Адыгэ лъэпкъ искусствэм чIыпIэ гъэнэфагъэ щызыубытыгъэ Анзорыкъо Вячеслав Мыхьамэт ыкъом фэгъэхьыгъэу, кIэкI дэдэу къэпIон хъу­мэ, мы цIэу тхыгъэм фэсшIыгъэм а зэкIэ щэ­Iэфэ зыфэгъэзэгъагъэу, шIоу ылэжьыгъэр къеубыты.

Ары, Музыкэр. Орэдыр. ГущыIэр — щыри зэгопчынэу щымытэу цIыфыгум, анахьэу лъэпкъым идунэететыкIэ-гуры­IуакIэ къыраIотыкIэу гъэпсы­гъэх. Искусствэм пэблэгъэ цIыфэу, ар ышъхьэкIэ изышIыкIыпагъэу щытым, орэдым, ащ хэлъ гущыIэхэм, Iэмэ-псымэу музыкэр къызэрэрагъаIорэм, IэпэIасэм пщынэр е шыкIэпщынэр, ак­кордеоныр къыгъэгущыIэу зыгорэ апэшIыгъуай. Хэтрэ цIыф лъэпкъ­кIи орэдым, къашъом, усэм мэхьанэшхо яI, ахэм яхьа­тыркIэ хэти гудэчъыгъо гуапэ егъотыхэти ышъхьэкIэ, ыгукIэ зэхэшIабэу зыIыгъхэм ахэшъыкIыгъэх орэдхэр, мэкъамэр, къашъор, усэр. Ары ахэм осэшIу сыдигъуи зыкIафашIырэр, гъа­шIэм изытет — ижь зыфэдэр ахэм зафэу ащыкIэгъэтхъыгъ. ЗэлъашIэрэ Анзорыкъо зэшхэм язэу Вячеслав ыныбжь илъэс 80 зэрэхъугъэр игъэкIотыгъэу Адыгэ Республикэм ыкIи нэ­мыкI чIыпIэхэу лъэпкъыр зыщыпсэу­хэрэми ащыхагъэунэфыкIыгъ.

Адыгэ лъэпкъ музыкэм, искусствэм ягъогу шъуамбгъоу зэIуигъэкIотыгъ Анзорыкъо Вя­чеслав. Дирижер, орэдыIо, ком­позитор ыкIи музыкант Iэпэ­Iасэм имэфэкI фэгъэхьыгъэ тхылъ къэгъэлъэгъонхэу, ищы­Iэныгъэ ыкIи итворчествэ къизыIотыкIыхэрэр, АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапIэ инотнэ-музыкальнэ отдел, республикэм иныбжьы­кIэхэм ятхылъеджапIэ, игу­псэ къуаджэу Кощхьаблэ имузыкальнэ еджапIэ, нэмыкI чIыпIэ­хэми къащызэIуахыгъэх Ком­позиторэу, дирижерэу, кIэлэ­егъаджэу, орэдыIоу ыкIи пщы­наоу Анзорыкъо Вячеслав Мы­хьамэт ыкъор зыфэдагъэр, музыкэм къыфэкIонэу зэрэхъу­гъэр, щыIэныгъэ шъыпкъэ зэ­рэфэхъугъэр, къыгъэшIагъэм лъэпкъ музыкальнэ фондыр ипроизведениехэмкIэ, ыусыгъэ орэдхэмкIэ зэригъэбаигъэр ащыкIэгъэтхъыгъ.

ЦIыфхэм пцIэ раIофэкIэ ущыI

Анзорыкъо Вячеслав Мы­хьамэт ыкъор щылэ мазэм и 14-м 1942-рэ илъэсым къэ­хъугъ. 1993-рэ илъэсым идунай ­ыухыгъ. Иунагъоу зыщапIугъэм музы- кэм уасэ щыфашIэу, зэшитIоу Чеславрэ Вячеславрэ а гъогум тетхэу, дунэе дахэм хэIукIырэ макъэхэм гу алъатэу, орэдыр агу нэсэу, якIасэу къэтэджы­гъэх. Мы илъэсым ищылэ мазэ Вячеслав къызыхъугъэр илъэс 80 хъугъэ, шIур зылэжьэу щы­Iэгъэ музыкантым бэ гущыIэ фа­бэу фаIуагъэр. Мыекъопэ му­зыкальнэ училищэу къызэIуа­хыгъакIэм иапэрэ студентхэм Вячеслав ащыщыгъ, дирижерхэм яотделение 1964-рэ илъэсым къыухи, Саратов дэт къэралыгъо консерваториеу Л. Собиновым ыцIэ зыхьырэм щеджагъ, 1970-рэ илъэсым къыухыгъ. Ау ащ нахь пасэу музыкэ тхыным, усыным фежьэгъагъ. Адыгеим къызегъэзэжьым, Адыгэ кIэлэ­егъэджэ училищэу Советскэ Союзым и ЛIыхъужъэу Андыр­хъое Хъусен ыцIэ зыхьырэм студентхэр музыкэмкIэ щыригъаджэхэу, адыгэ лъэпкъ хор инэу — ежь педучилищым ще­джэрэ пшъэшъэ ныбжьыкIэхэр ыкIи автодорожнэ техни­кумым чIэс кIэлакIэхэр зэхэтхэу зэхищэгъагъ ыкIи ащ ипэщагъ.

Сэ сшъхьэкIэ, педучилищым ихор сыхэтынэу хъугъэ, апэрэ курсым сисыгъ ащ дэжьым. Еджэгъу сыхьатхэр сыхьатыр 4-м тыухыщтыгъэх. Ащ анэмыкIэу, шIокI имыIэу, адыгэ хорым тыхэлэжьэн, Вячеслав Магометович къытиIорэр тшIэн фэягъэ. Ащ дэжьым ежь кIэлэегъаджэри ныбжьыкIагъ, ау сэ илъэс 15 нахь сыныбжьыгъэпти, ар сшIоиныгъ. Сценэм хэти ымакъэ елъытыгъэу тызэхэкощыкIыгъэу, щэнэ­бзым фэдиз гъэшIэгъонэу тыщытыгъ. Апэрэ та­къикъипшIым пианинэм но­тэхэр къыригъа­Iомэ, къыкIэтIотыкIызэ, макъэр орэдкъэIоным фигъэхьазырыщтыгъ, етIа­нэ, орэд шъыпкъэу зэдгъа­шIэ­рэмкIэ зыдгъазэ­щтыгъ. «ОщнэIу заом иорэд» егъашIэм зэхэтымыхыгъэу, зыкIаусыгъэри, къы­Iуатэри икъоу тымышIэу тыфежьи, егъашIэм тшIэщтыгъэм фэдэу, тикIасэ хъугъэу къатIощтыгъ.

Орэдым хэлъ гущыIэхэм адыгэхэм ягъогу къин щащэ­чыгъэр къаIуатэ. ЕтIанэ, ахэр зэ­жъупIэ-хьадэгъум ифагъэх ыкIи бзылъфыгъэу лIыгу зиIэ Шыгъотыжь къэсышъ, пыйхэм щэкIэ яозэ чIыпIэ гуихым къырещыжьых. КъэсэшIэжьы, хорым хэт пшъашъэхэм, адыгэ сэе фыжьыбзэхэр, автодорожнэм къикIырэ кIалэхэм — ­адыгэ цые шIуцIэхэр зэрэтфаригъэдыгъагъэхэр.

1970-рэ илъэсым имэлылъфэ­гъу мазэ В.И. Лениныр къы­зы­хъугъэр игъэкIотыгъэу Хэгъэ­гу­ми, Адыгеими ащыхагъэунэфы­кIыгъ. МэфэкI концертышхоу ащ фэгъэхьыгъэр Адыгэ драмтеат­рэм и Унэу А.С. Пушкиным ыцIэ зыхьырэм щызэхащэгъагъ. Тэри тишъыпкъэ дэдэу, шъуа­шэхэр тщыгъэу «ОщнэIу заом иорэд» къыщытIуагъ, бэрэ Iэгу къытфытеуагъэх. Ау сщымыгъу­пшэжьырэр тэ, хорым хэтхэм, тисурэтхэр зытетым цIэу фаусыгъагъэр ары: «Поет женский хор Адыгейского педагогического училища им. Героя Советского Союза Х. Б. Андру­хаева». Мыдрэ кIэлэ купышхоу къытхэтхэу зычый изытхъыгъэ­хэр хэтыгъэхэп. Концерт ужым Вячеслав Магометовичым дэжь тызэкIом, сIэ къэсIэти есIуагъ хорым хэт кIэлэ купыр зэрэ­хагъэзыгъэр ыкIи «женский» зэраIуагъэри зэрэмытэрэзыр. Iу­пэщх макIэр ыIажэзэ, «Мамрукова, ничего страшного не произошло, самое главное — вам хорошо аплодировали», — ыIуагъ. Ащ фэдиз уахътэр зытедгъэкIодагъэр къэтымыIо­жьэу тыдэ кIоныгъа?

Анзорыкъо Вячеслав музыкэм ыгуи ыпси зэрэхэлъыр уIу­шы­Iомэ къэпшIэнэу, гу лъып­тэнэу щытыгъ. Мэкъэ дахэ иIагъ, ыIа­пэхэр пианинэм зэрэ­нэсхэу мэ­къамэр жъынчэу къэIущтыгъ.

КIэлэегъэджэ дэгъугъ, пианинэмкIэ тыригъаджэщтыгъ, IокIэ-шIыкIэ тэрэзхэр музыкэм хэуцорэ къодыем ебгъэшIэныр мыпсынкIэми, ыгъэфедэхэу IэкIэлъыгъэх.

Вячеслав Мыхьамэт ыкъор зэ пщынэм къызэрэригъаIорэр, адыгэ орэдыр къызэрэригъэ­пшIыкIутIукIырэр зэхэсхынэу хъугъэ. КъэшъуакIэ умышIэми, пчэгум укъырищэщтыгъ, джарэу адыгэ ижъырэ къэшъо орэдхэр къыригъаIощтыгъэх.

Щэч хэлъэп сикIэлэегъэджагъэу, адыгэ хорым ипэщагъэу, щытхъуцIэ инэу «АР-м искусст­вэхэмкIэ изаслуженнэ Iофы­шIэшху» зыфиIорэр 1997-рэ илъэсым къызыфагъэшъошэгъэ Анзорыкъо Вячеслав тилъэпкъ искусствэ, культурэ, адыгэм иму­зыкэ дунай зыIэтыгъэу ыкIи зыгъэбаигъэхэм зэращыщыр.

Мамырыкъо Нуриет.