Top.Mail.Ru

«Адыгеир, шIу усэлъэгъу!»

Image description

Къэралыгъо гъэпсыкIэ иIэу Адыгеир зыпсэурэр илъэси 100 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэу Урысыем икинематографистхэм я Союз икъутамэу АР-м щыIэм я IV-рэ зэнэкъокъу-кинофестивалэу «Адыгеир, шIу усэлъэгъу!» зыфиIорэр зэхищагъ. Адыгэ ­Республикэм и ЛIышъхьэу Къум­пIыл Мурат иIэпыIэгъукIэ Iофтхьабзэр рагъэкIокIыгъ.

УФ-м икинематографистхэм я Союз икъутамэу АР-м щыIэм ипащэу Нэгъэплъэ Аскэрбый кинофестивалым изэхэщэн кIэщакIо фэхъугъ. Ащ ишъолъыр площадкэ хъугъэ Адыгэ къэралыгъо университетыр.
Пшъэрылъ шъхьаIэу зэнэкъокъум иIэр — режиссермэ ясэнаущыгъэ къы­хэгъэщыгъэныр, яIоф фэгъэчэфыгъэнхэр, ыпэкIэ нахь рагъэхъун алъэ­кIыным иамалхэр ягъэгъотыгъэнхэр. Джащ фэдэу ныбжьыкIэмэ гъэхъагъэхэр ашIынхэмкIэ IэпыIэгъу афэхъугъэныр ары.
Зэнэкъокъум хэлажьэхэрэм лъэныкъуищкIэ заушэтыгъ: анимационнэ, документальнэ ыкIи джэгукIэ шIыкIэм тет кинор. КъБР-м, КъЧР-м, Тыркуем, Грузием, Белоруссием, Латвием, Иран ыкIи нэмыкIхэм къарыкIыгъэ нэбгырэ 80 ащ хэлэжьагъ. Фильм кIэкIхэр та­къикъ 20-м нэс кIохэу гъэпсыгъэх.
Нэгъэплъэ Аскэрбый кинофестивалыр къызэIуихыгъ, къекIолIагъэхэм шIуфэс гущыIэхэмкIэ закъыфигъэзагъ.
Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм япчъа­гъэ илъэс къэс нахьыбэ зэрэхъурэм тегъэгушIо. Адыгеим икинематографист­хэм я Союз кIэщакIо зыфэхъугъэ зэнэ­къокъум зиушъомбгъущт. Республикэр дунаим нахьышIоу щашIэным тыпылъ,къыIуагъ Нэгъэплъэ Аскэрбый.
«Кинор зышIогъэшIэгъон ныбжьыкIэхэр фестивалым къыхагъэлажьэхэзэ, лъэпкъхэр, лIэужхэр зэфащэх. Хэт сыд фэдэ фильмэ тырихыгъэми, иIофшIагъэ кIодыщтэп, щыIэныгъэм шIукIэ къыхэ­нэщт, гукъэкIыжь лъэпIэщт. Искусствэм цIыфыр епIу, щыIэныгъэм фегъасэ»,къыIуагъ Дунэе Артийскэ комитетым ивице-президентэу Бетыгъэнэ Ауес.
Мы комитетым идышъэ медаль афагъэшъошагъ Нэгъэплъэ Аскэрбыйрэ Уры­сыем икинематографистхэм я Союз ипащэ игуадзэу Алексей Алешковскэмрэ.
ЗэхэщакIохэм мэхьэнэ ин зэратыгъэ лъэныкъохэр къыдилъытэзэ осэшI купым зэфэхьысыжьхэр ышIыгъэх.
Анимационнэ кино къэзыгъэлъэгъуагъэхэмкIэ IофшIэгъэ анахь дэгъухэр хагъэунэфыкIыгъэх. Самарскэ хэкум щыщ Любовь Коростелевам иIофшIа­гъэу «Как собака друга себе искала» зыфи­Iорэм апэрэ чIыпIэр фагъэшъошагъ. Адыгеим щыпсэурэ Ростислав Репенкэм иIофшIагъэу «Легенда о плато Лаго-Наки» зыфиIорэм ятIонэрэ чIыпIэр къы­хьыгъ. Екатеринбург къикIыгъэ режиссерэу Григорий Мамышевым ифильмэу «Яг-Морт» зыфиIорэр ящэнэрэ хъугъэ.


Документальнэ киномкIэ текIоныгъэ къыдэзыхыгъэр Мыекъуапэ щыщ режиссерэу Ирина Константиновар ары. Ащ иIофшIагъэу «Майкоп. Хроники уезд­ного города» зыфиIорэм осэшIу фашIыгъ. Белоруссием щыщ Екатерина Шаромет ифильмэу «Леонид Шварцман. Сказка о мальчике и старом городе» зыфиIорэм ятIонэрэ чIыпIэр къыфагъэшъошагъ. Ящэ­нэрэр къэзыхьыгъэр Москва щыщ Гульназ Галимуллинам ифильмэу «Монисто» зыфиIорэр ары.
— Тыгурэ тыпсэрэ зыхэтлъхьэгъэ IофшIагъэм текIоныгъэ къызэрыдихыгъэм тапэкIэ кIуачIэ къытитыщт, — ­къыIуагъ Ирина Константиновам.
ДжэгукIэ нэшанэ зиIэ фильмэ анахь дэгъоу алъытагъэр уфимскэ режиссерэу Вилюра Исяндавлетовам ыгъэуцугъэ «Белый-белый снег» зыфиIорэр ары. ЯтIонэрэ чIыпIэр къэзыхьыгъэр Москва щыщ Игорь Казанцевым ифилъмэу «Пас­сажир». Ящэнэрэ хъугъэр Натырбые щыщ режиссер ныбжьыкIэхэу Зинаида Олейниковамрэ Алексей Толмачевымрэ ты­рахыгъэ фильмэу «Про Федота-стрельца, удалого молодца» зыфиIорэр ары.
Кинофестивалым и Гран-при Мые­къуапэ щыщэу ЛIэхъусэжъ Амир иIофшIа­гъэу «Брат» зыфиIорэм фагъэшъошагъ.
УФ-м икинематографистхэм я Союз икъутамэу АР-м щыIэм ыцIэкIэ зэнэкъо­къум хэлэжьагъэхэм зэкIэми дипломхэр афа­гъэ­шъошагъэх.
Адыгеим щызэхащэгъэ кинофестива­лыр хъугъэ-шIэгъэ инэу Адыгеим итарихъ хэхьащт. НыбжьыкIэхэм кино тырахызэ ежьхэм щыIэныгъэм еплъыкIэу фыряIэр къыраIотыкIы. Ахэм режиссер цIэрыIохэр къахэкIынхэу тэгугъэ, къыIуагъ Урысыем икинематографистхэм я Союз ипащэ игуадзэу Алексей Алешковскэм.
ЦIыфым пIуныгъэ дэгъу зэригъэгъо­тынымкIэ кином мэхьэнэ ин иI. ЗэхэщакIохэм ар къыдалъыти, ныбжьыкIэхэм яшIэныгъэхэм ахагъэхъонымкIэ амалышIухэр аратыгъэх.
Лъэпшъыкъо Фатим.
Сурэтхэр: Артур Лаутеншлегер.