«Культурэм имарафон» зыфиIорэ Iофыгъор илъэс къэс Урысыем щызэхащэ.

Урысыем культурэмкIэ, шIэныгъэмкIэ иминистерствэхэр, «Яндексыр» проектым зэхэщакIо фэхъугъэх. ШэкIогъум и 10-м щегъэжьагъэу тыгъэгъазэм и 10-м нэс Iофтхьабзэр хэгъэгум щыкIощт.

Илъэси 125-кIэ узэкIэIэбэжьмэ, апэрэу кинофильмыр Урысыем къыщагъэлъэгъуагъ. ХэгъэгумкIэ ащ тарихъ мэхьэнэ ин иIэу щытыгъ. «Культурэм имарафон» изэхэщакIохэм ар къыдалъыти, кином фэгъэхьыгъэу Iофтхьабзэр рагъэкIокIынэу унашъо ашIыгъ.

Онлайн шIыкIэм тетэу кIэлэ­еджакIохэм искусствэм нахьы­шIоу зыщагъэгъозэн алъэкIыщт. ЕджапIэхэм ащ фэдэ хъугъэ— шIагъэхэр куоу ащызэрагъашIэ­хэрэп.

«Культурнэ марафоным» изэхэща­кIохэм пшъэрылъ шъхьа­Iэу зыфашIыжьырэр кIэлэеджа­кIохэр кинолентэхэм нахь игъэкIотыгъэу ащагъэгъозэнхэр, творчествэм епхыгъэ амалхэр къагъотынхэр ары.

КIэлэеджакIохэр проектым хэлажьэхэзэ, Урысыем икиноиндустрие иIофышIэхэм аIукIэнхэу, упчIэжьэгъу ашIынхэу амал яIэщт. Фильмэ цIыкIухэр яеджа­пIэхэм ащатырахынхэм, киноклубхэр зэхащэнхэм афэшI марафоным шIыкIэшIухэр къы­щагъотыщтых.

Уегъэгъуазэ

«Культурнэ марафоным» кIэ­лэеджа­кIохэр егъэгъуазэх. Фильмым нэфынэр зэрэщыбгъэ­федэщтым, роль шъхьаIэхэр къэзышIыхэрэ артистхэм агу ихъыкIырэм, комедием ехьылIагъэм гъэпсыкIэу иIэм, IэкIыб къэралхэм ащатырахыгъэхэм, тихэгъэгу иклассикэ хэхьэгъэ фильмхэм, джырэ уахътэ ахэм екIолIакIэу афашIырэм, нэмыкI лъэныкъохэм яхьылIагъэхэр кIэлэеджакIохэм ашIогъэшIэ­гъон хъущтых, упчIэ зэфэшъхьафыбэ къэтэ­джыщт.

Кином еплъыхэрэм япчъагъэ сыдэущтэу хагъэхъощта? Ащ еплъыхэрэр емы­зэщынхэм фэшI режиссерым сыда анахьэу ынаIэ зытыригъэтырэр?

Хэлэжьэщтхэр

«Культурнэ марафоным» хэлажьэ зышIоигъохэм пэшIорыгъэшъэу зара­гъэтхын фае. КIэлэегъаджэхэр, кIэлэ­еджакIо­хэр, ны-тыхэр хэлэжьэнхэм фэшI Интернетым иамалхэр агъэфедэнхэр япшъэрылъ.

— Кином идунай зэзыгъашIэ зышIоигъохэр марафоным къе­тэгъэблагъэх, — къыщиIуагъ зэхахьэм Урысыем культурэмкIэ иминистрэу Ольга Любимовам. — Анахь чанэу зыкъэзыгъэлъагъохэрэм шIухьафтынхэр афэтшIыщтых.

Урысыем шIэныгъэмкIэ иминистрэу Сергей Кравцовым зэрилъытэрэмкIэ, 2021-рэ илъэ­сым кIэлэеджакIохэм фильмым ехьылIагъэу зэрагъэшIэн алъэ­кIы­щтыр бэ. ЛIэужхэр зэфэзыщэрэ искусствэм лъэпкъ зэфэшъхьафхэр нахьышIоу хэщагъэхэ мэхъух. КIэлэеджакIохэм, кинор зыгу рихьыхэрэм ясэнаущыгъэ къызэIуахынымкIэ «Культурэм имарафон» IэпыIэгъу афэхъущт.

Кинор ныбжьыкI, илъэси 125-рэ ныIэп ыныбжьыр. «Яндексым» ипащэу Елена Бунинам къызэриIуагъэу, кIэлэеджакIо­хэм яшIэныгъэ ауплъэкIуныр арэп зэ­хэщакIохэм мэхьанэ зэратырэр. ЯшIэныгъэ хагъэхъоным фэшI марафоным изэхэщакIохэр IэпыIэгъу афэхъущтых.

Адыгеим щэкIо

Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъурэм ехьылIагъэу тиреспубликэ икинематографистхэм я Союз зэнэкъокъу зэхищагъ. Фильм кIэкIхэр такъикъ 20-м нэс кIохэу гъэпсыгъэщтых.

— Апэрэ «Культурнэ марафоныр» 2019-рэ илъэсым Урысыем щыкIуагъ, — къытиIуагъ Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ икъулыкъу­шIэу, тарихъ шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу Теу­цожь Нурыет. — Марафоным хэлажьэ­хэрэм япчъагъэ илъэс къэс нахьыбэ зэрэхъурэм тегъэгушIо. Адыгеим икинематографистхэм я Союз кIэщакIо зыфэхъугъэ зэнэкъокъум зи­ушъомбгъущт. Кинофильмхэм яшIуагъэ­кIэ Адыгеир дунаим нахьышIоу щашIэным тыпылъ.

«Культурнэ марафоным» Урысыем щыпсэурэ лъэпкъхэр нахь зэфищэщтых. Адыгеир проектым чанэу хэлэжьэщтэу тэгугъэ.

ЕмтIылъ Нурбый.