ЖъоныгъуакIэм и 27-р — Урысыем ит тхылъеджапIэхэм я Маф, 1995-рэ илъэсым щегъэжьагъэу ар агъэмэфэкIы.
Апэу ар зыгу къэкIыгъэр Урысыем ипачъыхьэу а I-рэ Петр ары. Илъэс 200-кIэ узэкIэIэбэжьмэ, Урысыем Апэрэ къэралыгъо тхылъеджапIэр — Императорскэ публичнэ тхылъеджапIэр, джырэ мафэхэм Урысые лъэпкъ тхылъеджапIэр, жъоныгъуакIэм и 27-м 1795-рэ илъэсым къызэIуахыгъагъ.
Урысые тхылъеджапIэхэм хэгъэгу гъэсэныгъэм, шIэныгъэм ыкIи культурэм яхэхъоныгъэ яIахьышIу зэрэхэлъыр къэралыгъом ипащэхэм къыдалъыти, мы культурэ лэжьапIэхэм япшъэрылъ нахь кIэгъэтхъыгъэныр, Iофышхоу ашIэрэм обществэмкIэ мэхьанэшхо зэриIэр гъэлъэшыгъэныр игъоу алъэгъугъагъ. Тхылъым ыкIи тхылъеджапIэхэм ямэхьанэ гъэпытэгъэныр, ахэм яхьатыркIэ хэгъэгум щыпсэурэ цIыфхэм ясоциальнэ-политическэ ыкIи тарихъ-культурэ щыIакIэ нахьышIу шIыгъэныр къыдалъытагъ.
Мыгъэ илъэс 28-рэ мэхъу мы мэфэкIыр Урысыем ыкIи ащ исубъектхэм зыхагъэунэфыкIырэр. ТхылъеджапIэхэр культурэ гупчэ ин хъугъэх, IофшIэкIэ амал зэфэшъхьафхэри къаIэкIэхьагъэх.
Ахэм ныбжь зэфэшъхьафхэм арыт цIыфыбэ къяуалIэ, яшIэныгъэ хагъахъо. Адыгэ Республикэм тхылъеджэпIи 144-рэ ит, ахэм ащыщэу 4-м республикэ мэхьанэ яI — АР-м и Лъэпкъ тхылъеджапI, республикэ ныбжьыкIэ ыкIи кIэлэцIыкIу тхылъеджапIэхэр ыкIи зымылъэгъухэрэм атегъэпсыхьэгъэ республикэ тхылъеджапIэр. Мыхэм Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафыбэ ащызэхащэ: конференциехэр, лъэтегъэуцохэр, темэ зэфэшъхьафхэмкIэ Iэнэ хъураехэр, мэфэкI зэIукIэгъухэр, литературэ зэнэкъокъухэр, юбилейнэ зэхахьэхэр, нэмыкIхэр. Непэ Адыгеим ит тхылъеджапIэхэм пIуныгъэ-гъэсэныгъэ лъэныкъомкIэ, патриотическэ пIуныгъэмкIэ Iофышхо ашIэ. Анахьэу гуапэ хъурэр, Адыгэ Республикэм дэгъу дэдэу зэтегъэпсыхьэгъэ модельнэ тхылъеджэпIэ 12 къызэритэджагъэр ары. ЦIыфхэм якультурэ-гъэсэныгъэ, хэгъэгу шIулъэгъур гъэпытэгъэным а пстэури фэлажьэ.
Дзэукъожь Нуриет.