IэпэIэсэныгъэр зыпсыхьэрэ зэнэкъокъу
ИскусствэхэмкIэ республикэ еджапIэхэм якIэлэегъаджэхэм сурэтшIынымкIэ ыкIи Iэпэщысэхэм яшIынкIэ язэнэкъокъу хэлэжьэгъэ IофшIагъэхэм якъэгъэлъэгъон АР-м и Сурэт къэгъэлъэгъуапIэ щэкIо.
Шъолъырым и Къэралыгъо программэу «Культурэм хахъо егъэшIыгъэныр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу ар зэхащагъ. Мыгъэ я 14-у Iофтхьабзэр рекIокIыгъ ыкIи осэшI купым хэтыгъэхэм къызэрэхагъэщыгъэмкIэ, блэкIыгъэ илъэсым егъэпшагъэмэ, мызыгъэгурэр нахь гъэшIэгъоныгъ.
— Мыгъэрэ зэнэкъокъум хэлэжьагъэр нахь макIэми, лъэгъупхъэу хъугъэ. IофшIагъэхэм узяплъыкIэ, республикэм кIэлэегъэджэ дэгъухэр зэриIэхэр зэхэошIэ. Ирина Бельдихинам исурэтхэр лъэшэу сыгу рихьыгъэх. АкварелькIэ шIыгъэ IофшIагъэу «Пхъэшъхьэ-мышъхьэхэр» зыфиIорэм дэгъу дэдэу дэлэжьагъ. Арышъ, джащ фэдэу ныбжьыкIэхэм щысэшIу шъуафэхъоу шъулэжьэнэу сышъуфэлъаIо, — къыщиIуагъ къэгъэлъэгъоным икъызэIухын фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Фатима Сулеймановам.
Ащ дыригъэштагъ Урысыем культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу, АР-м изаслуженнэ сурэтышIэу, АР-м и Сурэт къэгъэлъэгъуапIэ ипащэу Бырсыр Абдулахь.
— Анахь дэгъухэм якъыхэхынкIэ екIолIакIэр IэпэIэсэныгъэр ары. Сыдэу щытми, шъукIэлэегъадж, лIэужыкIэхэр шъогъасэх, арышъ, ар шъхьаIэ. Мыгъэрэ къэгъэлъэгъоныр ар къызхэщырэ IофшIагъэхэмкIэ баи, — къыIуагъ ащ.
ПстэумкIи IофшIэгъи 130-рэ къэгъэлъэгъоным хэлажьэ. Живописыр, Iэпэщысэхэр, лъэпкъ IэшIагъэхэр ыкIи графикэр ахэм къырагъэлъэгъукIы. ИскусствэхэмкIэ кIэлэцIыкIу еджапIэу Лъэцэрыкъо Кимэ ыцIэ зыхьырэм лъэпкъ IэпэщысэхэмкIэ икIэлэегъаджэу Абрэдж Гощэфыжь зэнэкъокъум хэушъхьафыкIыгъэу зыфигъэхьазырыгъ. Гобеленэу «Тарихъ» зыфиIорэм илъэсныкъорэ дэлэжьагъ. Адыгеим ичIыгу хэушъэфэгъэ тарихъ пкъыгъохэр къизыгъэлъэгъукIырэ IофшIагъэр IэкIэ ыхъыгъ.
— Сэ сыдигъуи адыгэм итарихъ сшIогъэшIэгъон. СикIас археологиер. Бэхэр къагъотхэу къытфаIуатэ. Ау ахэр чIым етIэхэ зыхъукIэ, зэпырагъэзэрэ лъэхъаныр зыфэдэр сыдигъуи теубытагъэу ашIэрэп: пчъагъэу зэтелъхэу зэхэкIухьагъэх, зэщыкъуагъэ. Джар икъоу къызэрэдгурымыIорэр сиIофшIагъэ къыщысэгъэлъагъо. КъыхэкIы ычIэгъ дэдэ къыщыбгъотырэ тарихъ пкъыгъор зэрэшIыгъэм, зыхэшIыкIыгъэм, идэгъугъэ ыужыкIэ къэбгъотырэм шъхьадэкIэу. Джахэм урагъэгупшысэ сиIофшIагъэ, — къыддэгощагъ Абрэдж Гощэфыжь.
Графикэм ылъэныкъокIэ кIэлэегъаджэхэм язэнэкъокъу хэлэжьагъ искусствэхэмкIэ Кощхьаблэ икIэлэцIыкIу еджапIэу М. Хьагъэуджым ыцIэ зыхьырэм щылэжьэрэ Тутарыщ Малыч. Ятэжъэу Анцокъо шым тесэу ащ къышIыгъ.
— Сятэжъ, Тутарыщ Анцокъо, зэуиплIымэ ахэлэжьагъ: «дивизие Iэлым» хэтыгъ, граждан, Хэгъэгу заохэм ахэлэжьагъ. Шыу бэлахьыгъэу цIыфхэм яшIэжь къыхэнагъ. Ыныбжь хэкIотагъэу сэри ар къэсэшIэжьы. Арыти, сурэткIэ къизгъэлъэгъукIы сшIоигъуагъ, — къытфиIотагъ Тутарыщ Малыч.
Абрэдж Гощэфыжьрэ Тутарыщ Малычрэ яIофшIагъэхэм я 2-рэ шъуашэ зиIэ дипломхэр къалэжьыгъ. Джащ фэдэу зэнэкъокъум хэлэжьагъэхэм зэкIэми яфэшъошэ дипломхэр афагъэнэфагъэх.
ЖивописымкIэ ыкIи Iэпэщысэ шIынымкIэ искусствэхэмкIэ республикэ еджапIэхэм якIэлэегъаджэхэм язэнэкъокъу хэлэжьэгъэ IофшIагъэхэм якъэгъэлъэгъон мы тхьамафэм ыкIэ нэс кIощт. ШIоигъоныгъэ зиIэхэм ахэр зэрагъэлъэгъунхэ алъэкIыщт.
НэкIубгъор зыгъэхьазырыгъэр
Анцокъо Ирин.
Сурэтхэр авторым иех.