Московскэ академическэ музыкальнэ театрэу К. С. Станиславскэмрэ В. И. Немирович-Данченкэмрэ ацIэкIэ щытым я ХХХI-рэ мэфэкI Iофтхьабзэу «Къашъом ыпс» зыфиIорэр щыкIуагъ.

Журналэу «Балет» зыфиIорэм ишIу­хьафтын ащ щафагъэшъошагъ ыкIи лауреатхэм яконцерт къыщатыгъ. Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо академическэ къэшъокIо ансамблэу «Налмэсым» ихудожественнэ пащэу, Урысыем, Абхъазым, Пшызэ язаслуженнэ артистэу, Адыгэ Республикэм инароднэ артистэу Хъоджэе Аслъан «Рыцарь народного танца» зыфиIорэ лъэныкъомкIэ хагъэ­унэфыкIыгъ.
Урысые Федерацием культурэмкIэ и Министерствэ 1994-рэ илъэсым ыгъэ­нэфэгъэ шIухьафтынэу «Къашъом ыпс» зыфиIорэр илъэс къэс афагъэшъуашэ къэшъоным ылъэныкъокIэ гъэхъэгъэшхо­хэр зиIэхэм. КъэшъонымкIэ IэпэIэсэныгъэ ин зыхэлъхэм, егъэджэкIо-гъэса­кIо­хэм, композиторхэм, дирижерхэм, журналистхэм, нэмыкIхэм ар афагъэ­шъуашэ.
Лъэпкъ искусствэм ибаиныгъэ къа­шъом ыбзэкIэ къэзыгъэлъэгъорэ ансамблэу «Налмэсыр» 1936-рэ илъэсым зэхащагъ. Адыгэ культурэм икъэухъумэн, тикъэралыгъо, тилъэпкъ ацlэ дахэкlэ рязыгъэIорэ ансамблым тырэгушхо.

Хъоджэе Аслъан 1973-рэ илъэсым къалэу Мыекъуапэ къыщыхъугъ. Къэшъо­кIо лIакъом къыхэкIыгъ. Ятэжъэу Юсуф илъэс 30 ыныбжьэу, зэоуж лъэхъаным, къэшъуакIоу «Налмэсым» аштагъ. Ащ «РСФСР-м изаслуженнэ артист» зыфиIорэ цIэ лъапIэр къыфагъэшъошагъ. Аслъан ятэу Хъоджэе Мурадин «Налмэ­сым» ипащэу илъэсыбэрэ лэжьагъ, янэу Марзиет илъэс 20-м ехъурэ ансамблым къыщышъуагъ. Аслъан илъэси 5 нахь ымыныбжьэу сценэм къытехьагъ. Мые­къуапэ дэт искусствэхэмкIэ училищым ихореографическэ отделение, ащ ыуж культурэмкIэ ыкIи искусствэмкIэ универ­ситетэу Краснодар дэтыр къыухыгъэх. Непэ лIэужыкIэм къыхэкIыгъэ Хъоджэе Иланд илIыкIо лъэуж химыгъэкIуакIэу ансамблым щэлажьэ, орэдыIо купэу «Мыст» зэхищагъ.
Хъоджэе Аслъан ансамблэу «Ислъа­мыем», Кубанскэ академическэ къэзэкъ хорым, Японием — циркым, Англием къэшъокIо купым ащылэжьагъ. Илъэс 20 нахь ымыныбжьэу Пшызэ шъолъырым изаслуженнэ артист хъугъэ. Къэралыгъо академическэ лъэпкъ къашъохэмкIэ ансамблэу Игорь Моисеевым ыцIэкIэ щытым илъэсыбэрэ хэтыгъ. Гупсэфыгъо къезымытыщтыгъэ ыгурэ ыпсэрэ зыщыщ «Налмэсым» янэрэ ятэрэ аготэу къыщышъуагъ. Непэ «Налмэсым» ихудожественнэ пащ.
Адыгеим, Урысыем ямызакъоу, IэкIыб къэралыгъохэми дэгъоу ащызэлъашIэрэ, зигъэхъагъэхэмкIэ зыцIэ чыжьэу Iугъэ мыщ фэдэ ансамблэ республикэм, адыгэ лъэпкъым зэряIэм урыгушхонэу щыт. Абхъазым и Президент иунашъокIэ орденэу «Ахьдз-апша» (Честь и Слава) зыфиIоу я 3-рэ шъуашэ зиIэр «Налмэсым» къыфагъэшъошагъ. Сыд фэдэрэ чIыпIэ концерт къыщитыгъэми, залым тIысыпIэ нэкI имыIэу цIыфхэр къекIуа­лIэх. Лъэпкъым икультурэ, иискусствэ, ишэн-зэхэтыкIэ дахэхэр икъашъохэмкIэ «Налмэсым» къеIуатэх, къегъэлъагъох.
— «Налмэсыр» Адыгэ Респуб­ликэм икультурэ игупч, ыгу. Адыгэ къашъо­хэр, шэн-хабзэхэр ансамблым концертхэм къащи­гъэлъагъохэзэ лъэпкъ искусствэр цIыфхэм алъегъэIэсы. Лъэшэу сэгушIо «Къашъом ыпс» зыфи­Iорэм ишIухьафтын Урысыем икъэлэ шъхьаIэ къызэрыщытфагъэшъошагъэмкIэ. «Налмэсым» хэтхэм сафэраз, ахэр къыс­къомытхэу мыщ фэдэ лъэгапIэ сынэ­сыщтыгъэп, — къыIуагъ Хъоджэе Аслъан.
«Налмэсыр» дунэе культурэм щашIэ, осэ ин къыщыфашIы. Ащ зэхищэрэ къэ­гъэ­лъэгъонхэр цIыф зэхэхьапIэу, хъяр IотапIэу, ныбжьыкIэ гъэсапIэу, цIыф зэфыщытыкIэхэм якъэгъэлъэгъуапIэу, лъэпкъым шIоу ылэжьырэр зэкIэ зэри­хьылIэрэ утыку. Лъэпкъым зэригъэуIугъэ культурэр къашъом ыбзэкIэ къы­регъэлъэ­гъукIы, икъашъокIэ щытхъур къе­лэжьы.