Адыгеим иминистрэхэм я Кабинет мы илъэсымкIэ иаужырэ зэхэсыгъо АР-м и Правительствэ зычIэт унэм щыкIуагъ.

Къэралыгъо Советым – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, хэбзэухъумэкIо къулыкъухэм, хабзэм ифедеральнэ къулыкъухэм ячIыпIэ подразделениехэм, Адыгеим иминистерствэхэм, икъулыкъухэм, имуниципалитетхэм япащэхэр ащ хэлэжьагъэх.
АР-м и ЛIышъхьэ къэзэрэугъоигъэхэм зафигъази, шIуагъэ къытэу Iоф зэрашIагъэм, гъэхъагъэхэр зэрашIыгъэхэм афэшI зэрафэразэр къыIуагъ. НэмыкI шъолъырхэм ягъэпшагъэмэ, лъэныкъо заулэхэмкIэ Адыгеим псынкIэу хэхъоныгъэ зэришIырэр КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъ. ГъогушIынымкIэ, псэолъэшIынымкIэ, нэмыкI лъэныкъохэмкIэ Iофэу ашIагъэр къызэфихьысыжьызэ, УФ-м ивице-премьерэу Марат Хуснуллиным видеоконференцие шIыкIэм тетэу кIогъэ зэхэсыгъом ащ фэгъэхьыгъэу къыщиIуагъ. АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, республикэм хэхъоныгъэ езыгъэшIыхэрэм ащыщ амал зэфэшъхьафхэр, лъэпкъ проектхэм, къэралыгъо программэхэм, Адыгэ Респуб­ликэм социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэм­кIэ иунэе программэ къыдыхэлъытэгъэ федеральнэ IэпыIэгъухэр Адыгеим къы­зэрэзфигъэфедэхэрэр.
«Мэхьанэшхо зиIэ лъэныкъо пстэумкIи Адыгеим хэхъоныгъэ ешIы, республикэ бюджетым ихахъохэри нахьыбэ мэхъух. ПсэупIэхэр нахьыбэу аты хъугъэ, социальнэ программэхэм ащыщ­хэм мылъкоу къафатIупщырэм хэхъуагъ, илъэсым кIэлэцIыкIу ибэу 150-м ехъумэ унэ къара­тыгъ, зэхэтэкъоным ищынагъо зышъхьарытыгъэ унэхэм ачIэсыгъэхэм фэтэрыкIэхэр аратыгъэх. Мы илъэсымкIэ итхъухьагъэхэр зэкIэ дгъэцэкIагъэх. Ау къихьащт илъэсым лъагъэкIо­тэщт проектхэмкIи пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр тиIэх. Стратегическэ проектхэм – промышленнэ паркэу «Инэмрэ» зыгъэпсэфыпIэу «Лэгъонакъэрэ» ягъэпсын кIуачIэу тиIэр етхьылIэщт. ЦIыфхэм яIэпыIэгъу къызфэдгъэ­федэзэ, лъэгэпIакIэхэм якIурэ гъогум тытетэу типшъэрылъхэр зэрэдгъэцэкIэщтхэм ыуж титыщт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, ыпэкIи нахь лъэшэу анаIэ зытырагъэтыщтыр хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм яунагъо­хэм IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэныр, УФ-м и Президентэу Владимир Путиным къы­гъэуцугъэ пшъэрылъхэр гъэцэкIэгъэнхэр ары. Джащ тетэу тапэкIи республикэм IофшIэнхэр лъигъэкIотэщтых. АР-м и ЛIышъхьэ пшъэрылъ афишIыгъ предпринимательствэм изегъэушъомбгъун муниципалитетхэм анаIэ тырагъэтынэу, ныбжьыкIэхэр, общественностыр нахь чанэу гъэпсын Iофхэм къахагъэлэжьэнхэу.
Къэралыгъо ушэтын зыкIхэм якIэуххэр зэфахьысыжьхэзэ, мы лъэныкъомкIэ зиIофхэр дэгъоу зэпыфэхэрэм Адыгеир зэращыщыр къыхагъэщыгъ. КIэух къэралыгъо аттестациер нахьышIоу зэхэщэгъэнымкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зэрахьанхэу пшъэрылъ афашIыгъ.
АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевым зэхэсыгъом къызэрэщиIуагъэмкIэ, я 11-рэ классхэр къэзыухыгъэ нэбгырэ мин 1,9-мэ, я 9-рэ классхэмкIэ — мини ­6,1-мэ мыгъэ ушэтынхэр арагъэтыгъэх. КIэух къэралыгъо аттестациемкIэ ушэтынхэр зыщыкIощт чIыпIэхэр агъэхьазырыгъагъэх. Шапхъэу щыIэхэр къыдалъы­тэзэ ушэтынхэр зэхэщэгъэнхэмкIэ ищыкIэгъэ техническэ амалхэр зэрахьагъэх.
Мыгъэ нэбгыри 10-мэ хьисапымкIэ балли 100 ушэтын зыкIхэм къащахьыгъ. Джащ фэдэу балл 90-м ыкIи ащ ехъу къэзыхьыгъэхэм япчъагъи мы илъэсым хэхъуагъ.
