Къагъэхъурэ сабый пэпчъ щэгушIукIых

Аужырэ лъэхъаным перинатальнэ гупчэкIэ заджэхэрэ меди­цинэ учреждениехэр хэгъэгум икъэлабэмэ къащызэIуахыгъэх. Ахэр зыфэгъэзагъэхэр ны хъущт бзылъфыгъэхэмрэ сабый­хэмрэ ящыкIэгъэ фэIо-фашIэхэр зэкIэ арагъэгъотынхэр ары.

Илъэс 12 хъугъэ джащ фэдэ гупчэу уахътэм диштэрэ оборудованиемкIэ зэтегъэпсыхьагъэр Мыекъуапэ къызыщызэIуахыгъэр. Перинатальнэ гупчэм ипшъэрылъхэр зэригъэцакIэхэрэм нэIуасэ тафишIынэу ащ ипащэу Вэрэкъо Жаннэ Сыхьатбый ыпхъум гущыIэгъу тыфэхъугъ.

— Жанна, перинатальнэ гупчэр зыфэгъэзагъэр, пшъэрылъэу иIэхэр, Iофтхьабзэу ыгъэцакIэхэрэр зыфэдэхэр къытфэIуат.

— Гупчэр сабый къэзыгъэхъу зышIоигъо бзылъфыгъэхэм IэпыIэгъу пстэури зыщарагъэгъотырэ чIыпI. Ахэр лъэрымыхьэ мыхъухэзэ япсауныгъэ изытет мыщ щауплъэкIу, сабый яIэн алъэкIыщтымэ къыхагъэщы, сабыир къызэрэрихьакIырэм лъэплъэх, ипIалъэ къэсымэ къагъэхъу, къызыхъугъэр мазэ охъуфэкIэ янэплъэгъу рагъэкIырэп. Джахэм зэкIэм зэхэубытагъэу перинатальнэ уахътэкIэ тяджэ. Арышъ, тэ къытэуалIэхэрэр сабый къыз­фэхъугъэкIэ бзылъфыгъэхэмрэ ясабыйхэмрэ ары.

— ТапэкIэ сабыйхэр къызща­гъэхъущтыгъэ отделениемрэ перинатальнэ гупчэмрэ зэрэзэтекIыхэрэр, гупчэм хэхьэрэ къулыкъухэр сыд фэдэха?

— Бэ ахэр зэрэзэтекIыхэрэр. Гупчэм неонатальнэ реанимациеу сабый къэхъу­гъакIэхэм зэпымыоу зыщяIазэхэрэр хэт, ахэм неонатологхэм (врач-педиатр Iоф ащашIэ (ыпэкIэ микропедиатрэкIэ яджэщтыгъэх). Ахэм япшъэрылъыр къинкIэ къэхъугъэ кIэлэцIыкIухэу игъом жьы къэ­зымыщагъэхэм, къэмыгъыгъэхэм, нэ­мыкI дагъохэр зиIэхэм псынкIэу Iэпы­Iэгъу афэхъунхэр ары. Нэужым къэхъу­гъакIэхэр фэшъхьаф отделением къащэжьыхэшъ, ахэм яIэзэнхэр щылъагъэ­кIуатэ.

— Унэу тфагъэцэкIэжьыгъэм иапэрэ къат сабый къызфэхъунэу ежэхэрэр чIэлъых, ахэм врачхэр афэсакъых. Отделениер бзылъфыгъэхэмкIэ гупсэф, щагум икIыщтхэми, къыщакIухьэщтми пэрыохъу яIэп.

ЯтIонэрэ къатым сабыйхэр къыщытэгъэхъух, уахътэм диштэрэ амалыкIэхэр тэгъэфедэх. Сабыим икъэхъугъом бзылъфыгъэм ишIоигъоныгъэкIэ ишъхьэгъусэ, ышыпхъу, пэблэгъэ цIыфхэм ащыщ къе­тэ­гъэблагъэх, ащ фэдэ фитыныгъэ ным иI. Джащ фэдэу сабыир къызэрэ­хъоу янэ ыбгъэ тетэлъхьэ, къэхъугъакIэм ипсауны­гъэкIи, ииммунитеткIи ащ мэхьанэшхо иI.

Ящэнэрэ яплIэнэрэ къатхэм атет палатэхэм сабый къэхъугъакIэхэмрэ янэхэмрэ зэгъусэхэу арылъых. Ашъхьагъырэ къатым реанимациемрэ кIэлэцIыкIухэм зыщяIэзэхэрэ отделениемрэ тетых.

— Мы илъэсыр къызихьагъэм къыщегъэжьагъэу сабый тхьапша республикэм къыщыхъугъэр, блэкIыгъэ илъэсхэм ягъэпшагъэмэ, япчъагъэ хэхъуагъа е хэкIыгъа?

