ЩыIэкIэ-псэукIэм зыкъегъэIэтыгъэныр
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Адыгэ Республикэм хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ иколлегие изэхэсыгъоу мы ведомствэм гъэрекIо Iоф зэришIагъэм ыкIи мы илъэсым иапэрэ кIэлъэныкъо пшъэрылъэу иIэхэм зыщатегущыIагъэм хэлэжьагъ. Республикэм хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминистрэу Олег Безсмельницыным зэхэсыгъор зэрищагъ.
Джащ фэдэу коллегием изэхэсыгъо хэлэжьагъэх Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, видеоконференцие шIыкIэм тетэу – Урысые Федерацием и Президент и Полномочнэ лIыкIоу ЮФО-м щыIэм иаппарат АР-мкIэ ифедеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, республикэм ихэбзэухъумэкIо къулыкъухэм япащэхэр.
Адыгеим хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминистрэ зэхэсыгъор къызэIуихызэ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, общественнэ зэфыщытыкIэхэм япхыгъэ хабзэхэр мыукъогъэнхэмкIэ пшъэрылъхэр икъоу республикэм щагъэцэкIагъэх. Къыблэ федеральнэ шъолъырымрэ Урысыемрэ ялъытыгъэмэ, гурытымкIэ бзэджэшIагъэу республикэм щызэрахьагъэр нахь макI. ГъэрекIо бзэджэшIэгъэ 4496-рэ республикэм щызэрахьагъэу агъэунэфыгъ.
«ИкIыгъэ илъэсыр къиныгъэ, нахьыбэрэмкIэ ар зэпхыгъагъэр коронавирусым зызэриушъомбгъугъагъэр ары. Адыгеим и ЛIышъхьи, республикэм ихабзэ игъэцэкIэкIо, илIыкIо къулыкъухэми «тхьашъуегъэпсэу» ясэIо IэпыIэгъу къызэрэтфэхъугъэхэм фэшI. ХэбзэухъумэкIо къулыкъу пстэуми тIэ зэкIэдзагъэу тызэрэзэдэлэжьагъэм ишIуагъэкIэ Iофхэр зыпкъ идгъэтынхэ, рэхьатныгъэр къэтыухъумэн тлъэкIыгъ, — къыIуагъ министрэм.
Адыгэ Республикэм хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ иштаб ипащэу, къулыкъум иполковникэу Маским Черносмага гъэрекIо Iофэу ашIагъэм къытегущыIагъ. Iофхэр нахь зыщагъэлъэшын фэе лъэныкъо заулэхэм министрэм ягугъу къышIыгъ. Пшъэрылъ шъхьаIэхэм ащыщых телефонкIэ зэрагъапцIэхэрэм, хэбзэнчъэу наркотикхэр къызэрэрагъэкIокIыхэрэм япхыгъэ бзэджэшIагъэхэр къегъэIыхыгъэнхэр, гъогухэм тхьамыкIагъохэр нахь макIэу атехъухьанхэмкIэ, Iэтахъохэм бзэджэшIагъэхэр зэрамыхьанхэмкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зехьэгъэнхэр.
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, цIыфхэр щынэгъончъэу псэунхэм, рэхьатныгъэр республикэм къыщыухъумэгъэным апае хабзэм игъэцэкIэкIо къулыкъухэмрэ АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэрэ язэдэлэжьэныгъэ нахь агъэлъэшын фае. Республикэм къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэ зыхъугъэр мыгъэ илъэси 100 зыщыхъурэ илъэсым мэхьанэшхо ащ иIэу щыт.
«Шъуиведомствэ хэбзэухъумэкIо къулыкъухэми, хабзэм икъулыкъухэми зэдэлэжьэныгъэ пытэ адыриI. Щынэгъончъэным епхыгъэ IофыгъохэмкIэ тIэ зэкIэдзагъэу зэкIэми тызэдэлажьэ. Ащ шIуагъэ къызэритырэр къегъэлъагъо гъэрекIо Урысыем и Къэралыгъо Думэ ыкIи Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Совет – Хасэм ядепутатхэм хэдзынхэр зэхащэхэ зэхъум общественнэ рэхьатныгъэр зэрамыукъуагъэм. ТапэкIи цIыфхэр щынэгъончъэу щыIэнхэмкIэ ищыкIагъэр икъоу шIэгъэн фае», – хигъэунэфыкIыгъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ.
