Зэнэкъокъухэзэ яшIэныгъэхэм ахагъахъо
Музыкальнэ лъэпкъ Iэмэ-псымэхэм произведениехэр къязыгъэIорэ кIэлэцIыкIухэр я VIII-рэ фестивалэу Мыекъуапэ щыкIуагъэм хэлэжьагъэх.
Краснодар краим, Ростов хэкум, Адыгэ Республикэм икъалэхэм, районхэм якIэлэеджакIохэр фестивалым щызэIукIагъэх. ПэшIорыгъэшъ зэнэкъокъухэр къалэхэм, районхэм ащызэхащагъэх. ТекIоныгъэр къыдэзыхыгъэхэм Адыгэ Республикэм искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умарэ ыцIэ зыхьырэм щызэхащэгъэ кIэух фестиваль-зэнэкъокъум яшIэныгъэ къыщагъэлъэгъуагъ.
Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ фестивалыр культурэм хэхъоныгъэ ышIыным хэхьэрэ Iофтхьабзэхэу 2021-рэ илъэсым республикэм щызэхащэхэрэм ащыщ. Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ, АР-м искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умарэ ыцIэ зыхьырэр фестивалым кIэщакIо, зэхэщакIо фэхъугъэх.
Шъолъырхэм яфестиваль икъызэIухын фэгъэхьыгъэ зэхахьэм Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу, Адыгэ Республикэм культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Шэуджэн Бэлэ къыщыгущыIагъ, зэхэщакIохэм ацIэкIэ фестивалым хэлажьэхэрэм къафэгушIуагъ. КIэлэцIыкIухэр, ныбжьыкIэхэр искусствэм фэщагъэхэу пIугъэнхэмкIэ, сэнэхьатэу къыхахыщтым фэгъэсэгъэнхэмкIэ фестивалым имэхьанэ зыкъызэриIэтырэр Шэуджэн Бэлэ хигъэунэфыкIыгъэх. Адыгэ Республикэм икъэралыгъо гъэпсыкIэ игъэпытэн кIэлэеджакIохэр, искусствэм иIофышIэхэр тапэкIи зэрэхэлэжьэщтхэр къыIуагъ.
ОсэшI купыр
ИскусствэхэмкIэ Темыр-Кавказ къэралыгъо институтым ипрофессорэу, культурэмкIэ ыкIи искусствэхэмкIэ Налщык дэт колледжым ипащэу, Урысыем, IэкIыб къэралхэм ащыкIогъэ хэгъэгу ыкIи Дунэе фестиваль-зэнэкъокъухэм ялауреатэу, Къэбэртэе-Бэлъкъарым культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Шэрыбэ Валерий ыкIи музыкальнэ Урысыем иакадемиеу Гнесинхэм ацIэ зыхьырэм икIэлэегъаджэу, Урысыем ыкIи Дунэе зэнэкъокъухэм ялауреатэу Владислав Домогацкэм осэшI купым пэщэныгъэ дызэрахьагъ.
Пщынэ лъэпкъ зэфэшъхьафхэмкIэ, балалайкэмкIэ, домрэмкIэ, гитарэмкIэ язакъоу орэдышъохэр къезыгъэIуагъэхэр, ансамблэхэм ахэтхэр, нэмыкIхэри зэнэкъокъугъэх. Гитарэм пыщагъэхэр 15, пщынаохэр 10 хъущтыгъэх.
Зэфэхьысыжьхэм уагъэгупшысэ
ОсэшI купым ипащэу Шэрыбэ Валерий зэхэщакIохэм афэраз. КIэлэеджакIохэм фестивалым зыфагъэхьазырзэ яшIэныгъэ хагъэхъуагъэу ылъытагъ.
ЩытхъуцIэхэр къыдэзыхыгъэхэр
Аныбжьхэм ялъытыгъэу кIэлэеджакIохэр купищэу гощыгъагъэх. Апэрэ купым хэтэу Гъогъо Руслъан гитарэмкIэ текIоныгъэр къыдихыгъ. Ар Мыекъуапэ щеджэ, кIэлэегъаджэу Т. Пэнэшъур ипащ. ЯтIонэрэ купым Матвей Алешиныр къыщыхагъэщыгъ, Е. Полун икIэлэегъадж. Ящэнэрэ купым Павел Шепиловым апэрэ чIыпIэр къыщихьыгъ, еджакIор Ростов хэкум къикIыгъ. Тхьагъэпсэу Алим ящэнэрэ хъугъэ, Адыгэкъалэ щыщ.