— Мы илъэсым имэзиблэу пыкIыгъэм сабый 1900-рэ къэхъугъ, пчъагъэм хэпшIыкIэу къызэрэхэхъуагъэм тегъэгушIо. Пшъэшъэжъыехэри шъэожъыехэри япчъагъэкIэ бэкIэ зэтекIыхэрэп.
Район гупчэхэм ыкIи республикэм щымыпсэурэ бзылъфыгъэ лъэрымыхьэхэр къытфащэх, ясабыйхэр мыщ къыща­гъэхъух.

Коронавирусыр къызежьэм къэхъурэ сабыйхэм япчъагъэ къыщыкIэгъагъ. Перинатальнэ гупчэр госпиталэу агъэфедагъ, цIыфхэм щяIазэщтыгъэх. Ащыгъум бзылъфыгъэ лъэрымыхьэхэм икъоу тапылъынэу хъугъэп.

— Коронавирусым изэрар бзылъфыгъэ ныбжьыкIэхэм инэу къякIыгъа?

— Коронавирусыр къызэутэкIыгъэхэм зэкIэми ащ шIу къафихьыгъэп. Ау ар къызылъэгъощтыр тапэкIэ къэт илъэсхэр зыблэкIыхэ­кIэ ары.

— Тызыхэт лъэхъаным бзылъфыгъэ ныбжьыкIэу сабый къезыхьакIыхэрэр сымэ­джэщым бэрэ чIэфэх. Къарыу яIэп, ашъхьэ мэуназэ, дэгъоу шхэ­хэрэп. Сыда ар къызыхэкIырэр?

— ЗэкIэми тэшIэ тыкъэ­зыуцухьэрэ дунаим изытет хэпшIыкIэу нахь дэй зэрэ­хъугъэр. ЫпэкIэ шхыныгъо­хэри, псэу тызашъорэри къэбзагъэх, ащ мэхьанэшхо иI. Джы бзылъфыгъэ лъэрымыхьэхэм ащыщыбэхэм анемиер псынкIэу яIэ мэхъу. Ашъхьэ мэузы, жьымыгъот яI, къарыунчъэх. Ахэми, сабый цIыкIоу джыри къэмыхъугъэхэми витаминхэр, белокыр, железэр, нэмыкIхэри икъоу агъотыхэрэп. А лъэныкъомкIэ бзылъфыгъэхэм IэпыIэгъу тафэхъу.

— Перинатальнэ къулыкъум иIофышIэхэм сыда къяпIолIэн плъэкIыщтыр?

— Тиколлектив Iоф щызышIэхэрэм анахьыбэр ныбжьыкIэх, апшъэрэ еджапIэхэр, ординатурэр къэзыухыгъэ закIэх. Ясэнэхьат шIу зэралъэгъурэр яIофшIэн зэрэпылъхэм къегъэлъагъо. ТиIоф псынкIэп, чэщ сменэхэр тиIэх, Iоф зышIэщт бригадэхэр мафэ къэс зэблэтэхъух, сабый сымаджэхэм тапылъ.

Тиврач ныбжьыкIэхэм нахьыжъхэм акIэрыплъыхэзэ загъасэ. Щысэ зытепхынэу специалистхэр тиIэх. Шъыхьэ Аллэ Николай ыпхъум къыщезгъэжьэн. Урысые Федерацием изаслуженнэ врач, акушер-гинеколог, Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым акушерствэмрэ гинекологиемрэкIэ ифакультет ипащ. А. Шъыхьэр ары 2000-рэ илъэсым Адыгеим хэушъхьафыкIыгъэ перинатальнэ учреждение къыщызэIухыгъэным пылъыгъэр ыкIи ар къыздэхъугъэр.

ЩашIэ Иринэ Юрэ ыпхъур сабый цIыкIухэр къызщагъэхъурэ отделением ипащ, ащ бэшIагъэу Iоф дешIэ Рашевская Наталья Владимир ыпхъум. Ар гупчэм иотделение ипащ, неонатолог. Юрий Михайлович Скоковыр медицинэ шIэныгъэхэмкIэ кандидат, реанимациемрэ интенсивнэ терапиемрэкIэ отделением ипащ, врач-анестезиолог.

Вэрэкъо Жаннэ Сы­хьат­бый ыпхъур Пшызэ медицинэ университетым ще­джагъ, ординатурэр къыщиухыгъ. Сабыйхэр къыз­щагъэхъурэ я 5-рэ унэу Краснодар дэтым Iоф щи­шIагъ, акушер сэнэхьатым фе­джагъ.

2015-рэ илъэсым Адыгэ Республикэм иперинатальнэ гупчэ Мыекъопэ къэлэ сымэджэщым ха­гъэхьа­жьыгъ. Джащ къыщегъэжьагъэу Жаннэ республикэм иперинатальнэ къулыкъу ипащ, Мыекъопэ къэлэ клиническэ сымэджэщым иврач шъхьаIэ игуадз.

ЗыцIэ дахэкIэ къепIон плъэкIыщт врачыбэ гупчэм Iут. НыбжьыкIэхэр ахэм акIэрыплъыхэзэ апэ ра­гъэ­хъу, хэхъоныгъэхэр ашIых.

Шъаукъо Аслъангуащ.

Сурэтхэр: гупчэм ихъарзынэщ.