIэщтыми ышъхьэ къырихыгъ.

КъекIокIырэ къэгъэлъэгъонхэр

АР-м и Лъэпкъ музей, хабзэ зэрэхъугъэу, нэмыкI музей зэфэшъхьафхэм зэпхыныгъэ пытэ адыриI; ахэм мэхьэнэ ин зиIэ къэгъэлъэгъон зэфэшъхьаф­хэр афагъэхьазырых.

Мэлылъфэгъум – мэкъуогъу мазэхэм «Этнографические этюды» зыфиIорэ къекIокIырэ къэгъэлъэгъоныр къалэу Геленджик ащэщт, ащ Iоф дэзышIэрэр этнографиемкIэ отделыр ары.

«История государственности адыгов» зыцIэ къэгъэлъэгъоным археологиемрэ этнографием­рэкIэ отделхэр дэлажьэх, Iоныгъом къалэу Москва ар къыщагъэлъэгъощт.

«Эволюция вооружения адыгского воина от древности до нового времени» зыфиIорэр къалэу Казань шэкIогъум, 2022-м — мэзаем 2023-м къыщагъэлъэгъощт.

Ежь музей кIоцIым мэхьанэ зиIэ хъугъэ-шIагъэхэмкIэ къэгъэ­лъэгъонхэр щызэхащэщтых.

ТекIоныгъэм и Мафэ ипэгъокI къэгъэлъэгъонымкIэ музеим ипчъэхэр къызэIуихыжьыщтых.

Мы жъоныгъокIэ мазэм археологиемкIэ ыкIи чIыопсымкIэ джыри къэгъэлъэгъонитIу агъэ­хьазыры.

Дзэукъожь Нуриет.