Хэбзэукъоныгъэхэм гъогур афызэпыбзыкIыгъэныр, анахьэу етIани лъэпкъ проектхэм ягъэцэкIэн зыщыкIорэ лъэхъаным къолъхьэ тын-Iыхын нэшанэ зиIэ бзэджэшIагъэхэр зэрамыхьанхэр ары Координационнэ зэIукIэм изэхэсыгъоу щыIагъэм анахьэу анаIэ зыщытырагъэтыгъэр. Iофтхьабзэр зэрищагъ Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.

Джащ фэдэу зэхэсыгъом иIофшIэн хэлэжьагъэх Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, феде­ральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, Адыгэ Рес­публикэм и Премьер-министрэу Геннадий Митрофановыр, Адыгэ Республикэм иминист­рэхэм я Кабинет хэтхэр, Адыге­им и Прокуратурэ, ФСБ-м Адыгэ РеспубликэмкIэ и Гъэ­IорышIапIэ, АР-м и Апшъэрэ хьыкум, АР-м и МВД япащэхэр ыкIи нэмыкIхэр.

Федеральнэ казначействэм Адыгэ РеспубликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэ ипшъэрылъхэр зыгъэцэкIэрэ Жэнэ Мурат къы­зэриIуагъэмкIэ, лъэпкъ проектхэм язэшIохын пае 2021-рэ илъэсым сомэ миллиарди 4-м ехъу федеральнэ бюджетым щыщэу республикэм къыIэкIэ­хьащт. Мы илъэсым культурэм, гъэсэныгъэм, джащ фэдэу къа­лэу Мыекъуапэ изэтегъэпсыхьан япхыгъэ лъэпкъ проектхэмкIэ мылъкур гъэфедагъэ зэрэхъугъэмкIэ уплъэкIунхэр аухыгъэх. Планым къыхимыубытэрэ уплъэ­кIунхэм ахэхьагъэх лъэпкъ про­ектэу «Экологиер» зыфиIорэм диштэу мэзхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ Iофтхьабзэхэр. Мы лъэ­хъаным Мыекъопэ районым ипсэупIэхэм ыкIи къалэу Мые­къуапэ якIолIэщт псырыкIуапIэм ишIын телъытэгъэ ахъщэм игъэ­федэн зэрэкIорэр ауплъэкIу. Непэ ехъулIэу тхылъ 12-рэ унэшъуи 3-рэ ГъэIорышIапIэм аIэкIигъэхьагъ. Хэукъоныгъэу къыхагъэщыгъэхэм япхыгъэ материалхэр АР-м и МВД ыкIи и Прокуратурэ аIэкIагъэхьагъэх.

Республикэм и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, лъэпкъ проектхэм къыдалъытэрэ пшъэ­рылъхэм ягъэцэкIэнкIэ анахь мэхьанэ зиIэхэм зыкIэ ащыщ бюджет къэкIуапIэхэр зэрагъэфедэхэрэр тэрэзэу уплъэкIу­гъэныр.

«Къэралыгъо уплъэкIуным игъэкIотыгъэу информационнэ технологиехэри щыгъэфе­дэ­гъэнхэ фае, джащ фэдэу ведомствэхэр къэбархэмкIэ зэ­­хъожьынхэр ищыкIагъэу щыт. Ахэм амал къаты бюджетымкIэ хэбзэгъэуцугъэу щыIэр укъуагъэ мыхъуным анаIэ икъоу тырагъэ­тынымкIэ. Мылъкум епхыгъэ уплъэкIуным фэгъэзэгъэ къулыкъухэм — ахэм ахэхьэх казначейст­вэр, къэралыгъо мылъку уплъэ­кIунымкIэ гъэIорышIапIэр, УплъэкIокIо-лъытэкIо па­латэр, монополием пэшIуе­кIорэ къулыкъур — ренэу язэ­дэлэжьэныгъэ агъэпытэн фае», — къы­кIигъэтхъыгъ Къум­пIыл Мурат.

