Республикэм ипсэупIэхэу муниципальнэ гъэпсыкIэ зиIэхэм ямэфэкIхэр блэкIыгъэ тхьамафэм игъэкIотыгъэу хагъэунэфыкIыгъэх. Ахэм зэкIэми тишъолъыр ихэхъоныгъэ яIахь хэлъ, инеущырэ мафэ зыфэдэщтыр къагъэнафэ.

Тэхъутэмыкъое районыр
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Тэхъутэмыкъое районыр зызэхащагъэр илъэси 100 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ мэфэкIышхом хэлэжьагъ.
Ащ игъусагъэх АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур, муниципальнэ образованиеу «Тэхъутэмыкъое районым» ипащэу Шъао Аскэр, АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, депутатхэм ащыщхэр, хабзэм иреспуб­ликэ къулыкъухэм ялIыкIохэр, район администрациехэм япащэхэр.
МэфэкIым рагъэблэгъагъэхэм ащыщыгъэх Урысыем IофшIэнымкIэ и ЛIыхъу­жъэу, тхакIоу общественнэ IофышIэшхоу МэщбэшIэ Исхьакъ, районым щыщхэу медалэу «Адыгеим и Щытхъузехь» зыфиIорэр, районым ицIыф гъэшIуагъэхэу муниципальнэ медальхэмрэ шIэжь тамыгъэхэмрэ зыфагъэшъошагъэхэр.
Мы мафэм творческэ кIэлэцIыкIу купхэм концерт хьакIэхэм къафатыгъ. Ащ нэужым районым ихэхъоныгъэ фэгъэхьыгъэ программэ щыIагъ, лъэпкъ шъуашэхэр, тхылъхэу муниципалитетым къыщыхъугъэхэм афэгъэхьыгъэу щытхэри къагъэлъэгъуагъэх. Рагъэблэгъагъэ­хэм амал яIагъ спорт унэу «Нарт» зыфиIорэм спортсменхэм ягъэхъагъэхэм ащыщхэм нэIуасэ защыфашIынэу.
Районым игъэхъагъэхэм нэIуасэ зыщызафишIыгъэ лъэхъаным Адыгеим и ЛIышъхьэ ащ щыпсэухэрэм гущыIэгъу афэхъугъ, чIыпIэ хэбзэ къулыкъухэм яIофшIэн епхыгъэ Iофыгъохэу зыгъэгумэкIыхэрэми защигъэгъозагъ.
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ыкIи ахэм яунагъохэм арысхэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ Iофэу агъэцакIэрэм КъумпIыл Мурат нэIуасэ зыфишIыгъ. Ахэм игъоу алъэгъухэрэм ыкIи яшIоигъоныгъэхэм япхырыщынкIэ пшъэрылъ заулэ волонтерхэм афишIыгъ.
Хэгъэгур къаухъумэзэ фэхыгъэхэм яшIэжь мыкIосэным епхыгъэ саугъэтым дэжь ахэр агу зэрилъхэм ишыхьатэу тIэкIурэ щытыгъэх. Ащ нэужым мэфэкIым иофициальнэ Iахь Адыгеим и ЛIышъхьэ хэлэжьагъ. Районым щыпсэухэрэм зафэгушIом КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъ республикэм исоциальнэ-экономикэ хэ­хъоныгъэ ащ изы Iахьышхо зэрэхэлъыр.
Къэзэрэугъоигъэхэм закъыфигъазэзэ КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, лIэшIэгъу гъогоу Тэхъутэмыкъое районым къыкIугъэр зыкIуачIэкIэ, зисэнаущыгъэкIэ зиIахьышхо ащ хэзышIыхьэгъэ пстэуми ятарихъэу щыт. Зэрэ Адыгееу игъэхъагъэхэр нахьыбэ хъунхэмкIэ ахэр зышъхьа­сыжьыгъэхэп.
«ЯчIыгу гупсэ ишъхьафитыныгъэ пае зышъхьамысыжьхэу заом хэлэжьагъэхэм ыкIи зэо кIыбым Iоф щызышIагъэхэм зэрахьэгъэ лIыхъужъныгъэр лъэшэу тэгъэлъапIэ. Зэоуж илъэсхэм Адыгеир зыпкъ игъэуцожьыгъэным, зэрэ Хэгъэгоу гъэхъагъэ ышIыным апае пшъэдэкIыжь хэлъэу Iоф зышIагъэхэр, тиреспубликэ тапэкIи игъэхъагъэхэм нахь ахэхъоным зиIахь хэзышIыхьагъэхэр тщыгъупшэщтхэп», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Районым ицIыф цIэрыIохэм ягугъу къышIы зэхъум Адыгеим и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъэх советскэ къэралыгъо IофышIэшхоу Хьахъурэтэ Шыхьанчэрые игъэхъагъэхэр. Илъэси 2-кIэ узэкIэIэбэжьмэ Мыекъуапэ ащ исаугъэт щагъэуцугъ.
Районым къыщыхъугъэ цIыф цIэрыIохэм ащыщхэу къыхигъэщыгъэх: адыгэ литературэм лъапсэ фэзышIыгъэ Цэй Ибра­хьимэ, Советскэ Союзым и ЛIыхъужъхэу ШIуцIэ Абубэчыр, Александр Лаухиныр, Бжыхьэкъо Къымчэрый, Евгений Костылевыр; Социалистическэ IофшIэным и ЛIыхъужъхэу Исмут Ганиевыр, Варвара Срибновар, Павел Щеблыкиныр; тхакIоу Жэнэ Къырымызэ, СССР-м изаслуженнэ летчик-ушэтакIоу, Урысыем и ЛIыхъу­жъэу Мызэгъ Владимир, летчик-космонавтэу Анатолий Березовоир.
Дышъэ къычIэхынымкIэ гъэхъэгъэшхо­хэр зиIэ шIушIакIоу, Адыгеим и Президентыгъэу Шъэумэн Хьазрэт Iофышхоу зэшIуихырэри ащ къыхигъэщыгъ. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием щыфэхы­гъэу, Урысыем и ЛIыхъужъэу, старшэ лейтенантэу Валерий Зволянскэм лIыхъужъныгъэу зэрихьагъэми джащ фэдэу игугъу къышIыгъ. Непэ псэупIэу Яблоновскэм иурамхэм ащыщ горэм ащ ыцIэ ехьы.
ЦIыфхэм ящыIакIэ нахьышIу шIыгъэным пае хабзэм икъутэмэ пстэуми акIуачIэ зэхэлъэу бэ зэрэзэшIуахырэр респуб­ликэм и ЛIышъхьэ къыIуагъ. Медицинэ IэпыIэгъум, гъэсэныгъэм, социальнэ фэIо-фашIэхэм алъэныкъокIэ цIыфхэм анаIэ зэратырагъэтырэм нахь хэхъо зэпыт, еджапIэхэр ыкIи кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэр, культурэмрэ спортымрэ яучреждениехэр, гъогухэр ашIых ыкIи агъэ­цэкIэжьых, джащ фэдэу Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэм язэшIохын уигъэрэзэнэу макIо. Промышленнэ шъолъырышхоу «Инэм» нахь зэтегъэпсыхьагъэ зэрэхъу­щтым дэлажьэх, IофшIэпIэ чIыпIакIэу мини 10 фэдиз ащ къытыщт.
«ЦIыфхэр ары кIочIэ шъхьаIэу районым игъэхъагъэхэр зэпхыгъэхэр. Мыщ гъунэгъушIу зэфыщытыкIэхэр щагъэлъапIэх, цIыф лъэпкъ зэфэшъхьафхэм къахэкIыгъэхэм зэгурыIоныгъэ азыфагу илъ, ятарихъ зыщагъэгъупшэрэп, шэн-хабзэхэр щагъэпытэх, Урысыем и Президентэу Владимир Путиным пхырищырэ Iофтхьабзэхэм адырагъаштэзэ, уахътэм къыгъэу­цурэ Iофыгъо къинхэм язэшIохынкIэ зэгурыIоныгъэ ахэлъ. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэзэ хэгъэгум ишъхьафитыныгъэ бланэу къэзыухъумэхэрэм афэлъэкIыщтым тетэу ахэм Iэпы­Iэгъу араты», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэ ишIуфэс псалъэ ыуж тынхэу афагъэшъошагъэхэр аIэкIагъэхьажьыгъэх. Къутырэу Новый Садым игурыт еджапIэу N 20-м икIэлэегъаджэу Дыхъу Аслъанбэч республикэм иапшъэрэ тынэу «Адыгеим и Щытхъузехь» зыфиIорэ медалыр фагъэшъошагъ. «АР-м изаслуженнэ врач» зыфиIорэ щытхъуцIэр — Тэхъутэмыкъое район сымэджэщым иврачэу Ольга Арпальковам, «АР-м псауныгъэм къэухъумэнкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэр — ­Тэхъутэмыкъое район сымэджэщым имедсестрау Нэпсэу Фатимэ, «АР-м мэкъу-мэщымкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэр — унэе предпринимателэу Уджыхъу Адамэ, «АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэр афагъэшъошагъ: Пэнэхэс модель тхылъеджапIэм ипащэу ДзэлI Заремэ, лъэпкъ ансамблэу «Уджым» иартистэу Темрыкъо Адам, псэупIэу Инэм дэт музеим иIофышIэу Хьадыпэшъо Заремэ.
Бюджетым епхыгъэу Iоф зышIэрэ нэбгырэ заулэмэ АР-м и ЛIышъхьэ ирэзэныгъэ тхылъхэр, АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм ищытхъу тамыгъэхэр, «Муниципальнэ образованиеу «Тэхъутэмыкъое районым» ицIыф гъэшIуагъ» зыфиIорэ цIэр ыкIи муниципальнэ образованием ипащэ ищытхъу тхылъхэр афагъэшъошагъэх.
Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэмрэ муниципальнэ образованиеу «Тэхъутэмыкъое районым» ипащэу Шъэо Аскэррэ районым щыпсэухэрэм джащ фэдэу афэгушIуагъэх.
А Iофтхьабзэхэм къакIэлъыкIуагъ искусствэхэмкIэ IэпэIасэхэм къатыгъэ къэгъэлъэгъоныр.

Адыгэкъал
Адыгеим иятIонэрэ къалэ ия 55-рэ илъэс ыгъэмэфэкIыгъ. Спорт къалэу зэрэщытыр къыгъэшъыпкъэжьэу кушъхьэфэчъэ зэнэкъокъумкIэ мэфэкI Iоф­тхьабзэхэр аублагъэх. Нэбгырэ 200-м нахьыбэмэ Адыгэкъалэ ичIыпIэ дахэхэм апхырыкIырэ километрипшI гъогууанэр къачъыгъ, цIыкIуи ини фэчэфхэу хэлэжьагъэх. Анахьыжъэу ыкIи анахьыкIэу къэчъагъэхэр щытхъу тхылъхэмрэ бгъэ­халъхьэхэмрэкIэ къыхагъэщыгъэх. ­Илъэс 70-рэ зыныбжь Шэуджэн Пщымаф бэмэ щысэтехыпIэ афэхъугъ.
— Сипсауныгъэ изытеткIэ е къэс­кIухьан, е кушъхьэфачъэм сытесын фаеу врачхэм къысаIуагъэти, ятIонэрэр къыхэсхыгъ. Арышъ, ом изытет къысфидэмэ, пчэдыжьми пчыхьэми километрэ 15 зырырыз къэсэчъыхьэ, — еIо Шэуджэн Пщымаф.
Ащ нэмыкIэу мэфэ реным зэнэкъо­къухэр, джэгукIэхэр, ермэлыкъыр, Iэпэщысэхэм якъэгъэлъэгъон, мэфэкI концертхэр рекIокIыгъэх, къалэм идахэ рязыгъаIохэрэм яфэшъошэ щытхъу тхылъхэр аратыжьыгъэх. Джащ фэдэу, «Адыгэкъалэ ицIыф гъэшIуагъ» зыфиIорэ цIэ лъапIэр афагъэшъошагъ IофшIэным иветеранэу НатIэкъо Махьмудрэ пшъэ­дэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «АСБИР» зыфиIорэм игенеральнэ пащэу ШъонтIыжъ Аслъанрэ.
Адыгэкъалэ непэ псынкIэу хахъохэр зышIырэ псэупIэу республикэм иIэхэм яз. ЩыIэныгъэм исыд фэдэрэ лъэны­къокIи зэхъокIыныгъэшIухэр щэкIох. АхэмкIэ IэпыIэгъух ежь къэлэдэсхэри.
— Адыгэкъалэ дэсхэр лэжьэкIо пэрытых: социальнэ-экономикэ Iофыгъохэм язэшIохын яIахьышIу халъхьэ, тишъо­лъыр хэхъоныгъэшIухэр ышIынхэм дэлажьэх. Ащ щыпсэухэрэм яхьатыркIэ къалэр неущырэ мафэм фащэ. Сицыхьэ телъ а IофшIэныр зэрэзэпымыущтым, илъэс 55-м ехъулIэу къадэхъугъэр къаухъумэни, хахъо зэрэфашIыщтым, — къыщеIо АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ителеграм-нэкIубгъо.

Адыгэкъалэ ущыпсэуныр илъэс къэс нахь Iэрыфэгъу мэхъу. Къэлэдэсхэр зыщыгушIукIхэрэм ащыщ зыгъэ­псэфыпIэ чIыпIэу яIэ хъугъэр. Лъэшэу ежэх мэщытыкIэу щагъэуцурэм ипчъэхэр къызэIуихынхэм. ЯтIонэрэ илъэс хъу­гъэу къэлэдэсхэмкIэ мэхьанэ ин зиIэу зыдэ­лажьэхэрэм ащыщ фабэм ирыкIуапIэхэм ягъэкIэжьын. Илъэс пчъагъэхэм къа­кIоцI ахэр лэжьагъэх ыкIи гъэцэкIэжьынхэм афэныкъуагъэх. Адыгэ­къалэ ипащэу Хьачмамыкъо Азэмат къызэриIуагъэмкIэ, фэбэрыкIопIэ километрэ 14 агъэкIэ­жьыщт.
Кощхьэблэ районыр
Кощхьэблэ районыр Тэхъутэмыкъуаем фэдэу илъэ­си 100-м нэсыпагъэп, ау 90-рэ икъугъ, непэрэ мафэм ехъулIэу къыдэхъугъэри макIэп. Зы лэжьэкIо районэу республикэм ар иI. Лэпкъ зэфэшъхьафэу 54-рэ щэпсэу. Шъхьадж ишэн-хабзэхэр къеухъумэх, гъунэгъум иеми лъытэныгъэ фашIы.
— Кощхьаблэр мэкъумэщышIэ район пэрытэу тиI, республикэм ихэхъоныгъэ­хэм иIахьышIу хэлъ. Лъэныкъо зэфэ­шъхьаф­хэмкIэ къыдэхъугъэхэм яшIуагъэ­кIэ ащ итеплъэ зэрихъо­кIын, сатыушIхэмкIэ ыкIи цIыфхэмкIэ чIыпIэшIу хъун ылъэ­кIыгъ. ГухэлъышIоу иIэхэр пхырищызэ, итарихъ, икультурэ къыухъу­мэзэ, лъэгэпIэшIухэм анэ­­сынэу сыфэлъаIо, — къыщитхыгъ АР-м и ЛIышъхьэ ителеграм- нэкIубгъо.
Кощхьаблэхэр зэряхабзэу бэрчэтэу мэфэкIым пэгъокIыгъэх. ЦIыфхэм загъэ­псэфыным, сабыйхэм ар икъоу зэхашIэным дэлэ­жьагъэх. Зэнэкъокъу­хэр, къэгъэлъэгъонхэр ащ къе­бэ­кIыгъэх, ыпкIэ зыхэмылъ джэгупIэхэр щылэ­жьагъэх. Iофтхьэбзэ шъхьа­Iэ хъугъэ районым ипшъэшъэ хэхыгъэ зэрэхадзыгъэр. Пчы­хьэ концертыр мэфэкIым кIэух фэхъугъ.

ХьакIэмзые ия 160-рэ илъэс
Кощхьэблэ районым ит къуаджэу ХьакIэмзыи блэкIыгъэ зыгъэпсэфыгъо мафэхэм щыжъотыгъ. Иджырэ чIыпIэ зыщысыр илъэси 160-рэ мыгъэ зэрэхъу­рэр хигъэунэфыкIыгъ. Къоджэдэсхэр, къыщыхъугъэхэу дэкIыгъэхэр, ипхъо­рэлъф­хэр — хьакIэмзыелъ хэлъэу зылъы­тэхэрэр мэфэкIышхом зэфища­гъэх. Ащ ишIуагъэкIэ илъэс пчъагъэрэ зэIумы­кIагъэхэр зэрэлъэгъугъэх, бэхэр зэрэшIагъэх, анахь шъхьаIэр — лIэужыкIэхэр нэIуасэ зэфэхъугъэх. МэфэкI Iофтхьабзэхэр адыгэ шыухэу пчэдыжьым чылэм къыдэхьагъэхэм къызэIуахыгъ. Чылэдэс­хэр ягуапэу ахэм апэгъокIыгъэх. Зэрэхабзэу щыгъу-пIастэр апагъохыгъ. Ащ къыкIэлъыкIуагъэх хъарзынэщ, сурэт къэгъэлъэгъонхэр, спорт зэнэкъокъухэр, джэгукIэ зэфэшъхьафхэр, адыгэ шэн-хабзэхэм атетэу рекIокIыгъэ чэщдэсыр. КIэлэцIыкIухэм апае аттракцион зэфэшъ­хьафхэм ыпкIэ хэмылъэу мэфэ реным Iоф ашIагъ.
Купыбэ къыугъоигъ футболымкIэ зэнэкъокъоу ХьакIэмыз Мыхьамэт ыцIэкIэ зэхащагъэм. Чылэм игумэкI зигумэкI цIыфэу ар щытыгъ, къоджэ Адыгэ Хасэм изэхэщэнрэ иIофшIэнрэ чанэу адэлэжьагъ.
ПстэумкIи командипшI къекIолIагъ, ау уахътэр афимыкъоу джэгугъэр 8. Зэ­фэхьысыжьхэмкIэ еджэркъуаехэр апэрэх (сомэ мин 30 афагъэшъошагъ). Адыгэкъа­лэ ятIонэрэ (сомэ мин 20), зэхэугъоегъэ купыр ящэнэр (сомэ мини 10). ЗэкIэми кубокхэр ыкIи щытхъу тхылъхэр аратыгъэх.
Непэ ХьакIэмзые республикэм ичылэ цIыкIухэм ащыщ. Нэбгырэ 600-м тIэкIу ехъоу щэпсэу, къыщыхъугъэу итэкъухьагъэр фэдэ пчъагъэкIэ нахьыб. ХьакIэмзыехэм сыдигъокIи лэжьэкIо пэрытхэу ацIэ араIо. Врач, шIэныгъэлэжь, кIэлэегъаджэ, спортсмен цIэрыIохэр, орэдыIохэр, лъэныкъо зэфэшъхьафхэм хэшIыкI ин адызиIэ IофышIэхэр бэу къыдэкIыгъэх. Ахэм яз Урысыем и ЛIыхъужъэу, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатэу Цэй Эдуард. Зыщыщ чылэм имэфэкI ар къеблэгъагъ ыкIи АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэмрэ ацIэкIэ икъоджэгъухэм къафэгушIуагъ. МэфэкIым ыкIи фэныкъуагъэхэм апэIуи­гъэхьанэу шъолъырым ипащэ ХьакIэмзые сомэ миллионитф къызэрэритыгъэр ащ къыIуагъ. КъоджэдэсхэмкIэ ар шIухьафтын шъыпкъэ хъугъэ. Ащ къыкIэ­лъыкIоу чылэм инахьыжъхэу, щытхъу пылъэу Iоф зышIэгъэхэ ХьакIэмыз Юрэ, ХьакIэмыз Нинэ, Чэтэо Рэмэзан ыкIи Унэрэкъо Пщымаф Адыгеим и Къэралыгъо Совет — Хасэм ирэзэныгъэ тхылъхэр аритыжьыгъэх. Кощхьэблэ район администрацием ипащэу Хьамырзэ Заур, районым инароднэ депутатхэм я Совет итхьаматэу Александр Брянцевыр, Кощхьэблэ районым и Адыгэ Хасэ и Тхьаматэу НэпшIэкъуй Амин ыкIи Дмитриевскэ къоджэ псэупIэм ипащэу Пщыжъ Муртаз ямэфэкIкIэ къэ­зэрэугъоигъэхэм афэгушIуагъэх ыкIи чылэм ищыIэныгъэ, игумэкIыгъохэм язэшIохын чанэу хэлажьэхэрэр щытхъу ыкIи рэзэныгъэ тхылъхэмкIэ къыхагъэ­щыгъэх.

Хьамырзэ Заур — Кощхьэблэ район администрацием ипащ:
— ХьакIэмзыехэр сыдигъуи зэгурыIожьхэу зэдэпсэух. ЯчIыгу шIулъэгъу­ныгъэу, шъыпкъэныгъэу фыряIэм ахэм зыкIыныгъэ къахелъхьэ. Районым ищыIэныгъэ илъэныкъо пстэуми чанэу ахэлажьэх. ЛIэужыкIэ пэпчъ ишIуагъэ къе­гъакIо, республикэм хахъо ышIыным иIахьышIу хелъхьэ.
Илъэси 160-м ХьакIэмзые хэхъоныгъэшIухэр иIэхэу къекIолIагъ. Лъэпкъ проектэу «Культурэм» ишIуагъэкIэ, культурэм и Унэу чылэгум итыр агъэ­кIэжьыгъ. ЫкIыби ыкIоцIи теплъакIэ ыгъотыгъ, ищыкIагъэр чIагъэуцуагъ, пчъэIупэм тIысыпIэхэр щагъэуцугъэх, чъыгыкIэхэр агъэтIысхьагъэх. КIэлэцIыкIухэм апае джэгупIакIи чылэм джы иI, имыжъо урамхэри агъэ­кIэжьыгъэх. Ежь къоджэдэсхэми зигъо Iофыгъохэр зэдэ­Iэ­пыIэжьхэзэ зэшIуахых. Анахьэу ахэр непэ зэрыгушхохэрэр тфыщэ чъыгипшI пчъагъэу чылэгур къэ­зыгъэдахэхэрэр ары. Чылэм дэсхэм ахэр зэдагъэтIысхьагъэх. ХьакIэмзые илъэси 150-р зэрэхъу­гъэр хагъэунэфыкIы зэхъум ахэр цIыф­хэм рахъухьэгъагъ ыкIи агъэцэкIэжьыгъ.
— Тигуапэ мыщ фэдэ ушъхьагъу дахэкIэ тызэрэзэхэхьагъэр. Тызэрэлъэгъунэу, тызэрэшIэнэу ащ амал къытитыгъ.
— Чылэм тыдэмысыжьми тигуапэу тыкъэкIуагъ. ТыпэIудзыгъэми, ХьакIэмзые тщыгъупшэрэп, ренэу тыгу илъ. Скъо исабыйхэм непэ апэрэу сичылэ алъэгъугъ.
— МакIэ зышIэрэр, ау ХьакIэмзые адырэ чылэхэм атекIы. Гъэсагъэу, еджа­гъэу, акъылышIохэу мыщ къыдэкIыгъэр бэ. УкIытэ ахэлъэу зэрапIугъэхэм къы­хэкIэу абгъэ къырагъэпшырэп нахь. ЕтIани тахэзыушъхьафыкIыщтыгъэр адыгэ шэн-хабзэхэм ягъэцэкIэн сыдигъуи лъэшэу гъунэ зэрэлъафыщтыгъэр ары.
Джащ фэдэу мэфэкIым къекIолIэгъэ хьакIэмзыехэм ягузэхашIэхэр къыраIотыкIы.
ХьакIэмзые имэфэкI ихэгъэунэфыкIын мэфэ реным кIуагъэ. Пчыхьэ джэгу дахэр ащ кIэух фэхъугъ.
Джэджэ районыр
Джаджэр республикэм имэкъумэщышIэ район пэрытхэм яз. IофшIэпIэ чIыпIэхэм яхэгъэхъон ащ чанэу щыдэлажьэх. ЦIыфэу щыпсэухэрэм зыкIыныгъэ ахэ­лъэу ыпэкIэ лъэкIуатэх. Ар джыри зэ къыушыхьатыгъ Джэджэ районыр зызэхащагъэр илъэс 90-рэ зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ мэфэкIым. Районым игупчэ шъхьаIэ мэфэкI зэхахьэр щыкIуагъ. Ащ къыщызэрэугъоигъэхэм къафэгушIуа­гъэх АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, Джэджэ район администрацием ипащэу Андрей Таранухиныр ыкIи Джэджэ районым инароднэ депутатхэм я Совет итхьаматэу Татьяна Черковар. Муниципалитетым иIофышIэ анахь дэгъухэр АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм ирэзэныгъэ тхылъхэмкIэ къыхагъэщы­гъэх. «Джэджэ районым ицIыф гъэшIуагъ» зыфиIорэ щытхъуцIэр афагъэшъо­шагъ С.И. Анисимовым, Н.Н. Кудринам, А.А. Черковым, И.Ю. Лъэустэнджэлым, С.В. Тереховым, Н.И. Бурмистровам.

— ЦIыфэу щыпсэухэрэм яхьатыркIэ Джэджэ районыр непэ пэрытхэм ащыщ ыкIи ицыхьэ зытелъыжьэу ыпэкIэ лъэ­кIуатэ, ыпашъхьэ къиуцорэ Iофыгъохэр зэрифэшъуашэу зэшIуехых, Адыгеим хэхъоныгъэшIухэр ышIынхэм иIахьышIу хелъхьэ, — къыщеIо АР-м и ЛIышъхьэ ителеграм-нэкIубгъо.
МэфэкIым гъэлъэгъопIэ щагухэм Iоф щашIагъ, IэрышIыгъэ пкъыгъохэм ямызакъоу гъомылэпхъэ зэфэшъхьафхэр ащ къыщыгъэлъэгъогъагъэх. Джащ фэдэу спорт Iофтхьабзэхэр щызэхащагъэх. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием иапэ­рэ музееу Джэджэ районым игурыт еджапIэу N 4-м щагъэпсыгъэм мэфэкIым къекIолIагъэхэр еплъынхэ алъэкIыгъ. МэфэкI концертым илъэс 90-м ихэгъэ­унэфыкIын кIэух дахэ фэхъугъ. Адыгеим ыкIи районым итворческэ купхэр ащ хэлэжьагъэх.
Анцокъо Ирин.