Адыгэм ымакъэ «Голосым» щэIу
Жъогъо шIэтэу, лыдэу ЛIыунэе Алый хэгъэгум иэстраднэ зэнэкъокъу къыхэуцуагъ. Телепроект хьалэмэтэу «Голосым» ар хэлажьэ ыкIи апэрэ едзыгъохэм апхырыкIыгъ.
Урысыем щыцIэрыIо музыкантхэу, орэдыIохэу, орэдусхэу осэшI купым щыщхэу Александр Градскэм (ащыгъум псаугъэ), Леонид Агутиным, Дмитрий Билан, Пелагее зэдырагъаштэу ЛIыунэе Алый зыкъыфагъэзагъ ыкIи зэнэкъокъум хэлэжьэнэу фитыныгъэ къыратыгъ. Зэрэ Адыгееу Алый проектым зэрэщылъыкIуатэрэм лъэплъэ, тичIыгогъу, тилъэпкъэгъу кIэлэ IэпэIасэм тырэгушхо, тырэпагэ, тыфэгумэкIы. Алый янэ — Джарымэкъо Фатимэ — мы мафэхэм гущыIэгъу сыфэхъугъ. Пстэуми апэу икIалэ ащ фэдэ гъэхъагъэхэр зэришIыхэрэмкIэ сыфэгушIуагъ. Ныри ыгу ихъыкIырэмкIэ къыздэгощагъ. Джарымэкъо Фатим: «ТыфэгумэкIы тэри, телефонкIэ тыдэгущыIэ зэпыт. Зэнэкъокъур едзыгъо пчъагъэу зэхэт. Ахэм зафигъэхьазырыным ыкIуачIэ ишъыпкъэу хелъхьэ. Орэдэу къыIощтыр зэнэкъокъум ишапхъэмэ адиштэу зыгъасэхэрэм къыхахы, джащ фэдэу иобраз зыфэдэщтым, щыгъыщтым нэсэу стилистхэм къагъэнафэ, визажистхэм Iоф дашIэ. Эстраднэ зэнэкъокъур профессиональнэ шэпхъэ лъагэмэ адиштэу гъэпсыгъэ. ИцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу а творческэ лъагъор Алый ежь- ежьырэу хихыгъэу рэкIо. Тэ, унагъомкIэ, амалэу тиIэмкIэ тыдеIагъ ыкIи тыдеIэ».
Гурыт еджапIэм чIэсыфэ Алый музыкальнэ еджапIэу Лъэцэрыкъо Кимэ ыцIэ зыхьырэми щеджагъ. Нэужым искусствэхэмкIэ колледжэу Тхьабысымэ Умарэ ыцIэ зыхьырэр къыухыгъ. Апэрэ кIэлэегъаджэхэу творчествэм илъагъо тезыщагъэхэр Бэрзэдж Светлан, Джарымэ Алл, колледжым иIэпэIэсэныгъэ щылъызгъэкIотагъэхэр Хъунэго Земфир, Марина Cорокинар, Елена Шаманскаяр. Гуетыныгъэшхо хэлъэу Алый еджагъ, музыкальнэ Iэмэ-псымэхэм скрипкэр къахихыгъ. Зэнэкъокъу пчъагъэхэм ахэлэжьагъ, «Дерзайте, вы талантливы!» зыфиIорэ телепроектэу Къэралыгъо телерадиокомпаниеу «Адыгеим» зэхищэщтыгъэм апэрэу Алый исэнаущыгъэ къыщылъэгъонэу хъугъэ, ащ къыщиIощтыгъэ орэдхэм ямэкъамэхэм адэлэжьагъ Барцо Руслъан. Творческэ ушэтын пчъагъэхэр ащ къыкIэлъыкIуагъэх.
Джарымэкъо Фатим: «Алый колледжыр къызеухым ежь- ежьырэу Москва кIуагъэ ыкIи музыкэмкIэ урысые академиеу Гнесинхэм ацIэ зыхьырэм чIэхьагъ. Илъэсищырэ ащ зыщеджэм, я 3-рэ курсым ыуж, къычIэкIыжьи 2018-м культурэм иинститутэу Москва дэтым чIэхьажьыгъ, орэдыIо-джазовэ отделением щеджэ, зэлъашIэрэ орэдыIоу Лариса Долинам ригъаджэхэрэм якуп хэт. МэфэкI творческэ Iофтхьабзэу Москва щыкIохэрэм Алый зыхэт студентхэр ахагъэлажьэх, Игорь Бутман иджаз клуб икъэгъэлъэгъонхэм ахэлажьэ. Гнесинкэм къызчIэкIыжьым бэрэ сеушъыигъ къезгъэухы сшIоигъоу, ау нэужым «кIалэм хихырэр ежь игъогу» зэсIожьыгъ, хихыщтымкIэ шъхьафит сшIыгъэ. КультурэмкIэ институтыр къызэриухыгъэм тетэу телепроектэу «Голосым» изэнэкъокъу хэлэжьэнэу хэхьагъ. Илъэс 15-рэ классическэ музыкэм изэгъэшIэн Алый хэтыгъ нахь мышIэми, эстраднэ творчествэм илъагъо техьагъ. Ар ежь ишIоигъоныгъ, ежь къыхихыгъэ гъогу».
