Top.Mail.Ru

ШIушIэным тыхэлажьэ

Image description

Непэрэ мафэм ехъулIэу Адыгеим гуфэкIо купи 100-м ехъу щызэхэщагъ. Ахэм зэкIэми зы пшъэ­рылъ шъхьаIэ яI — хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлэжьэрэ зэолIхэм лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ ящыкIэгъэ IэпыIэгъур ягъэгъотыгъэныр. Ахэм зэу ащыщ тыжьын ныбжьым нахь къекIолIагъэхэр зыщызэрэугъоигъэхэ купэу «Сетевой плацдарм» зыфиIорэр. Тыгъуасэ ащ теблэгъагъ ыкIи купым ипащэу Алена Кутимскаям гущыIэгъу тыфэхъугъ, тыугъоигъэ IэпыIэгъури аIэкIэдгъэхьагъ.

— «Сетевой плацдарм» зыфиIорэр Iоныгъо мазэм илъэс хъу­гъэ зызэхэсщагъэр. ЧIыпIэр къэлэ администрацием ий, ащ ипащэу Геннадий Митрофановым гъэцэкIэжьынхэр къытфаригъэшIыгъэх, ащкIэ лъэшэу тыфэраз. Мы уахътэм ехъу­лIэу купым нэбгырэ 330-рэ къызэлъеубыты, ахэм ащыщэу нэбгыри 100-р джыри зы къутамэу Шытхьалэ щытиIэм хэтых. ЗэкIэми ныбжь зэфэшъхьафхэр яIэх, ау нахьыбэр пенсием щыс. ГуфэкIо купым типшъэрылъ шъхьаIэр зыгъэбылъы­хэрэ хъытыухэм яблэн. Ащ тыкъыщыуцурэп, IэпыIэгъоу, зэолIхэм ящыкIагъэу къытаIорэм тетэу шIушIэн IофкIэ ахэр афэтэугъоих, афятэгъащэх, хигъэунэфыкIыгъ Аленэ.
IофшIэным ижъотыпI
Пхъэ зэхэIулIэгъэ инхэр зэготхэу зы сатырэу щытых, ахэм кIэпсэжъыехэр арыщагъэх. Бзылъфыгъэ заулэмэ Iоф ашIэу тырихьылIагъ, зыхэр — щытых, адрэхэр пхъэнтIэкIу лъхъанчэхэм атесхэу етIупщыгъэу зыгъэбылъыхэрэ хъытыу­хэр аблэх, зыхэм — кIапсэхэр зэпаупкIых. КъэпIон зыхъукIэ, пчэдыжьым къыщегъэжьагъэу IофшIэным ижъотыпI. Мы Iофым щэIагъэ ыкIи IэпэIэсэныгъэ ищы­кIагъ.
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операциер зырагъэжьагъэм къыще­гъэжьагъэу непэ къызнэсыгъэм анахь къызкIэлъэ­Iухэрэм ащыщ хъытыухэр. Сыда пIомэ ахэр зэрагъэбылъыхэрэм дакIоу, ящыIэныгъэ къаухъумэ, техникабэ къы­зэты­регъанэ. Бэрэ къытфаIуатэу къыхэкIы къэбыбыгъэ дроныр ащ зэрэхэнагъэм къыхэ­кIэу ар къызэрэмыорэр. Ащ пае мыхэм блэкIэ гъэнэфагъэ яI, зы гъуанэ фэмыхъоу пшIыным къулайныгъэ ищыкIагъ,къе­Iуатэ Алена Кутимскаям.

