Театрэр — зэлъыIэсыкIэхэм ащыщ
Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Камернэ музыкальнэ театрэу Хьанэхъу Адам ыцIэ зыхьырэм икъэгъэлъэгъонхэр Химки щыкIуагъэх.
Москва хэкум икъалэу Химки идраматическэ театрэу «Тэ тиун» зыфиIорэмрэ Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Камернэ музыкальнэ театрэу А. Хьанэхъум ыцIэ зыхьырэмрэ творческэ зэпхыныгъэхэр зэдыряIэх.
— Химки итеатрэ иартистхэр Адыгеим щыIагъэх, къэгъэлъэгъонхэр щызэхащагъэх. Ныбджэгъуныгъэу зэдэтшIыгъэм тыкъыпкъырыкIи, Москва хэкум тыкIуагъ, Химки къэгъэлъэгъонхэр щызэхэтщагъэх, — къытиIуагъ АР-м и Къэралыгъо Камернэ музыкальнэ театрэу А. Хьанэхъум ыцIэ зыхьырэм ихудожественнэ пащэу, Урысыем, Адыгеим искусствэхэмкIэ язаслуженнэ IофышIэшхоу, искусствоведениемкIэ кандидатэу Сулейманов Юныс. — Титеатрэ бысымхэр дахэу къыпэгъокIыгъэх, тизэпхыныгъэхэр дгъэпытагъэх.
В. Старчевскэм илибретто техыгъэ мюзиклэу «Ослепленные» зыфиIорэ къэгъэлъэгъоныр режиссерэу Сулейманов Юныс ыгъэуцугъ. Композиторэу Андрей Семеновым орэдышъор ыусыгъ. Адыгэ Республикэм инароднэ артистхэу Ирина Кириченкэм, Михаил Арзумановым, Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артистхэу Давид Манакьян, Виктор Марковым, фэшъхьафхэм роль хэхыгъэхэр къашIыгъэх.
Тыкъэзыуцухьэрэ дунаим идэхагъэ, тыгъэм инэбзыйхэр цIыфхэм амылъэгъужьыхэ зэрэхъугъэм, шIур ем зэрэтекIорэм афэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъоным искусствэм пыщагъэхэр ашIогъэшIэгъонэу еплъыгъэх, тиартистхэм бэрэ Iэгу къафытеуагъэх.
Пшысэхэр
КIэлэцIыкIухэм афэгъэхьыгъэ пшысэхэм атехыгъэ къэгъэлъэгъонхэри узыIэпащэу артистхэм къашIыгъэх. Къуекъо Налбый ипшысэу шъынэ гъэшIэгъоным ехьылIагъэр гум къегущыIыкIы. Орэдышъор Тхьабысымэ Умарэ ыусыгъ, къэгъэлъэгъоныр режиссерэу Виктор Серебрянскэм ыгъэуцугъ.
Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артисткэу Надежда Максимовам, артистхэу ЛIый Бэлэ, Светлана Корневам, Сергей Старусиным, нэмыкIхэм рольхэр къашIыгъэх.
Урыс пшысэхэм яхьылIэгъэ къэгъэлъэгъоныр щыIэныгъэм дештэ. Спектаклэр Ю. Сулеймановым ыгъэуцугъ, орэдышъор А. Семеновым ытхыгъ.
Адыгеим инароднэ артисткэу Ирина Кириченкэм, республикэм изаслуженнэ артистэу Владислав Верещако, артистхэу ЛIый Бэлэ, Марина Синяевам, Елизавета Салинцевам, опытышхо зиIэ артистэу Виктор Серебрянскэм рольхэр къашIыхэзэ, пьесэм псэ къыпагъэкIагъ.
КIэщакIом узылъещэ
Урысыем культурэмкIэ и Министерствэ имурадхэм къадилъытэу «Гастроль инхэр» зыфиIорэ Iофтхьабзэр зэхащагъ. Культурэм ифедеральнэ IофшIапIэу «Росконцертым» иунашъохэм адиштэу гастроль-концертхэр 2020-рэ илъэсым къыщыублагъэу зэхащэх. Урысыем культурэмкIэ иминистрэу Ольга Любимовам изэфэхьысыжьхэм къащыхигъэщыгъэм уегъэгушхо. Гастроль-концерт Iофыгъохэм ахэлажьэхэ ашIоигъоу хэгъэгум икъэралыгъо организацие 500-м нахьыбэ «Росконцертым» лъэIу тхылъ- хэр къыфагъэхьыгъэх.
Хэгъэгум игастроль-концерт Iофыгъоу «Гастроль инхэм» Урысыем ишъолъырхэм культурэмкIэ язэпхыныгъэхэр егъэпытэх, егъэжьэпIэшIоу ашIыгъэхэр лъегъэкIуатэх. Театрэхэм Iоф зэдашIэзэ, къэгъэлъэгъонхэм яплъы зышIоигъохэр нахьыбэ ашIы.
