УсэкIо гъэшIэгъонэу, Москва къыщыхъугъэу ыкIи дэсыгъэу Къэшэж (Къэщэжъ) Инна Инал ыпхъур (щыIагъэмэ) къызыхъугъэр мы­гъэ илъэс 80 хъущтыгъэ.

Ошъогу лъагэм ащ ыпсэ джы щэIорышIэ, зы сабый нэфынэу, жъогъожъые шIэтэу, гулъытэ ялые ыкIи зэчый гъэнэфагъэ хэлъэу ар мы чIым къытехъогъагъ.
Къэшэж Иннэ усэкIуагъэ, ау усэкIо къызэрыкIуагъэп, псэкIэ ар зыщыщ къэбэртэе лъэпкъым, зэкIэ хэкушхоу Къэбэртаем игупшысэ блэр псыхьагъэкIэ епхыгъагъ. ЗэхишIэрэм, ылъэгъурэм гъуни нэзи иIагъэп, усэныр ыл ыкIи ылъ зэфэдэкIэ хэлъыгъ, ипоэзие псынэкIэчъ къаргъоу, псынкIэу гум нэсыщтыгъ, Iэзэгъу пэпкIагъ; иусэ сатырхэр тхьэлъэIу папкIэхэу гъэчъыгъагъэх. Иннэ икъэбзэгъэ-нэфынагъэ зылъэгъугъэу, зышIэщтыгъэхэм апшысыжь икъугъ; ахэр къош кавказ литературэм иусакIох, итхакIох.
Къэшэж Иннэ я ХХ-рэ лIэшIэгъум иятIонэрэ ныкъо ипоэ­зие ыгъэбаигъ, урыс литературэм икIыгъэ лIэшIэгъум чIыпIэ хэхыгъэ ащ итворчествэ щыриIагъ. Иннэ ипоэзие, ащ гу­пшысэкIэ хэушъхьафыкIыгъэу, нэмыкI тхыгъэхэм къахэзыгъэлыдыкIэу, нафэу, фабэу, зафэу хэлъыгъэр итворчествэ зышIэщтыгъэхэм тихэгъэгукIи, нэ­мыкI чIыпIэхэу итхыгъэхэр зынэсыгъэхэми щащыгъупшэрэп, ахэр сатырэ къодыехэп, цIыфыгу къабзэм игупшысэ хэхыгъэх.
Ыпсэ ифабэ
тыгъэм фэдагъ
Иннэ Москва щапIугъэми, ятэу Инал ащ чIыпIэ гупсэм илъэпIэгъэ-IэшIугъэ зэхыригъэшIагъ. Пшъэшъэжъыем Къэ­бэр­тэе-Бэлъкъарыр ыкIи къушъхьэ­чIэсхэр ыпсэ налъэ пэпчъкIэ зэхишIэщтыгъэх, цIыф гукъабзэм ижьыкъэщэ фабэкIэ зэкIэ ипоэзие ушъагъэ ыкIи кIэракI. ИкIэлэгъу-ныбжьыкIэгъу дэдэм къыщежьэу, а зы уахътэм, литературэми орэдми гъусэ гу­псэфэу агоуцуагъ.
Иапэрэ поэтическэ тхылъ 1962-рэ илъэсым, илъэс 16 ыныбжьэу къыдэкIыгъ. КъешIэ­кIыгъэ дунэе нэфынэр ыпкъы­нэ-лынэхэм анэсыгъэу, усакIом ыбгъэгу иапэрэ орэдхэри къыдэкIыгъэх. Шъыпкъэ, композитор зэфэшъхьафхэм гъусэныгъэ адыриIагъ, аузэ, апэрэ орэдэу «Опять плывут куда-то корабли» зыфиIорэр, мыр цIыфхэм агумэ псынкIэу аштагъ, нэмыкIхэри – орэдэу «Мальчишки России», «Позови меня на свадьбу» автор зэфэшъхьафхэр игъусэхэу ыусыгъэх, аузэ, ипоэзие го­тэу орэд 300 фэдиз къыIэ­кIэкIыгъ.