Шэртэнэ Мурат

Мыщ бзылъфыгъэу къекIуалIэрэр бэдэд, ащыщхэр анэгукIэ пащэм дэгъоу ешIэх, азыныкъор кIэу къыхэхьагъэх. Мыекъуапэ щыпсэухэрэм анэмыкIэу, бзылъфыгъэхэм ащыщхэр уахътэ къыхагъэкIызэ, Севастопольскэм, Краснэ Улькэм, Подгорнэм къарэкIых. ЗэкIэми зы мурад зыдаIыгъыр, мыбэми, афэлъэ­кIыщтымкIэ тидзэкIолIхэм яшIуагъэ арагъэкIыныр ары.
Ныбжь хэкIотагъэ зиIэхэм Наталья Новохатскаяр ащыщ, ау блакIэр шIэхэу зэригъэшIагъ.
Сишъхьэгъусэ зысшIокIодым сшIэщтыр сымышIэу гукъаом сызэлъикIу­гъагъ. Гъогур зэпыпчымэ сэ гъунэгъоу сыщэпсэу, мы чIыпIэм хъытыухэр зэрэщаблэрэр къызысаIом сыкъэкIуагъ. ТишIуа­гъэу къакIорэр къызызгурыIуагъэр кIалэхэм къызэрэтфэразэхэр видеокIэ къызысагъэлъэгъур ары, ащ гур зэхегъа­хьэ ыкIи уегъэгушхо. Рэзэныгъэ гущы­Iэхэр анахь тын лъапIэу тиIэхэм ащыщых. Сэ, ищыкIа­гъэмэ, жьэу пчэдыжьым е пчыхьэ кIасэм IункIыбзэр сIы­гъышъ, пчъэр къафыIусхын сэ­­лъэ­кIы, еIо гушIозэ Наталье.
Наталья Ермолинар мэзищ нахь хъу­гъэп къызыкIорэр, ащ джыри зегъасэ. Ау зыфэгъэзагъэр ыгу зэрэрихьырэр къыхигъэщыгъ.
Лариса Силицкаяр анахь IэпэIасэхэм ащыщ:
— Мыхэм IэпыIэгъу зэрящыкIагъэр социальнэ хъытыум ислъэгъуагъ. Сыкъа­кIуи сызеплъым, сыгу рихьыгъ ыкIи блакIэр зэз­гъэшIагъ, апэ къин къысщыхъущтыгъэми, джы къулайныгъэр къысIэкIэхьагъэу псынкIэу ыкIи сыгу рихьэу сэшIы. Зы нэбгырэ нахь мыхъу­ми ищыIэныгъэ къызыдгъанэкIэ, Iоф зэрэтшIэрэр хьауeлые хъущтэп.