Ащ фэдэу щыт нахь мышIэми, ЛIыунэе Алый итворческэ лъапсэ къежьэпIэ гъэнэфагъэ зэриIэм сегуцэфагъ. КъызхэкIыгъэхэм алъэныкъокIэ творчествэм фэщагъэхэр ахэтыгъэмэ сызкIэупчIэм, Фатимэ джэуап къытыжьыгъ: «Сишъхьэгъусэу ЛIыунэе Станислав Улапэ щыщ, исэнэхьаткIэ инженер-механик. Ныжъ-тыжъхэр кIэлэегъаджэх. Ау салъэныкъокIэ, сэ Джэджэхьаблэ сыщыщ, сятэжъэу Джарымэкъо Джанчэрый шыкIэпщынаощтыгъ». Алый скрипкэр къызкIыхихыгъэм упчIэ фысиIэжьыгъэп. Ащ изакъоп, ышнахьыжъэу Азэмат творческэ объединениеу «Ошъадэм» икъэшъокIо купэу «Синдикэм» исолистэу илъэс пчъагъэрэ хэтыгъ. Купым ихудожественнэ пащэу Едыдж Викторие ыгъэсагъэхэм ащыщ. Къэшъо пчъагъэхэм япчэгу итэу ЛIыунэе Азэмат сценэм къыфэхъугъэу, ащ дахэу тетыгъэхэм ащыщ. Аужырэ хореографическэ композицие хьалэмэтэу Едыдж Викторие зэхигъэуцуагъэм — «Убых къашъом» — икъешIэкIо пэрытэу, солистэу хэтыгъ, дэжъые быракъыр ыIыгъэу къэшъуакIохэм къахэлъэтыти, къашъор зэфишIыжьыщтыгъэ. ТIэкIу шIагъэу Азэмат «Ошъадэм» иартистхэм ахэкIыжьыгъ. Зыфеджэгъэ сэнэхьатымкIэ Калужскэ хэкум ипсэолъэшI фирмэ джыдэдэм Iоф щешIэ. Ежь Фатимэ тыгъэкъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яисскуствэкIэ къэралыгъо музеим и Темыр Кавказ къутамэ ибухгалтерие щэлажьэ.
Джарымэкъо Фатим: «Алый колледжым щеджэ зэхъум пчэдыжьым сыхьатыр 5-м къэтэджыти, Iоф зыдишIэжьынэу кIощтыгъэ. ИцIыкIугъом къыщегъэжьагъэу ишъыпкъэ рихьылIэзэ музыкэм феджагъ. ИщыIэныгъэ щыщ шъыпкъэу, чIыпIэ шъхьаIэ щиубытэу хъугъэ. Джы зыхэлэжьэрэ зэнэкъокъум икъарыу зэрэщытэу хелъхьэ. 2020-рэ илъэсыр ары аужырэу Алый Мыекъуапэ къызыкIогъагъэр. Унагъоми, Iахьыл-благъэхэми апэчыжь. Тхьаегъэпсэух, телефонкIэ бэ къытфытеорэр, тэри тэгумэкIы, инасып зыхэлъым игъогу рыкIощт».
Зэрэреспубликэу ЛIыунэе Алый зэрэлъыплъэрэм кIуачIи къыреты, ипшъэдэкIыжьи хегъахъо. Зэнэкъокъум иедзыгъуитIум ащ зыкъызэращигъэлъэгъуагъэм япычыгъохэр дунэе хъытыум инэкIубгъо зэфэшъхьафхэм, анахьэу инстаграм нэкIубгъохэм, къарыхьагъ. Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат иинстаграм нэкIубгъо эстраднэ зэнэкъокъоу, телепроектэу «Голосым» иапэрэ, иятIонэрэ едзыгъохэу Алый зыхэлэжьагъэхэм япычыгъохэр къыригъэхьагъэх. «Аферым, Алый! Зэрэреспубликэу къыпфэгумэкIы!» — аужырэм къыфыкIитхагъ. Ащ дырагъаштэу нэбгырэ 200-м ехъумэ яшIошIхэр къыкIатхэжьыгъэх.
Сэнаущыгъэу пхэлъым уфэшъыпкъэу уиIэпэIэсэныгъэ хэбгъэхъоным узэрэдэлэжьэн фаем ЛIыунэе Алый ищысэтехыпIэ шIагъу. Илъэс 25-рэ нахь зымыныбжь адыгэ кIалэр хэгъэгум щыцIэрыIо зэнэкъокъум нэсыгъэу хэлажьэ. Ащ изакъоми — гъэхъэгъэ ин! Ау сэнэхьат IэпэIэсэныгъэшхоу хэлъымкIэ, игъогу темыкIэу хихыгъэ сэнэхьатым фэшъыпкъэу, ыгуи, ыпси хилъхьэзэ зэрэлъыкIуатэрэмкIэ Алый текIоныгъэ пчъагъэхэр фэукIочIынэу тыщэгугъы! Тхьэм еIу, зыкIэхъопсырэ лъэгапIэхэр ыштэнхэу фэтэIо!
Тэу Замир.