Иннэ иусэн-гупшысэн ылъа­псэ чыжьэу IокIы: ятэу Къэшэж Инал ятэм ышэу (ежь пшъа­шъэм итэтэжъ ышэу) Къэшэж ТIалиб Псэпытэ ыкъор фольклорист, просветитель, тхэкIо иныгъ.
ЛIэужыр
бжиблэу мао
ПкIэнчъэу арэущтэу зэрамыIуагъэм ищыс Иннэ ипоэзие зэрэщытэу. Ар поэтическэ сборник пчъагъэм яавторыгъ: «Вольный Аул» (1962), «Незаходящее солнце» (1965), «Белый тур» (1970), «Кавказ надо мною» (1973), «Всегда» (1975), «Сегодня» (1977), «Незнакомое время» (1980), «Кебляга» (1982), «Лицом к истоку» (1986), «На розовом коне» (1987), «Кони времени» (1987), «От второго лица» (1990), «Старинное дело» (1994).
ШIоу, нэфыпсэу щыIэныгъэм хэлъыр зэкIэ Иннэ щэIэфэ хэзынчъэу ипоэзие къыщыриIотыкIыгъ. Усэныр ащкIэ жьым, псым афэдагъ — ищыIэныгъэ иныгъ. ­Къэшэж Иннэ усэкIо къодыягъэп, философ-гупшысэкIо шъыпкъагъ, чэщи мафи, зэпыуи зэпычи имыIэу игупшысэ тхьапэм ригъэкIугъ. Ащ итворчествэ ежь ыгу икъэбзагъэ, ынитIу къаргъо, ыпсэ инэф зэпымы­чыжь ащызэхэошIэ.
УсакIом ыгу зыгъэгушхоу, зыIэтэу, усэр къезыгъэблыщтыгъэр километрэ минкIэ пэчыжьэ ичIыпIэ джэнэтэу ылъытэщтыгъэ Къэбэртаер ары. Ятэжъ пIашъэмэ яхэку дышъэ пишIын гори щыIагъэп.
Игупсэ чIыпIалъэм ихьалэ­мэтыгъэ, идэхагъэ, ар псэпы­гъэкIэжьэу ежьыркIэ зэрэщытыр ипоэзие щыкIэгъэтхъыгъ.
Кавказыр ИннэкIэ гур зы­гъэшIоу, нэр зыгъаплъэу, лъэр зыгъэпытэу, къешIэкIыгъэу, къы­декIокIырэ лирическэ чIыпIэ хэшыкIыгъ. Ихэку гупсэ, хэгъэ­гушхор — ини цIыкIуи, ыгу пхырищызэ, къэбэртэе-бэлъкъар культурэ шэн-хабзэхэр уахътэм иIотэжьыIо шапхъэхэу зэрэщытхэр къеIо.
Иннэ иIушыгъэ мыухыжь, инэплъэгъу мыпкIыжь, ипоэзие гъогууанэ къызщежьэрэри зыщыуцужьырэри, игубзыгъагъэ зыщытIыргъуагъэри илъэпкъ лъачIэ иунэжъэу зэрэщытыр, ыпсэ а зэкIэ хэткIухьагъэр иусэхэм къащытIэмыжьыгъ.
Джащ фэдэ къэбзэгъэ-шъыпкъэгъэ ин илъэпкъ Къэбэртаем, хэгъэгушхом, ичIыпIэгъухэм, цIыф зафэхэм зэфэдэу афызиIагъ Кавказым ыпхъу кIасэу, усакIоу, орэдусэу, зэдзэкIакIоу Къэшэж Иннэ Инал ыпхъур. ЩыIагъэмэ, ыныбжь илъэс 80 хъущтыгъэ, ежьыр илъэс 57-м итэу дунаим ехыжьыгъ, ау иусэ макъэкIэ, иорэдхэмкIэ, ицIыфыгъэ лъагэкIэ ныбжьырэу къытхэтыщт.
Мамырыкъо Нуриет.
Сурэтыр усакIом итхылъ
къы­дэхыгъ.