Урысыем и Президент и Тхылъэу Федеральнэ ЗэIукIэм фигъэхьыгъэм къыщыдэлъытэгъэ пшъэрылъхэр гъэцэкIэгъэнхэм тегъэпсыхьагъэу 2024-рэ илъэсым къэралыгъо ушэтын зыкIхэм ахэлэжьагъэхэм икIэрыкIэу ушэтынхэр атыжьынхэу фитныгъэ аратыгъагъ. Нэбгырэ 410-мэ ащ фэдэ шIыкIэр къызфагъэфедагъ. Нэбгыри 127-мэ ыпэрэм елъытыгъэмэ, баллэу къахьыгъэр нахь макI, нэбгырэ 283-мэ баллхэр нахьыбэу къахьыгъ. Нэбгыри 115-р апшъэрэ еджа­пIэхэм ачIэхьагъ, 22-мэ аттестат, нэбгыри 2-мэ медаль къаратыгъ.
КIэух къэралыгъо аттестацием изэхэщэн тегъэпсыхьэгъэ инфраструктурэм нахь зегъэушъомбгъугъэнымкIэ, ушэтынхэр зыщызэхащэрэ чIыпIэхэр мылъкукIи, техникэкIи нахьышIоу зэтегъэпсыхьэгъэн­хэмкIэ, дэгъу дэдэу зэреджагъэхэр къэзыушыхьатырэ аттестатыр, медалэу «За особые успехи в учении» зыфиIорэр къызэраты зышIоигъохэр зэрагъэхьазыр­хэрэм лъыплъэгъэнхэмкIэ пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр апашъхьэ итых. Джащ фэдэу кIэлэегъаджэхэм яIэпэIэсэныгъэ зыкъегъэIэтыгъэным, гъэсэныгъэ дэгъу зыщарагъэгъотырэ еджапIэхэр яIофшIэкIэ амалхэмкIэ нэмыкIхэм адэгощэнхэм анаIэ тырагъэтыщт.
Гидротехническэ псэуалъэхэм яIыгъын­кIэ пшъэрылъхэр зэрагъэцакIэхэрэми зэхэсыгъом щытегущыIагъэх. АР-м тыкъэзыуцухьэрэ дунаимрэ чIыопс къэкIуапIэхэмрэ якъэухъумэнкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Сергей Колесниковым къызэриIуагъэмкIэ, республикэ программэу «Тыкъэзыцухьэрэ дунаим, чIыопс къэкIуапIэхэм якъэухъумэн ыкIи ягъэфедэн» зыфиIорэм диштэу илъэс къэс гидротехническэ псэуалъэхэм ягъэ­цэкIэжьын, зыми имые ащ фэдэ псэуа­лъэхэм язэпкъырыхыжьын пае сомэ миллиони 10 фэдиз къыхагъэкIыжьы.
Республикэм гидротехническэ псэолъи 169-рэ ит, ащ щыщэу 46-р илъэсым иублэгъу зыми фэмыгъэзагъэу щы­ты­­гъэх. АР-м и ЛIышъхьэ пшъэрылъ зэрафишIыгъэм тетэу 2024-рэ илъэсым гидротехническэ псэолъэ 40-р муниципальнэ мылъкум хагъэхьагъ. Непэрэ мафэм ехъулIэу псэолъи 6-р зыми фэгъэзагъэп, ащ щыщэу 5-р 2025 – ­2026-рэ илъэсхэм зэпкъырахыжьынхэу рахъухьэ. ПсэупIэу Натырбые иIэгъо-блэгъу ит псэуалъэр Кощхьэблэ районым имуниципальнэ мылъку хагъэхьажьынэу щыт.
ЦIыфхэм IофшIэн къафэзыгъотырэ къулыкъухэм нахь дэгъоу Iоф ашIэнымкIэ амалэу зэрахьащтхэм зэхэсыгъом щатегущыIагъэх. Мы къулыкъум АР-мкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Галина Цыганковам къызэриIуагъэмкIэ, Адыгеир Iоф­ы­шIэхэм ащэкIэ, IофшIапIэ зимыIэхэм япчъагъэ къеIыхы. Iоф зышIэн зылъэ­кIынэу республикэм исым ипроцент 0,3-м IофшIэн зэрямыIэр зэхэсыгъом къыщаIуагъ.
IофшIэн къафэгъотыгъэнымкIэ Гупчэхэм чIыпIэ нэкIэу яIагъэхэр ­илъэ­сым къыкIоцI 4500-м нахь макIэ хъугъэхэп. ЧIыпIэ нэкIхэр атегощэгъэнхэмкIэ зэнэкъокъуи 112-рэ зэхащагъ, IофшIэн зимыIэгъэ нэбгырэ 201-мэ Iоф зыщашIэщт чIыпIэ ежь-ежьырэу къа­гъо­тыгъ, нэбгыри 101-р Iоф горэхэм апыхьагъэх, сэнэхьат гъэсэныгъэ тедзэ зэрагъэгъотынэу нэбгыри 147-рэ агъэ­кIуагъ.
IофшIэнымкIэ екIолIакIэхэр къызфэгъэфедэгъэн, предприятиехэм, предпринимательхэм нахьышIоу Iоф адэшIэгъэн зэрэфаер АР-м иминистрэхэм я Кабинет къыхигъэщыгъ. Муниципалитетхэм япащэхэм пшъэрылъ афашIыгъ IофшIэпIэ чIыпIакIэхэм язэхэщэнкIэ, бизнес-проектхэм адегъэштэгъэнымкIэ къуаджэхэм ащызэрахьэрэ Iофтхьабзэхэм гъунэ алъафынэу. Зэхэсыгъом икIэухым КIэрэщэ Анзаур АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэми, депутатхэми зэдырагъа­штэу Iоф зэрашIагъэм, гъэхъагъэхэр зэрашIыгъэхэм афэшI зэрафэразэр къыIуагъ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-­къулыкъу
къытырэ къэбархэмкIэ
ЛIышэ Саныет.