Урысыем ишъолъырхэм академическэ музыкэм­кIэ яфестивалэу «Музыкальнэ Адыгеир» чъэпы­о­гъум и 11 — 12-м яплIэнэрэу Мыекъуапэ щы­кIуагъ.

Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние, республикэм культурэмкIэ и Министерствэ кIэщакIо зыфэхъугъэхэ фестивалым Москва, Санкт-Петербург, Къыблэм, Темыр Кавказым къарыкIыгъэхэр хэлэжьагъэх.

ЗэхэщэкIо купыр

Республикэм культурэмкIэ иминистрэу Аулъэ Юрэ фестивалым изэхэщэкIо куп итхьамэтагъ. Адыгэ Республикэм икомпозиторхэм я Союз ипащэу Нэхэе Аслъан Ю. Аулъэм тхьамэтагъор дызэрихьагъ. ЗэхэщэкIо купым хэтыгъэх республикэм культу­рэмкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу О. Гавшинар, культурэмкIэ Министерствэм иотдел ипащэу Б. Шэуджэныр, АР-м и Къэралыгъо филармоние ипащэу М. Къу­лэр, республикэм искусствэхэмкIэ иколледжэу У. Тхьабысымэм ыцIэ зыхьырэм ипащэу Щ. Куфанэр, АР-м и Къэралыгъо филармоние и Къэралыгъо сим­фоническэ оркестрэ ихудожественнэ пащэу П. Темыркъанэр, филармонием ипащэ игуадзэу Э. Хьаджымэр.

— КультурэмкIэ Министерствэм, АР-м икомпозиторхэм я Союз, республикэм и Къэралыгъо филармоние зэхащэгъэ фести­валым зеушъомбгъу, — къыщи­Iуагъ министрэу Аулъэ Юрэ зэ­фэ­хьысыжь зэхахьэм. — Урысые Федерацием икомпозиторхэм я Союз и ГъэIорышIапIэ итхьаматэу Рэщыд Калимуллиным тизэхахьэ къыщиIуагъ шъолъырхэм яфестиваль къэралыгъо фестиваль хъуным зэрэфэхьазырыр. Фестивалыр Мыекъуапэ зэрэщыкIуагъэм музыкальнэ искусствэм хэшIыкI фызиIэхэм уасэ фашIыщт. Тэ къыхэдгъэщырэр фестивалым Мыекъуапэ лъапсэ зэрэщишIы­гъэр, Урысыем иIофтхьабзэхэм ащыщ хъуным тызэрэпылъыщтыр ары.

— Академическэ музыкэр шэпхъэ лъагэхэм алъыIэсыгъ, — къыщиIуагъ зэIукIэм Рэщыд Калимуллиным. — Ащ фэдэ музыкэр зыгу рихьыхэрэр зэхэзыхы зышIоигъохэр филармонием щызэIукIагъэхэу сэлъытэ. ГъэпсыкIэу фестивалым иIэм узыIэпещэ, Урысыем ифестиваль зызэхатщэ­кIэ, музыкальнэ искусствэм хэ­хъоныгъэ инхэр фэхъущтых.

ЕплъыкIэхэр

Адыгэ Республикэм икомпозиторхэм я Союз итхьаматэу Нэхэе Аслъан, нэмыкIхэм фестивалым зызэриушъомбгъугъэр хагъэунэфыкIыгъ. Урысыем ифестиваль зызэхащэкIэ академическэ музыкэм нахь зыкъиIэтыщт.

Музыкальнэ искусствэм ипроизведение дэгъухэм анахь дэ­гъужьхэр ары академическэ музыкэм хэхьагъэхэу тлъытэхэрэр. Ащ фэдэ IофшIагъэхэм уядэIуныр зымыуасэ щыIэп.

Тигуапэу тядэIугъ

«Музыкальнэ Адыгеим» Москва, Санкт-Петербург, Къэ­бэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым, Дагъыстан, Темыр Осетием — Аланием, Чэчэным, Башкортостан, Татарстан, Астрахань ыкIи Ростов хэкухэм, Краснодар краим, Адыгеим якомпозиторхэм аусыгъэхэр щыIугъэх.

Тигушъхьэ кIуачIэ къэзыIэтыгъэхэм ащыщ дунэе музыкальнэ искусствэм хэхьэгъэ произведениехэм ягъусэу къош республикэхэм, Адыгеим якомпозиторхэм япроизведениехэр фестивалым зэрэщызэхэтхыгъэхэр.