Зэхэсыгъом илъэхъан ап­парат-программэ комплексэу «Къэлэ щынэгъончъэр» зыфиIорэм хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ Iофтхьэбзэ тедзэхэу зехьэгъэн фаехэм атегущыIа­гъэх. А IофыгъомкIэ къэгущыIагъэх цIыфхэм якъэухъумэнрэ ошIэ-дэмышIагъэ зыхэлъ Iоф­хэмрэ афэгъэзэгъэ Комитетым итхьаматэу Вячеслав Лотаковымрэ общественнэ порядкэм икъэухъумэнкIэ полицием ипащэ игуадзэу Андрей Федосеевымрэ. ЗэрэхагъэунэфыкIыгъэм­кIэ, мы илъэсым шэкIогъум и 1-м ехъулIэу видеолъыплъэным фытегъэпсыхьэгъэ камерэ 320-рэ урамхэм атырагъэуцуагъ. Проектым къызэрэдилъытэрэм тетэу илъэсым ыкIэм нэс къалэу Мыекъуапэ джыри камери 7 ыкIи цIыфхэм анэгу зэхэугуфыкIыгъэу къэзыгъэлъэгъон зылъэ­кIыщт амал зиIэ комплекси 6 адагъэуцощт. Зэхэсыгъом къызэрэщыхагъэщыгъэмкIэ, «Щы­нэгъончъэ къалэр» зыфиIорэм ишIуагъэкIэ гъогогъу 1200-рэ хабзэр аукъуагъэу агъэунэфыгъ. Республикэм и ЛIышъхьэ пшъэ­рылъ къафишIыгъ муниципальнэ образованиехэм ащ фэдэ программнэ комплексыр ащыгъэфедэгъэнымкIэ IофшIэныр нахь агъэлъэшынэу, АПК-м итехническэ амалхэу къащэ­фыгъэхэр нахь шIогъэ ин хэлъэу зэрагъэфедэщтхэм анаIэ тырагъэтынэу.

IэкIыб къэралхэм къарыкIыгъэ цIыфхэм общественнэ-политикэ, экономикэ лъэны­къомкIэ хэбзэгъэуцугъэу щыIэр укъуагъэ мыхъуным пае Iофэу адашIэрэм хэушъхьафыкIыгъэу зэхэсыгъом щытегущыIагъэх. Адыгэ Респуб­ликэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыны­гъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр, МВД-м миграцием иIофыгъо­хэмкIэ и ГъэIорышIапIэу Адыгэ Республикэм щыIэм ипащэ игуадзэу Игорь Мелиховыр мыщ къыщыгущыIагъэх. Ахэм зэрэхагъэунэфыкIыгъэмкIэ, Iофтхьэ­бзэ гъэнэфагъэу 2020-рэ илъэ­сым зэрахьагъэхэм яшIуагъэкIэ IэкIыб къэралхэм къарыкIхэу къакIохэрэм япчъагъэ фэди 5-кIэ нахь макIэ ашIын алъэ­кIыгъ. ЦIыф лъэпкъ зэфэшъхьаф­хэм къахэкIыгъэхэм ыкIи дин зэмылIэужыгъохэр зылэжьхэрэм азыфагу зэзэгъыныгъэ илъыным пае Комитетым Iофтхьэ-бзэ гъэнэфагъэхэр зэшIуихы­гъэх, Адыгэкъалэ, Красногвардейскэ, Шэуджэн ыкIи Тэхъутэмыкъое районхэм зэIукIэхэр ащызэхищагъэх. Урысые Фе­дерацием IэкIыб къэралхэм къарыкIыгъэхэу къэкIуагъэхэм ащыщхэр игъэкIыжьыгъэнхэм фытегъэпсыхьэгъэ унэшъо 41-рэ республикэм ихьыкумхэм ашIыгъ. IэкIыб къэралхэм къарыкIыгъэ нэбгыри 112-мэ Урысые Федерацием къихьанхэ зэ­рэфимытхэмкIэ тхылъхэр афы­зэхагъэуцуагъэх. Миграционнэ хэбзэгъэуцугъэу щыIэр гъогогъуи 120-рэ аукъуагъэу агъэунэфыгъ. Нэбгырэ 46-мэ уголовнэ пшъэдэкIыжь арагъэ­хьыгъ. Мы лъэныкъом фэгъэзэгъэ ведомствэхэр къыхэлажьэ­хэзэ миграционнэ Iофым изытет ренэу ауплъэкIузэ ашIынэу, республикэм къихьэрэ цIыфхэу IэкIыб къэралхэм къарыкIыхэрэм экстремизмэмрэ террориз­мэмрэ япхыгъэ мыхъо-мы­шIа­гъэхэр зэрамыхьанхэм епхы­гъэ Iофыгъо гъэнэфагъэхэр зэшIуа­хыхэзэ ашIынэу Адыгеим и ЛIышъхьэ пшъэрылъ афишIыгъ.

2022-рэ илъэсым иапэрэ кIэлъэныкъо хэбзэукъоныгъэхэр къэмыгъэхъугъэнхэм тегъэ­псы­хьэгъэ IофшIэнэу зэшIуахыщтым иплан Координационнэ зэIукIэм изэхэсыгъо икIэухым щаухэсыгъ. Республикэм ищынэгъончъагъэ епхыгъэ IофыгъохэмкIэ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ дэжь щыIэ ГъэIорышIапIэм ипащэу Чыназыр Алый а планыр къырихьылIагъ.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу