Адыгеим ихахъохэм уасэ къафишIыгъ

Кавказ инвестиционнэ форумэу къалэу Минеральные Воды щыкIуагъэр тыгъуасэ зэфашIыжьыгъ. Iофтхьабзэм изэхэщакIор Росконгрессым и Фонд ары, Урысые Федерацием экономикэ хэхъоныгъэмкIэ и Министерствэ ащ иIэпыIэгъу.
Урысые Федерацием и Правительствэ и Тхьаматэу Михаил Мишустиныр Кавказ инвестиционнэ форумым хэлэжьэнэу къэкIогъагъ. Урысыем и Къыблэ экономикэмкIэ ихъугъэ-шIэгъэ шъхьаIэ хэлажьэзэ УФ-м и Премьер-министрэ экспозицием нэIуасэ зыфишIыгъ. Анахь мэхьанэ зиIэ ыкIи анахь лъэныкъо гъэшIэгъонхэм япхыгъэхэр ащ къыщагъэлъагъох: инновационнэ лъэныкъомкIэ кIэу къыхахыгъэхэр, инвестициехэмкIэ амалэу щыIэхэр, IофшIэным ихэхъоныгъэкIэ лъэныкъо зэфэшъхьафхэу гугъэпIэ инхэр зэрапхыхэрэр. Темыр-Кавказ федеральнэ шъолъырым ыкIи Адыгеим, Абхъазым, Къыблэ Осетием ястендхэр, Темыр Кавказым Iоф щызышIэрэ сатыу компаниехэм къагъэхьазырыгъэхэр форумым къекIолIагъэхэм арагъэлъэгъугъэх.

Адыгеими инвестициехэмкIэ амалэу иIэхэр къыгъэлъэгъуагъэх. Республикэм социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэмкIэ анахь гъэхъэгъэшIухэу ышIыгъэхэр къизыIотыкIырэ экспозициер къырихьылIагъ. Анахьэу анаIэ зытырадзагъэхэр АдыгеимкIэ лъэныкъо шъхьаIэхэм япхыгъэ проектхэр ары. Ахэм ахэхьэх мэкъу-мэщыр къыдэгъэкIыжьыныр, зекIоныр. Республикэмрэ инвесторхэмрэ зэдашIыгъэ зэзэгъыныгъи 8-мэ хэхъоныгъэм джыри нахь зиушъомбгъунымкIэ яшIогъэшхо къэкIощт. Адыгеим инвестиционнэ форумым къырихьылIэгъэ проектхэм сомэ миллиард 20 фэдиз атефэ. НепэкIэ Iоф зыдашIэрэ проектхэм апэIухьащт инвестициехэр сомэ миллиард 93,8-м шIокIы.
УФ-м и Правительствэ и Тхьаматэу Михаил Мишустинымрэ ащ игуадзэу Александр Новакрэ Адыгеим икъэгъэлъэгъон нэIуасэ зыфашIыгъ. АР-м и ЛIышъхьэ гущыIэгъу зыфэхъухэм республикэм тапэкIэ хэхъоныгъэу ышIыщтымкIэ ыкIи инвестициехэм язытеткIэ гугъапIэу щыIэхэм ягугъу ашIыгъ. АР-м и ЛIышъхьэ Михаил Мишустиным ыкIи УФ-м и Правительствэ хэтхэм Адыгеим IэпыIэгъоу къыратырэм пае зэрафэразэр къыIуагъ. ЭкономикэмкIэ ыкIи социальнэ лъэныкъомкIэ, республикэм щыпсэухэрэм ящыIакIэ нахьышIу шIыгъэнымкIэ мэхьанэшхо зиIэ пшъэрылъхэр зэшIохыгъэ хъунхэмкIэ а IэпыIэгъум ишIогъэшхо къэкIо.
«Хэгъэгум иэкономическэ форумхэм илъэс къэс тахэлажьэ. Тэ къэдгъэлъэгъони, тызэрыгушхони тиI. Урысыем и Президентэу Владимир Путинымрэ хэгъэгум и Правительствэрэ IэпыIэгъоу къытатырэм ишIуагъэкIэ Адыгеим экономикэмкIэ илъэныкъо шъхьаIэхэм ренэу хэхъоныгъэ ашIы. Тэ игъорыгъозэ ыпэ-кIэ тылъэкIуатэ, республикэм амалэу иIэхэр тэгъэфедэх, Адыгеим къихьэрэ инвестициехэр нахьыбэ зэрэхъущтхэм тыдэлажьэ. Арышъ, цыхьэшIэгъу инвесторхэм Iоф адэтшIэным тыфэхьазыр, къэралыгъо IэпыIэгъум иамалхэри къызфэдгъэфедэщтых», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Михаил Мишустиным иупчIэхэм джэуапхэр аритыжьхэзэ ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, республикэм шIуагъэ къэзыхьыщт инвестициехэр къызэрихьащтхэм щыдэлажьэхэзэ, инвестиционнэ гупчэхэр щызэхащэх, инфраструктурэм хэхъоныгъэ рагъэшIы. Республикэм ихэбзэ къулыкъухэми къызфагъэфедэ УФ-м и Правительствэ къытырэ IэпыIэгъур, къэралыгъо программэхэм, лъэпкъ проектхэм, хэхъоныгъэмкIэ унэе программэхэм яамалхэр.