ГъэцэкIэкIо хабзэм икъулыкъухэмрэ хэбзэухъумэкIо къулыкъухэмрэ япшъэрылъ шъхьаIэхэр КъумпIыл Мурат къыгъэнэфагъэх. Республикэм ипащэ зэрилъытэрэмкIэ, Iэтахъохэм хэбзэукъоныгъэхэр амышIынхэмкIэ пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэу зэрахьэхэрэр гъэлъэшыгъэнхэм мэхьанэшхо иI. КъумпIыл Мурат зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, бзэджэшIагъэхэр нахь макIэу зэрахьанхэмкIэ яшIуагъэ къэкIо хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм, гъэсэныгъэм, культурэм, спортым афэгъэзэгъэ учреждениехэм, ныбжьыкIэ движениехэм, общественнэ организациехэм азыфагу илъ зэдэлэжьэныгъэм.
Лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр» зыфиIорэм тетэу республикэм игъогухэм щынэгъончъагъэ ателъынми ар афэгъэхьыгъ. Автомобиль гъогухэм ягъэцэкIэжьынрэ яшIынрэ Адыгеим щылъагъэкIуатэх; транспортхэр нахь жъугъэу зыщызекIорэ гъогухэм зэхэкIыпIакIэхэр ащагъэпсых; джырэ шапхъэхэм адиштэрэ видео камерэхэр илъэс къэс гъогухэм атырагъэуцох. Джыдэдэм республикэм игъогухэм комплекси 114-рэ ащагъэуцугъ. Мы илъэсым джыри 18 агъэуцунэу рахъухьэ. 2024-рэ илъэсым нэс шъолъырхэм ягъогухэм автоматическэ пости 6 ащагъэуцущт. Мыгъэ ащ фэдэ пости 2 агъэпсыгъах.
ТелефонкIэ зэрагъапцIэхэрэм ебэныжьыгъэнымкIэ цIыфхэм адэгущыIэнхэ, ахэр агъэпцIэн зэралъэкIыщтыр агурагъэIон фаеу Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ылъытагъ. ЯIофшIэнкIэ анахьэу анаIэ зытырагъэтыщт лъэныкъохэр – терроризмэмрэ экстремизмэмрэ апэуцужьыгъэныр, хэбзэнчъэу наркотикхэр зэрагъэзекIохэрэм, экономическэ бзэджэшIагъэхэм, къолъхьэ тын-Iыхыным ябэныгъэныр ары.
Къэралыгъо фэIо-фашIэхэр нахьышIоу гъэцэкIэгъэн, участковэхэм яIофшIэн хэбзэ икъу хэлъхьэгъэн зэрэфаем зэхэсыгъом хэлэжьагъэхэм анаIэ тырарагъэдзагъ. Хэбзэукъоныгъэу алъэгъухэрэм афэгъэхьыгъэу цIыфхэм къэбарэу къаIэкIагъахьэхэрэм псынкIэу ахэплъэнхэ зэрэфаер республикэм ипащэ къыIуагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, шъолъырым ис цIыфхэм IэпыIэгъу къазэраратыщтым сыдигъуи яцыхьэ телъын фае.
«Тэ гухэлъэу тиIэхэр зэтефэх, ащ фэшI Адыгеим ис цIыфхэм ящыIэкIэ- псэукIэ зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ тызэгурыIоу тапэкIи тызэдэлэжьэным мэхьанэшхо иI. Хэгъэгум и Президентэу Владимир Путиным зэрэхигъэунэфыкIыгъэу, «кадрэхэмкIи, техникэмкIи, нэмыкI лъэныкъохэмкIи амалэу тиIэр зэкIэ къызфэдгъэфедэн фае цIыфхэм ящынэгъончъагъэ зыкъегъэIэтыгъэным, ахэм яфитыныгъэхэр, яшъхьафитыныгъэ, ямылъку къэухъумэгъэнхэм апае», — хигъэунэфыкIыгъ АР-м и ЛIышъхьэ.
Зэхэсыгъом икIэух республикэм ипащэ министрэми, Адыгэ Республикэм хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ иIофышIэхэми «тхьашъуегъэпсэу» ариIуагъ яIофшIэнкIэ гъэхъагъэхэр зэрашIырэм, зэрэзэгурыIохэрэм, республикэм ихабзэ игъэцэкIэкIо къулыкъухэм дэгъоу зэрэдэлажьэхэрэм афэшI. Полицием икъулыкъушIэхэу зиIофшIэн анахьэу гъэхъагъэ щызышIыгъэхэм зэхэсыгъом тынхэр къащыфагъэшъошагъэх. Хабзэмрэ рэхьатныгъэмрэ якъэухъумэнкIэ гъэхъагъэхэр зэряIэхэм фэшI АР-м и ЛIышъхьэ ирэзэныгъэ тхылъ къафагъэшъошагъ полицием иподполковникэу Юрий Волковым, полицием имайорэу Мамый Мурат, полицием ипрапорщикэу Быикъо Нурбый. Джащ фэдэу IофышIэ зырызхэм АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм ирэзэныгъэ тхылъхэмрэ Урысыем хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иведомствэ тынхэмрэ къафагъэшъошагъэх.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу