Лъапсэхэм къафэгъэзэжьыгъэныр
Культурэм хэхъоныгъэ егъэшIыгъэным фытегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэр Адыгеим щылъагъэкIуатэх. ШэкIогъум и 22-м Мыекъопэ районым ипсэупIэу Северо-Восточные Сады «Лъапсэхэм къафэгъэзэжьыгъэныр — зыужьыжьыным игъогу» зыфиIорэ шъолъыр фестивалыр щыкIуагъ.
Лъэпкъ культурэм и Гупчэ Адыгэ Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ иIэпыIэгъоу ар зэхащагъ.
1997-рэ илъэсым къыщыублагъэу Iофтхьабзэр тишъолъыр ичIыпIэ зэфэшъхьафхэм ащырагъэкIокIы. Лъэпкъхэм зэгурыIоныгъэ азыфагу илъыным фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм цIыфыбэ зэфещэ.
Орэдхэм яижъырэ ыкIи янепэрэ къэIуакIэ зэготэу фестивалым щыIугъ. Зэман чыжьэмэ къапкъырыкIыгъэ орэдыжъхэр, лъэпкъ шэн-хабзэхэр, жэрыIо-народнэ творчествэр ыкIи зекIокIэ-шIыкIэхэр къызхэщырэ къэгъэлъэгъон кIэкIхэр творческэ куп зэфэшъхьафхэм къагъэлъэгъуагъ.
АР-м культурэмкIэ и Министерствэ ыцIэкIэ Iофтхьабзэм къеблэгъагъэхэм шIуфэс гущыIэхэмкIэ закъыфигъэзагъ Адыгеим культурэмкIэ иминистрэ игуадзэу Кушъу Светланэ.
— Непэрэ фестивалым лъэпкъ зэфэшъхьафмэ яискусствэ ыпэкIэ лъегъэкIуатэ, зыужьыжьыным игъогу фещэх. Лъэпкъхэм ядышъэ кIэнэу ижъырэ орэдхэр зыщыIугъэ, лъэпкъ нэшанэхэр къызхэщырэ къэгъэлъэгъонхэр къыддэхъугъэхэу сэлъытэ. ЦIыф лъэпкъ зэфэшъхьафхэм якультурэ къэухъумэгъэнымкIэ ыкIи хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ, ныбджэгъу зэфыщытыкIэхэр гъэпытэгъэнхэмкIэ мыщ фэдэ Iофтхьабзэхэм мэхьэнэшхо яI. ТапэкIи фестивалым зедгъэушъомбгъущт, — къыIуагъ Кушъу Светланэ.
Культурэм иучреждениехэу Адыгеим икъоджэ псэупIэхэм адэтхэм ялIыкIохэр зэнэкъокъугъэх. Мыекъопэ, Джэджэ, Шэуджэн, Кощхьэблэ, Тэхъутэмыкъое, Красногвардейскэ, Теуцожь районхэм, къалэу Мыекъуапэ ыкIи Адыгэкъалэ къарыкIыгъэ театральнэ купхэм: къэгъэлъэгъон кIэкIхэр къашIыгъэх.
Адыгэ зекIуакIэхэр къызхэщырэ къэгъэлъэгъонхэу «КIапщэр», «Кушъэхапхэр», «Лъэтегъэуцор» рагъэкIокIыгъэх. «Сабый къэхъугъакIэм иапэрэ гъэпскIын» апэрэу къагъэлъэгъуагъ. «Шапсыгъэ хьакIэщ» зыфиIорэ театральнэ купым ипащэу Джанхъот Розэ къызэриIуагъэмкIэ, цIыф бзаджэ сабыим къемыкIолIэным фэшI кIэлэцIыкIу къэхъугъакIэр зыщагъэпскIырэ псым яжьэ хатакъощтыгъ. Ащ нэмыкIэу псым дышъэм хэшIыкIыгъэ пкъыгъо халъхьэти, «дышъэпсым» сабыир щагъэпскIыщтыгъ. Ащ псэукIэ дэгъу иIэнэу фэлъаIощты-
гъэх.