ГущыIэм пае, 2017-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу республикэм псэолъэ 1000-м ехъу щашIыгъ ыкIи щагъэцэкIэжьыгъ, ащ хэхьэх инженер инфраструктурэр, гъогухэр. ЦIыфхэр зычIэсыщтхэ унэхэм яшIын нахь зэрэщагъэпсынкIэрэм ишIуагъэкIэ илъэси 6-м къыкIоцI ащ фэдэ унэу ашIыгъэр фэди 3-кIэ нахьыбэ хъугъэ. Мэкъу-мэщым ылъэныкъокIи гъэхъагъэхэр щыIэх. Къуаеу къыдагъэкIырэм ипчъагъэ хэхъуагъ, ахэм ащыщ Адыгеир къызэрашIэжьырэ гъомылэ шъхьаIэу адыгэ къуаер. Ащ икъыдэгъэкIын фэди 1,3-кIэ нахьыбэ хъугъэ. Республикэм зекIоу къихьэрэми хэхъуагъ, зэхэубытэгъэ республикэ продукцием ипроценти 5-р зекIоным къеты. Мы аужырэ илъэсищым фэди 1,2-кIэ нахьыбэ хъугъэ зэхэубытэгъэ шъолъыр продукциеу къахьыжьырэр. АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, а гъэхъагъэхэр зэкIэ лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ, джащ фэдэу мэхьанэшхо зиIэ инвестиционнэ проектхэм къакIэкIуагъэх.
«Гъомлэпхъэ шъхьаIэхэу цIыфхэм агъэфедэхэрэмкIэ шъолъырым ежь-ежьырэу зиIыгъыжьыным джары къикIырэр. Гъомылэ щынэгъончъагъэу Президентым ренэу зигугъу къышIырэм ар ылъапс. Шъо — къуаехэм алъэныкъокIэ, джабгъумкIэ — мыIэрысэхэр, сэмэгумкIэ — щагубзыухэр ыкIи нэмыкIхэр. ТапэкIэ уасэхэм зыпкъитыныгъэ ахэлъыным ар фэIорышIэщт. Ащ мэхьанэшхо иI, — къыIуагъ Михаил Мишустиным.
«Джыри зэ Урысыем и Правительствэ, о пшъхьэкIэ, Михаил Владимир ыкъор, тимурадхэр зэшIотхынхэмкIэ IэпыIэгъоу къытэшъутырэм пае сызэрэшъуфэразэр къэсIонэу сыфай. Федеральнэ гупчэмрэ республикэм щыпсэухэрэмрэ яIэпыIэгъу къызфэдгъэфедэзэ, тапэкIи тицыхьэ зытелъыжьэу Адыгеим хэхъоныгъэ зэредгъэшIыщтым тыфэлэжьэщт», — УФ-м и Премьер-министрэ зыфигъазэзэ къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ форумым илъэхъан зэдэлэжьэныгъэм фэгъэхьыгъэ зэдэгущыIэгъухэр адыриIагъэх хэгъэгум ишъолъыр заулэмэ япащэхэм, форумым ипрограммэ къыдилъытэрэ Iофтхьабзэхэми ахэлэжьагъ. Пленарнэ зэхэсыгъом иIофтхьэбзэ шъхьаIэу плъытэн плъэкIыщт «2036-рэ илъэсым Темыр-Кавказ федеральнэ шъолъырыр зыфэдэщтыр» зыфиIорэр. УФ-м и Правительствэ и Тхьаматэ игуадзэу Александр Новак УФ-м и Президент къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэм ягъэцэкIэн икIэуххэм къатегущыIагъ. Ахэр зыфэгъэхьыгъагъэхэр Кавказым ишъолъырхэм экономикэмкIэ яхэхъоныгъэ зынэсырэр, инвестициеу къихьэхэрэр нахьыбэ шIыгъэнхэмкIэ амалэу щыIэхэр, хэхъоныгъэм истратегическэ лъэныкъоу тапэкIэ зэшIуахыщтхэр ары.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет.