Top.Mail.Ru

«Тыгъэм игуащэ» узыIэпещэ

Image description

Налщык щыпсэурэ сурэтышI-модельер цIэрыIоу ХьацIыкIу Мадинэ ышIыгъэ лъэпкъ шъуашэхэм афэгъэхьыгъэ къэгъэлъэгъоныр Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъ.

КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм искусствэхэмкIэ я Къэралыгъо музей и Темыр-Кавказ къутамэ Iофтхьабзэр щыкIуагъ. Зэхахьэр музеим ипащэ игуадзэу Къуекъо Жаннэ зэрищагъ. Зэ­къош республикэхэр лъэпкъ искусствэм зегъэушъомбгъугъэным зэрэпылъхэм, искусствэм иIэпэIасэхэм яIофшIагъэ дунаим щашIэ зэрэхъугъэм ар къатегущыIагъ.

Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иотдел ипащэу Шэуджэн Бэлэ лъэпкъ искусствэм щызэлъашIэрэ СтIашъу Юрэ июби­лей тефэу къэгъэлъэгъоныр Мые­къуапэ къызэрэщызэIуахырэм мэхьэнэ ин иIэу ылъытагъ. ХьацIыкIу Мадинэ итворчествэ зэрэгъэшIэгъоныр, зэфищэгъэ цIыфхэр ягуапэу шъуашэхэм зэряплъы­хэрэр хигъэунэфыкIыгъэх.

СтIашъу Юрэ къэгъэлъэгъоным осэ ин фишIыгъ, ХьацIыкIу Мадинэ фэгушIуагъ. Культурэр къаухъу­мэзэ лъэпкъ зэпхыныгъэхэр агъэ­пытэхэу ылъытагъ.

Культурэм иIофышIэу Къэбэр­тэе-Бэлъкъарым къи­кIыгъэ ЛIызэм Лидие, Адыгэ Республикэм, IэкIыб хэ­гъэгухэм ащызэлъашIэ­хэрэ сурэтышIхэу Еутых Асе, ГъукIэ Замудин зэхахьэм къыщыгущыIагъэх, искусствэм илъэныкъуабэ къэзыгъэлъэгъорэ М. ХьацIыкIум иIофшIагъэ хигъэ­хъонэу фаIуагъ.

ХьацIыкIу Мадинэ къэ­гъэлъэгъоным изэхэщакIо­хэм, зэхахьэм хэлажьэ­хэрэм «тхьашъуегъэпсэу» къариIожьыгъ. СтIашъу Юрэ имэфэкI пае фэгушIуагъ, нэпэеплъ шIухьафтын фи­шIыгъ.

Ядэхагъэ узыIэпещэ

ХьацIыкIу Мадинэ иIофшIагъэ­хэм уяплъызэ, узыIэпащэ. Шъуа­шэр лъэпкъым ыпс, инамыс. Саеу къыгъэлъагъохэрэр бзылъфыгъэ ищыгъэхэм нахь афытегъэпсыхьагъэх. Плъыжьышъор, куплъыр на­­хьыбэрэмкIэ егъэфедэх. Дышъэ­идагъэм зэрэпылъыри исэнэхьат къыщегъэлъагъо. Саер зэрэбгъэ­дэхэщт амалхэри къыгъотыгъэх.

Хъулъфыгъэ шъуашэу цыем идэхагъи IэпэIасэм къызэIуехы. Теплъэу иIэр нахь кIэракIэ ышIыным фэшI шъо зэфэшъхьафхэр егъэфедэх. — Сисэнэхьат сыгу рехьы, — къыIуагъ ХьацIыкIу Мадинэ. — Зэхахьэм упчIабэ къыщысатыгъ, ащи сегъэгушIо.

ИIофшIагъэкIэ алъэIэсы

Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым, Ингушетием, Чэчэным яансамблэхэм шъошэ 100 пчъагъэ М. ХьацIыкIум афи­шIыгъ. Дышъэидэныр ыгъэфедэзэ, шъуашэр зэригъэдэхэщт шIыкIэхэр къегъотых.

Шъуашэр бгъэдэхэным пае Iуданэу къыхэпхыщтым къыщебгъэжьэн фаеу М. ХьацIыкIум елъы­тэ. Ащ дакIоу паIоу, цуакъэу щыгъыщтхэм мэхьэнэ ин ареты. Шъуашэр ышIызэ сыдигъуи кIэм лъэхъу, зэгъэпшэнхэр ешIых, нахь къекIущтэу ылъытэрэр къыхехы. Пэсэрэ лъэхъаным къыпкъырыкIызэ, непэрэ щыIакIэм игупшысэхэмкIэ къякIу.

ЦIэрыIохэм ашIэ

ХьацIыкIу Мадинэ ибзылъфыгъэ шъуашэхэр Урысыем щыцIэрыIо­хэм, IэкIыб хэгъэгухэм алъыIэсыгъэх. Наина Ельцинам, Валентина Матвиенкэм, Рамзан Кадыровым, Владимир Жириновскэм, нэмыкIхэм шIухьафтынхэр афи­шIыгъэх.

2008-рэ илъэсым Александра Костенюк дунаим шахматхэмкIэ изэнэкъокъу апэрэ чIыпIэр къы­щы­дихыгъ. ШIухьафтын шъхьаIэр ащ къыфагъэшъуашэ зэхъум, М. ХьацIыкIум ышIыгъэ адыгэ шъуашэр щыгъыгъ. Лъэпкъ искусствэм ибаиныгъэ сурэтышI-модельерым хэхъоныгъэхэр зэрэфи­шIыхэрэм уегъэгушхо.

Адыгэ саер нахь дахэ пшIын, зэхъокIыныгъэхэр фэпшIын плъэ­кIыщтэу М. ХьацIыкIум елъытэ. Дышъэидэнхэр бгъэкIэрэкIэнхэм фэшI амалхэр щыIэх, ау ащ уфэ­сакъын фае. Шъуашэр бэшIагъэу зыпкъ иуцуагъ, илыягъэу зэблэпхъунэу щытэп. Iапшъэм ихъырахъишъэхэм уяшIушIэным фэшI шIыкIабэм уалъыхъун фае.

Саехэр 15, цыехэр 5 мэхъух. Искусствэр зышIогъэшIэгъонхэр М. ХьацIыкIум иIофшIагъэхэм яп­лъы­хэзэ, адыгэ шъуашэхэм ядэхагъэ нахь куоу зыщагъэгъозэщт.

Къэгъэлъэгъоным икъызэIухын ныбжьыкIабэ щытлъэгъугъ. Саехэм пшъашъэхэр яплъыхэзэ сурэтышI-модельерым къыщытхъугъэх. — Сятэ селъэIунышъ, сэщ пае сае язгъэдыщт, — къэзыIогъэ пшъашъэми тыIукIагъ.

Еутых Асе къэгъэлъэгъоным осэ ин фишIыгъ. Шъуашэхэм яплъызэ лъэпкъ шIэжьым имэхьанэ зыкъызэриIэтырэм ынаIэ тыридзагъ. СтIашъу Юрэ саехэм ягъэпсыкIэ шэпхъэ лъагэхэм зэрадиштэрэм къытегущыIагъ.

Адыгэ лъэпкъ искусствэм идэ­хагъэ М. ХьацIыкIум шъуашэхэмкIэ къеIуатэ. Къэгъэлъэгъонэу «Тыгъэм игуащ» зыфиIорэр чъэпы­огъум и 31-м нэс музеим щы­кIощт.