БалалайкэмкIэ Виталий Фроловым апэрэ чIыпIэр фагъэшъошагъ, Краснодар краим ипсэупIэу Мостовскоим щеджэ.
Лъэпкъ пщынэмкIэ ящэнэрэ чIыпIэхэр къыдахыгъэх Хьаджэбыекъо Пэрытрэ Кушъу Ренатрэ. КIалэхэр Мыекъуапэ ыкIи Афыпсыпэ ащеджэх.
Ансамблэхэр
ГитарэмкIэ орэдышъохэр къезыгъэIуагъэхэ Максим Кулакиным, Анита Шекерьянц, Платон Любин Тульскэм щеджэх, О. Овсиенкэм егъасэх. ЯтIонэрэ чIыпIэр афагъэшъошагъ.
Тэхъутэмыкъуае искусствэхэмкIэ икIэлэцIыкIу еджапIэ иансамблэу «КъушъхьэчIэсым» лъэпкъ музыкальнэ Iэмэ-псымэхэмкIэ орэдышъохэр ыгъэжъынчыгъэх. Нэпсэу Ренат, Мэзыужьэкъо Тимур, Делэкъо Бислъан, Тыгъужъ Иляс, Гунай Рустам купым хэтхэу ящэнэрэ чIыпIэр къыдахыгъ. ЕджакIохэр Н. Тыгъужъым егъасэх.
ГитарэмкIэ къезыгъаIохэу нахьыжъхэм якуп хэтхэм язэнэкъокъу Мыекъуапэ икIэлэцIыкIу еджапIэу N 6-м апэрэ чIыпIэр къыдахыгъ, кIэлэегъаджэр Е. Полун.
Адыгэкъалэ искусствэхэмкIэ иеджапIэ зыщызыгъасэхэрэ ЯхъулIэ Расулрэ ХъуакIо Альбертрэ гитарэмкIэ яIэпэIэсэныгъэ къагъэлъэгъуагъ, ятIонэрэ чIыпIэр къыдахыгъ.
КIэлэегъаджэу Хьакомэ Симэ зэрилъытэрэмкIэ, Адыгэкъалэ сэнаущыгъэ зыхэлъ кIэлэцIыкIубэ щэпсэу. Искусствэр нахь ашIогъэшIэгъон хъуным фэшI нахьыбэрэ концертхэр, пчыхьэзэхэхьэ гъэшIэгъонхэр зэхащэнхэ ямурад. Зэнэкъокъум изэхэщакIохэм афэраз.
Домрэм, аккордеоным, баяным, лъэпкъ пщынэм зафэзыгъэсэрэ еджакIохэм язэнэкъокъу хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыщыдэзыхыгъэхэм ащыщых Адыгэкъалэ иеджакIохэу ЯхъулIэ Расул, ХъуакIо Альберт. Пщынаохэр Хьакомэ Симэ регъаджэх.
Натырбые къикIыгъэ пщынаоу Ян Симоненкэм ятIонэрэ чIыпIэр купым къыщихьыгъ, Е. Кушнаренкэм регъаджэ.
Музыкальнэ Iэмэ-псымэхэм зафэзыгъэсэрэ кIэлэеджакIохэм яшIэныгъэ зэрэхагъахъорэр зэнэкъокъум къыщагъэлъэгъуагъ. Адыгэ пщынэм имызакъоу, шыкIэпщынэм, къамылым апыщэгъэ еджакIохэм япчъагъэ нахьыбэ хъущтэу тэгугъэ. Ахэри зичэзыу зэнэкъокъоу шъолъырхэм яIэщтым чанэу хэлэжьэнхэу, тагъэгушIонэу афэтэIо.
Я VIII-рэ зэнэкъокъоу шъолъырхэм яIагъэм лъэпкъ зэфэшъхьафхэр зэфищагъэх. Культурэм, искусствэм хэхъоныгъэу ашIырэр, фольклор бай зэрэтиIэр къагъэлъэгъуагъ.
Зэнэкъокъум хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къыщыдэзыхыгъэ еджэкIо 31-рэ кIэух концертым хэлэжьагъ. Ансамбли 6 лауреат хъугъэ. ЯIэпэIэсэныгъэкIэ къахэщыгъэхэм дипломхэр, щытхъу тхылъхэр, шIухьафтын лъапIэхэр аратыжьыгъэх.
Сахьидэкъо Нурбый.