Республикэм зекIоным зызэрэщиушъомбгъурэм адыгэ тарихъ-культурнэ кIэныр зэрэхэуцорэм фэгъэхьыгъэ Iэнэ хъурае гуманитар ушэтынхэмкIэ ­Адыгэ республикэ институтэу КIэрэщэ Тембот ыцIэ зыхьырэм щыкIуагъ. Шъолъырым щылэжьэрэ зекIозещэхэмрэ шIэныгъэлэжьхэмрэ ащ хэлэ­жьагъэх.

Непэ республикэм къихьэрэ хьакIэхэм адыгэм итарихъ, икультурэ. ичIыгу бай икIэнхэм афэзыгъэнэIуасэхэрэр зекIозещэхэр ары. Ахэм къаIуатэрэм, зе­кIохэм анагъэсырэ къэбарым шъып­къагъэ хэлъын фае. Мы лъэныкъомкIэ щыкIагъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэм, къэбар нэпцIхэр амыIотэнхэм фэшI ащ фэдэ зэдэлэжьэныгъэр лъэныкъуитIум игъоу алъытагъ. Апэрэ зэIукIэгъур зэфэнэIо­сэнхэ шъуашэм илъэу кIуагъэ. ШIэныгъэлэжь пэпчъ зыдэлэжьэрэ лъэныкъом зекIозещэхэр щигъэгъозагъэх. ШIэныгъэ­лэжьэу, нартоведэу Къуекъо Асфар нарт эпосыр къэбар къэкIопIэшхоу зэ­рэщытыр Iэнэ хъураем къеблэгъа­гъэхэм къариIуагъ. Адыгэ хабзэм адыгэмкIэ имэхьанэ къытегущыIагъ. Шъолъырым ичIыопс-культурнэ кIэнкIэ упчIэхэр фагъэзагъэх тарихъ шIэныгъэлэжьэу Хъот­къо Самир. Анахь зэмызэгъыныгъабэ къызпыкIырэ чIыпIацIэхэмкIэ зэдэгу­щы­Iэгъур пстэуми ашIогъэшIэгъоныгъ. Мы IофыгъомкIэ зекIозещэхэм адэлэжьэщтыр шIэныгъэлэжьэу ЕмыкI Нурджан.
Аужырэ илъэсхэм Адыгеим къихьэрэ зекIохэм шъолъырым икъэлэ шъхьаIэ ашIогъэшIэгъон. Экскурсиеу Мыекъуапэ щырекIокIыхэрэм япчъагъэ къэпчъы­гъуай. Къалэм ыныбжь мыбэдэдэми, та­рихъ бай къызкъуи­хышъунэу щыт. ШIэныгъэлэжьэу Бузарэ Азэмат ащкIэ гущыIапэ къышIыгъ. Лъэпкъым иискусст­вэ илъэныкъо шъхьаIэхэм нэIуасэ афи­шIыгъэх искусствоведениемкIэ канди-
да­тэу Къуекъо Мариет. ТапэкIэ зе­кIозещэ­хэмрэ шIэныгъэлэжьхэмрэ Iоф зэдашIэнэу зэдаштагъ. ЗыгъэгумэкIырэ упчIэхэр агъэнафэхэзэ, зэIукIэхэр зэхащэщтых.