Зеушъомбгъу
Искусствэм ифестивальхэр, культурэм имафэхэр, нэмыкIхэр «Росконцертым» зэхищэхэзэ, дунэе зэнэкъокъухэм ахэлажьэхэрэм япчъагъэ хэхъо. Лъэпкъ къэшъокIо ансамблэхэм, орэдыIохэм, театрэхэм, лъэпкъ музыкальнэ Iэмэ-псымэхэмкIэ оркестрэхэм Урысыем культурэмкIэ и Министерствэ IэпыIэгъу афэхъу, искусствэм зиушъомбгъуным фэшI амалхэр къагъотых.
ЕплъыкIэхэр
— Москва хэкум тызэрэщыIагъэм шIуагъэу къытфихьыгъэр гущыIэкIэ къэIотэжьыгъуае хъущт, — къытиIуагъ Сулейманов Юныс. — Лъэпкъ зэфэшъхьафхэр, ныбжьыкIэхэр, зыныбжь хэкIотагъэхэр тикъэгъэлъэгъонхэм ягуапэу яплъыгъэх.
— ГущыIэгъу шъуафэхъунэу игъо шъуифагъа?
— Спектаклэр къызэрэтыухэу упчIабэ къытатыщтыгъ. Искусствэм зэлъыIэсыкIэ амалэу иIэхэм псэ зыпыт зэдэгущыIэгъухэр къахагъэщыщтыгъ. Тиартистхэм ярольхэр дэгъоу къашIыгъэхэу алъытэщтыгъ, къэгъэлъэгъоным пIуныгъэ мэхьанэу хэлъым анаIэ тырадзэщтыгъ.
— Искусствэм ныбджэгъукIэхэр щыжъугъотыгъэхэу къытэпIуагъ.
— Химки итеатрэ тапэкIи Iоф дэтшIэщт, тызэлъыкIощт. Адыгэ Республикэм икультурэ лъэшэу ашIогъэшIэгъоныгъ. Мыекъуапэ уикIыгъэу Урысыем икъэлэшхоу Москва узыкIокIэ, еплъыкIэу къыпфыряIэм уегъэгумэкIы.
— Сыда къышъуаIуагъэр?
— Тхьаегъэпсэух, лъэшэу къытщытхъугъэх, культурэ ин тиIэу алъытагъ.
— Москва хэкум шъукIоныр къин къышъущыхъугъа?
— Тафэраз Урысыем культурэмкIэ и Министерствэ, «Гастроль инхэм» язэхэщакIохэм. Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат республикэм культурэмкIэ иIофшIапIэхэм язэтегъэпсыхьажьын, унакIэхэр ашIынхэм зэрапылъым тегъэгушхо. Москва хэкум тыкIоным фэшI Адыгеим культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ IэпыIэгъу къызэрэтфэхъугъэр къыхэзгъэщы, гъэзетымкIи «тхьауегъэпсэу» есIожьы сшIоигъу.
— Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 шIэхэу хъущт.
— Москва хэкум мэфи 4 тыщыIагъ. Адыгеим ыцIэ дахэкIэ дгъэIугъэ. Республикэр нахьышIоу бэмэ ашIагъ. Москва экскурсиеу щытагъэшIыгъэр тщыгъупшэжьыщтэп. Кремлым ыпашъхьэ тыщытэу къэбархэр къызэфэтIотагъэх. Адыгеим имэфэкI фэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъонхэр зэхэтщэщтых, хьакIэхэр Москва хэкум къикIыщтхэу тэгугъэ. Титеатрэ иныбджэгъушIоу, Къэбэртэе-Бэлъкъарым изаслуженнэ артистэу Абанэкъо Руслъан тигъусагъ. Ащ къызэриIуагъэу, егъэжьэпIэшIухэр тшIыгъэх.
— Лъэпкъ шIэжьым гумрэ псэмрэ зэрепхых. Мыекъуапэ шъукъызэкIожьым уиIофшIэн кIэу хаплъхьэ пшIоигъоу сыда узэгупшысагъэр?
— Искусствэр бай дэдэу щыт. Дунаим нахьышIоу тиреспубликэ щашIэным нахь куоу сыфэлажьэ, фольклорыр IэубытыпIэ сшIы сшIоигъу. ЦIыф Iушхэр, цIыф гъэшIэгъонхэр Адыгэ Республикэм щэпсэух. СыгукIэ салъыIэсыныр симурад шъхьаIэхэм ащыщ.
— Уигухэлъхэр къыбдэхъунхэу пфэтэIо.
— Тхьауегъэпсэу.
ЕмтIылъ Нурбый.