Илъэсишъэ заулэкIэ узэкIэIэбэжьмэ аусыгъэ орэдхэр тэ тимафэхэми къыднэсыжьыгъэх. Адыгэ орэдыжъ мэкъамэу фестивалым щыIугъэхэр къекIолIагъэхэм агучIэ нэсыгъэх.
Мыекъопэ районым къикIыгъэ ермэл къашъомкIэ лъэпкъ ансамблэу «Еразанк» къэшъо дахэу «Романи» къышIыгъ. ПсэупIэу Ханскэм иансамблэу «Калина красная» зыфиIорэм хэтхэм «Матушка-Земля» зыфиIорэ орэдыр дахэу къаIуагъ, къекIолIагъэхэри щытхэу ахэм къадаIуагъ. Iофтхьабзэм хэлэжьэгъэ театральнэ куп пэпчъ лъэпкъэу къызхэкIыгъэм ишэн-хабзэхэр зэрифэшъуашэу къыгъэлъэгъуагъ.
Шэуджэн районым къикIыгъэ этнотеатрэу «Мэрджан» фестивалым и Гран-при къыхьыгъ. Унагъом ис нахьыжъым лъытэныгъэ фэпшIын зэрэфаер ащ хэтхэм къырагъэлъэгъукIыгъ. Уижъ ыIорэр пшIэмэ нэхъоир унагъом зэрилъыщтыр щысэхэмкIэ къаушыхьатыгъ. «Нартхэм яхэбзэжъ зэраукъожьыгъэр» зыфиIорэм ипычыгъо къагъэлъэгъуагъ.
— Илъэсыбэ хъугъэу фестивалыр ретэгъэкIокIы. Iофтхьабзэр едзыгъуитIоу гощыгъэ. Апэрэм районхэм, къалэхэм куп анахь дэгъухэр къащыхахыгъэх, ятIонэрэм тиосэшI куп къэгъэлъэгъонхэм зэфэхьысыжьхэр афишIыгъэх. Купи 9-м щыщэу зым Гран-при фагъэшъошагъ, анахь дэгъухэм дипломхэр, ахъщэ шIухьафтынхэр яттыгъ, — къыIуагъ Лъэпкъ культурэм и Гупчэ ипащэ игуадзэу Анцокъо Фатимэ.
Къэзэкъ, ермэл ыкIи адыгэ культурэр куп зэфэшъхьафхэм къырагъэлъэгъукIыгъ.
Мыекъопэ районым иадминистрацие ипащэ ыцIэкIэ Красногвардейскэ районым къикIыгъэ ансамблэу «Росинка» зыфиIорэм ахъщэ шIухьафтын фагъэшъошагъ.
Аскъэлае инароднэ театрэу «КъокIасэм» апэрэ шъуашэ зиIэ дипломыр къыхьыгъ. Къуаджэу Фэдз къикIыгъэ фольклорнэ-этнографическэ купэу «Дэхэнэф» ятIонэр. ПсэупIэу Тамбовскэм къикIыгъэ лъэпкъ ансамблэу «Тамбовские девчата» зыфиIорэр ящэнэрэ хъугъэ.
АР-м культурэмкIэ иминистрэ игуадзэу Кушъу Светланэ анахь дэгъоу зыкъэзыгъэлъэгъуагъэхэм щытхъу тхылъхэмрэ ахъщэ шIухьафтынхэмрэ афигъэшъошагъэх. Джащ фэдэу филологие шIэныгъэхэмкIэ кандидатэу, осэшI купым ипащэу Хьамырзэкъо Нуриет IэпэIасэхэм якъэгъэлъэгъонэу фестивалым къыдыхэлъытэгъагъэм хэлэжьагъэхэми ацIэхэр къыриIуагъэх, дипломхэр аритыжьыгъэх.
Лъэпшъыкъо Фатим.
Сурэтыр авторым ий.