Даур Аслъан Къэрэщэе-Щэр­джэсым и Къэралыгъо гимн ­ыусыгъ, ащ ипроизведениеу къу­шъхьэчIэсхэм яхьылIагъэр симфоническэ оркестрэм къыригъэ­Iуагъ, дирижерыр Адыгэ Рес­публикэм изаслуженнэ артистэу Аркадий Хус­нияров.

Адыгэ Республикэм искусст­вэхэмкIэ изаслуженнэ IофышIэшхоу, Къэбэртэе-Бэлъкъарым икомпозитор цIэрыIоу ХьаIупэ Джэбраил «Къэбэртэе ныбжьыкIэ увертюр» зыфиIоу ыусыгъэр фес­тивалым щызэхэтхыгъ. Композитор ныбжьыкIэу Анзорыкъо Долэт ыусыгъэми тигуапэу тедэIугъ.

Композитор ныбжьыкIэу Артем Пысь Мыекъуапэ щапIугъ, Москва консерваторием Iоф щешIэ. Адыгэ­мэ яшэн-хабзэхэм афэгъэ­хьыгъэу «шыблэ-уджыр» ащ ыусыгъ. Симфоническэ оркестрэм идирижерэу СтIашъу Къэплъан музыкантхэм япащэу лъэпкъ орэ­дышъор къырагъэIуагъ.

Урысыем, Адыгеим янароднэ артистэу, композиторэу Дмитрий Шостакович ыцIэкIэ агъэнэфэгъэ шIухьафтыныр къызыфагъэшъо­шэгъэ Нэхэе Аслъан ипроизведениеу фестивалым щызэхэтхыгъэ­хэр гум къегущыIыкIых, псэм фэ­IорышIэх.

Татарстан икомпозиторхэм я Союз итхьаматэу, Урысыем, дунаим ащызэлъашIэрэ композиторэу Рэщыд Калимуллиным зэхахьэм къыщытиIуагъ Урысыем, Европэм ячIыпIэ хэхыгъэхэм ащ фэдэ произведениехэр къащебгъэ­Iонхэр яфэшъуашэу зэрэщытыр.

Нэхэе Аслъан икъэшъо мэкъа­мэу «Уджыр» рапсодием къы­пкъырыкIыгъ. Симфоническэ оркестрэм произведениер къыригъэ­Iуагъ. Дирижерыр СтIашъу Къэплъан, орэдышъор пщынэмкIэ къыхезыгъадзэрэр Адыгэ Респуб­ликэм инароднэ артистэу Мышъэ Андзаур. Произведениер лъэпкъ гупшысэм хэгъэщагъ. Гур зэредзэ, егъэгупшысэ, щыIэныгъэм фещэ.

Адыгэ Республикэм инароднэ артисткэу Ольга Мамикян скрипкэмкIэ, АР-м изаслуженнэ артистэу Василий Причепэ флейтэм­кIэ, дунэе зэнэкъокъухэм ялау­реатэу, профессорэу Санкт-Петер­бург къикIыгъэ Александр Яковлевым фортепианэмкIэ, нэмыкIхэр концертхэм ахэлэжьагъэх, орэды­шъохэр агъэжъынчыгъэх.

Темыр Осетием — Аланием, Астрахань хэкум, Адыгеим, Моск­ва, фэшъхьафхэм якомпозиторхэм япроизведениеу фестивалым щыIугъэхэр гум шIукIэ къинэжьыщтых. Куфэнэ Щамсэт, Сулейманов Юныс, Хьакъуй Аслъан, нэмыкIхэу творческэ купхэм япащэхэм фестивалым щызэхахы-гъэр, щалъэгъугъэр щыIэныгъэм шIукIэ къыщятэжьыщт.

Фестивалым студентхэр, еджэ­кIо ныбжьыкIэхэр, музыкэр зы­шIогъэшIэгъонхэр еплъыгъэх. Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыге­ир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэ­хъурэм фэгъэхьыгъэ фестивалым нахь зиушъомбгъунэу фэтэIо. Хъупэ Мурат Адыгеим фэгъэхьыгъэу ыусыгъэр оркестрэм къыригъэIуагъ.

Фестивалым чанэу хэлэжьа­гъэ­хэм шIухьафтынхэр афашIы­гъэх.

ЕмтIылъ Нурбый.