«ЩыIэныгъэм ихъагъэхэр»
Джары нахь къызэрыкIоу мыщ зэре­джэхэрэр. ЧIыпIэу зыдэщыIэхэм ялъытыгъэу къахамышIыкIынхэм пае шъо зэфэшъхьафхэр агъэфедэх.
НахьыбэрэмкIэ чIыгум ыкIи тхьэпэ шхъуантIэхэм, уц гъу­гъэхэм ашъохэр ары къыхэтхыхэрэр. Джащ фэдэу хъытыу­хэм яшIынкIэ мэхьанэ зиIэр зэрыублэрэ Iуданэхэм япытагъ ыкIи зэпэгъунэгъоу чIэнагъэ фэмыхъоу шIы­гъэнхэр ары. Хъытыухэм яинагъэ зэфэшъхьаф, ящыкIагъэу къытаIорэ шап­хъэм тетэу афэтэшIы, нахьыбэрэмкIэ, метрэ 3х6, 9х4. Зы мафэм хъытыуи 3 — 6 тшIын тэ­лъэкIы, тхьамафэм къыкIоцI къытэуалIэхэрэм пчъагъэрэ чIятэгъэщы. Михайловскэ чылысым къы­титыгъэ кусэ­хэу тхьэлъэIухэр зытетхагъэхэр хъытыу пэпчъ хэтэблэх, еIо Алена Кутимскаям.
«Сетевой плацдарм» зыфиIорэм игуфакIохэм IофшIэныр зырагъэжьагъэм къыщыублагъэу зыгъэбылъыхэрэ хъытыу 1047-рэ тидзэкIолIхэм афарагъэщагъ. Хьазырэу джыри а чIыпIэм бэ чIэлъыр, тыщытзи зым ишIын къаухи, зэкIоцIащыхьажьыгъ. Ахэри шIэхэу атIупщыщтых, ащкIэ текIоныгъэр къэблэгъэным яIа­хьышIу халъхьэ.
ГукъэкIыбэ зыдиIыгъ
ТигущыIэгъу гуфэкIо, шIушIэн Iофым къызэрэфэкIуагъэм теупчIыгъ.
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операциер къызежьэм, сипшъэшъэ­гъоу Краснодар щыпсэурэм къы­Iоу зэхэсхыгъ чылысым кIохэзэ хъытыухэр зэрэщаблэхэрэр. Сегупшысагъ Мыекъуапи ащ фэдэ чIыпIэ щыIэн зэрилъэкIыщтыр. СызыкIэуп­чIэм, культурэм и Унэу «Гигантым» ащ фэдэ чIыпIэ къыщызэIуахыщтыгъ. Ащ сыхахьи блакIэ зэзгъэшIагъ. Уахътэ тешIагъэу, Хэгъэгум сырипатриотэу зыслъытэжьэу, нахьыбэу сишIуагъэ къэзгъа­кIомэ сшIоигъоу сакъыхэ­кIыжьи, мы купыр зэхэсщагъ ыкIи джы лъэныкъуабэмэ атегъэ­псыхьагъэу Iоф тэшIэ,хигъэ­унэфыкIыгъ Аленэ.
Ежь предприниматель, иIофшIэн зэтеуцуагъэу щыт, федэ къыфехьы. Охътэ лыеу къыфыхэкIырэр шIушIэн Iофым тырегъэкIуадэ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, икIалэхэр Краснодар щэпсэух, ыпэрэм фэдэу бэрэ зэрэлъэгъунхэу джы хъурэп, ау иунагъо исхэм ар къагурэIо, иеплъы­кIэхэм дырагъаштэ.
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ IэпыIэгъу афэхъугъэным цIыфыбэ къызэрэхищэщтым мы бзылъфыгъэр дэлажьэ ыкIи гукъэкIыбэ щыIэныгъэм щыпхырещы. Политическэ партиеу «Единэ Россием» ишъолъыр къутамэ чанэу дэлажьэ, республикэм игуфэкIо купхэм ЗыкI гупчэ зэхащэным икIэщэкIуагъ. Джыри къэшъокIо купхэр къы­хагъэлажьэхэзэ, ахъщэ зыщаугъоин алъэкIыщт шIушIэ марафон зэхащэнымкIэ партием зыфигъэзэщт.
ТыздэкIогъэ чIыпIэр унитIоу зэтеу­тыгъ: зым – щэблэх, адрэм — къаугъоирэ шIушIэ IэпыIэгъур чIэлъ. Ащ щыплъэгъу­щтых: псы бэшэрэб зэфэшъхьафхэр, гъомылапхъэхэр, медицинэ ыкIи псэолъэшI пкъыгъохэр, уцхэр, щыгъынхэр, нэмыкIхэри.
Лъэхъаным елъытыгъэу зэолIхэр къыз­кIэлъэIухэрэр зэфэшъхьафых. Джы нахь къэучъыIынэу фежьагъэшъ, газ балонхэр, шэф остыгъэхэр, бэрэ щылъырэ шхыныгъохэр, щыгъын фабэхэр ящыкIагъэх. СыдигъокIи зыфэе зэпытхэм ащыщых псэолъэшI ыкIи медицинэ пкъыгъохэр: пхъэххэр, отычхэр, IункIыбзэхэр, къаз­гъыр­­хэр, уIагъэхэр зэрапхырэ бинт зэфэ­шъхьаф­хэр, уцхэр, шприцхэр, шынэгъакIэ зиIэ IэплъэкIхэр, нэмыкIхэри. Нахь хьылъэхэм ащыщых генераторхэр, электрическэ рыкIуапIэхэр. Сомэ мин 200 фэдиз зыпэIухьэгъэ машIор зэрагъэкIосэрэ пкъыгъохэри къафащэфыгъэх. Ахэм ятеплъэкIэ футбол Iэгуаом фэдэх, къызыплъыхэкIэ къэохэшъ, чIыпIэ гъэ­нэфагъэм къыубытэу машIор агъэкIуасэ.
Хэгъэгум охътэ къин къызыщыфыкъокIыгъэ лъэхъаным узэкъоуцоным, узэдеIэжьыным мэхьанэшхо иI. Нэбгырэ пэпчъ ыкIуачIэ къыхьын ылъэкIыщтыр къыгурыIоу ишIуагъэ къыгъакIо зыхъукIэ, текIоныгъэр къэблэг­ъэщт. ГущыIэм пае, Адыгеим щыпсэурэ нэбгырэ пэпчъ сомэ 300 нахь мыхъуми мазэ къэс шIушIэу заритыкIэ, тишъо­лъыр икIыгъэ дзэкIолI пэпчъ зыми щымыкIэу Хэгъэгур къыухъумэщт. Тэ непэкIэ типшъэрылъыр фронтыр чыжьэу IудгъэкIотыныр ары. ЦIыфыбэ шIушIэн Iоф­тхьабзэхэм къахэ­лажьэх, бэхэм ацIэхэр къетIонэу фаехэп. Ау къы­хэзгъэщыхэмэ сшIоигъу, IофышIэ купхэр: лицееу N 19-р, кIэ­лэцIыкIу IыгъыпIэу N 37-р, Адыгэ рес­публикэ клиническэ сымэджэщыр (ахъщэкIи, гъомылапхъэкIи къыддеIагъэх), сабыйхэм зыщалъыплъэхэрэ унэр, «Картонтара» зыфиIорэр, нэмыкIхэри. БэмышIэу Днепр пэмы­чыжьэу щыкIогъэ зэпэуцужьым къыкIэлъыкIоу ти­дзэкIолIхэр лъэ­шэу ыпэкIэ лъыкIотэнхэ алъэ­кIыгъ. Ащ епхыгъэу джыри кIэу окопхэр, блиндажхэр ашIын­хэ фае хъугъэ. ЯщыкIагъэу къызкIэлъэIугъэхэр зэкIэ ты­угъо­игъэх, игъорыгъозэ афядгъэщэщтых. ТиIэпыIэгъу, тихъытыу­хэр зынэмысыгъэ щыIэп: ЛНР-м, ДНР-м, Херсон ыкIи Запорожскэ хэку­хэм, Белгород, Курск, къыIуагъ Алена Кутимскаям.
Гъэзетэу «Адыгэ макъэм» иIофышIэхэри афэлъэкIыщтымкIэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм шIушIэ IэпыIэгъу афагъэ­хьазырыгъ. Къэмлэни 5-м адэфэщт бэрэ щылъырэ гъомылапхъэхэмрэ газ баллон цIыкIухэмрэ гуфэкIо купэу «Сетевой плацдарм» зыфиIорэм ипащэу Алена Кутимскаям IэкIагъэхьагъ.
Фронтым тыдэIэпыIэ — зэкIэ ТекIоныгъэм пай! Узыщыгугъын тыл пытэ щымыIэу текIоныгъэр къыдэпхышъущтэп, арышъ, тидзэкIолIхэм тызэракъотыр зэхашIэным пае шIушIэ IэпыIэгъур афэдгъэхьазырыгъ.
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлэжьахэрэм апае зыухъумэхэрэ хъы­тыухэр зыщаблэрэ чIыпIэу «Единэ Россием» общественнэ IэпыIэгъумкIэ и Штабэу Мыекъуапэ дэтым къыщызэIуа­хыгъэм хъытыублэнымкIэ щыкIогъэ Iоф­тхьабзэми «Адыгэ макъэр» хэлэ­жьагъ. Мыбэми, дзэкIолIхэм тишIуагъэ ядгъэ­кIыныр типшъэрылъыгъ.
ДзэкIолIхэм шъуадэIэпыIэнэу шъуфаемэ, шъузэкIолIэн шъу­лъэ­кIыщтхэм ащыщ: Мые­къуапэ иурамэу 8 Мартым тет унэу N 24-м ичIыун.
Iэшъынэ Сусан.