Къуаджэу Пэнэхэс щыщ Ацумыжъ Исмахьилэ иунагъо уимыгъэгушхон ылъэкIыщтыгъэп. Сыд фэдиз гушъхьэбаиныгъэ иIэнэу щытыгъ мэкъумэщышIэ къызэрыкIом зэоуж илъэс къинхэм сабый нэбгыриблымэ гъэсэныгъэ дэгъу аригъэгъотыным фэшI?
А сабыйхэм Хьамидэ ащыщыгъ. Гурыт еджапIэм ыуж ар Краснодар дэт кIэлэегъэджэ институтым чIэхьагъ ыкIи къыухыгъ. Ащ къыщыублагъэу еджапIэр ищыIэныгъэ щыщ хъугъэ. Апэ ар тарихъымкIэ кIэлэегъэджагъ, ащ къыкIэлъыкIоу еджапIэм ипэщэ IэнатIэр къыфагъэшъошагъ. ШIэныгъэ куу зиIэ пащэу IофыгъуакIэхэр къезыхьыжьэщтыгъэр ыкIи сэмэркъэушхо зыхэлъыгъэр псынкIэу иIофшIэгъухэми кIэлэеджакIохэми шIу алъэгъугъ. Ащ фэдэ цIыфым удэзэщынэу амал иIагъэп, одыджыныр къызытеорэ ужыми кIэлэеджакIохэм классыр къабгынэным дэгуIэщтыгъэхэп. Хьамидэ пхъэшагъи къызхигъафэщтыгъ, армырэу пэщэ IэнатIэр фэгъэцэкIэныеп, ау ащ дакIоу цIыфышIоу, ыгукIэ хьалэлэу, исэмэркъэу шIыкIэхэмкIэ узыIэпищэу щытыгъ. ЕджапIэр ащ ятIонэрэ унэ фэхъугъагъ.
Ацумыжъ Хьамидэ къыхихыгъэ сэнэхьатым фэшъыпкъагъ, ригъаджэрэмэ ягъэхъагъэхэм алъыплъэщтыгъ, ащыгушIукIыщтыгъ. ЕджапIэм ищыкIэгъэ мылъкур къызэрэфамытIупщырэм, Iэмэ-псымэхэр зэримыщэфышъухэрэм, гъэцэкIэжьын IофшIэнхэр зищыкIагъэм игъом ришIылIэнхэ зэримылъэкIырэм ар бэрэ агъэгумэкIыщтыгъ. Ежь-ежьырэу фашIэрэр ышIэщтыгъ, кIэлэеджакIохэри еджапIэр къэзыухыгъэхэри а Iофхэм къахигъэлажьэхэу хъущтыгъ. Тыгу къэкIыжьы еджапIэм иунашъхьэ жьыбгъэм зытыретхъым, ар ежь ышъхьэкIэ тыриIулIэжьынэу фежьэгъагъ, апшъэрэ классмэ арысхэри къыдеIэнхэу къекIолIэгъагъэх, ау ежь тыгъэр къемыкIоу, сымаджэ хэхъухьэгъагъ.
Ишъхьэгъусэу ыкIи иIофшIэгъоу Гощэфыжь гурыIоу зэдэпсэугъэх. ЦIыфхэр ахэм япкIыщтыгъэх, яшIуагъэ къазэрякIыщтыр, упчIэжьэгъу къазэрафэхъушъущтхэр ашIэщтыгъэ. Ежьхэм къафэхъугъэ сабый яIагъэп, ау Хьамидэ ипхъорэлъфэу Сарэ ящыIэныгъэ къыгъэкIэракIэщтыгъэ, ягупсэ дэдагъ.
Къоджэдэсхэр хэтэрыкIхэм зыщапылъыгъэхэ лъэхъаным Хьамидэ чырбыщ унэм ишIын фежьэгъагъ. ЛэжьэпкIэ къодыекIэ ар зэрэфэмышIыщтыр къыгурэIоти, адрэ чылэдэсхэм афэдэу, ежь ипкIэнтIэпскIэ помидорыр къыгъэкIымэ, ар ыщэзэ, къыкIэкIыгъэ ахъщэмкIэ унэри ышIышъугъ. Ау шъугъуалэхэм, IофшIэным къыхэмыкIыгъэ федэмкIэ унэр зэтыригъэпсыхьагъэу аIуи, бзэгу ахьыгъагъ. А лъэхъаным ащ фэдэу, лэжьапкIэкIэ къэзымыгъэхъагъэр, IофшIэным къыIуагъэкIыщтыгъ е коммунистическэ партием къыхагъэкIыщтыгъ. ДжырэкIэ бизнескIэ заджэхэрэ Iофыр ащыгъум «спекуляциекIэ» алъытэщтыгъ, адэщтыгъэп. Тхьаусыхэ тхылъэу афагъэхьыгъэм итхагъэм ишъыпкъапIэ ауплъэкIунэу цIыфыбэ зыхэт комиссие ыдэжь къэкIогъагъ. Комиссием игухэлъ къызыфаIопщым, ащ хэтхэр ихатэ дищагъэх, гектарныкъо хъурэ чIыгу Iахьэу ежь ышъхьэкIэ ылэжьырэр аригъэлъэгъугъ, хэтэрыкIхэр дахэу, уц лые хэмытэу нэр пIэпихэу къызэрэщыкIыхэрэр ахэм нафэ афэхъугъ. Комиссием хэтхэр зэрэщытхэу, сатырым димыштэу къыдэчъыгъэ хэтэрыкIыр пащэм ыгъэтэрэзыжьыгъ.
— Мыщ зыгорэ къетIолIэнэу жабзэ тфикъунэп Хьамид Исмахьилэ ыкъор, о улIэхъупхъ! Джащ тетэу лажьэ! О щысэ къыптырахыным ычIыпIэкIэ дэйкIэ укъагъэлъагъо, къыпфатхэх, — къыриIуагъ зыуплъэкIухэрэм япащэ.
Адрэхэми ащ къыIуагъэм дырагъэштагъ, унэми фимыхьэхэу ахэр ягъогу техьажьыгъэх. Джащыгъум къэлъэгъуагъ къешъугъурэ цIыфхэри, ахэри комиссиеу къэкIуагъэм пэмычыжьэу щытыгъэх, ашъхьэхэр еуфэхыгъэхэу ищагу дэкIыжьыгъэх. Сыдэу пшIын, сыд фэдизэу цIыфмэ уалъытэми, ар зыгу римыхьыщт шъугъуалэхэр къыкъокIыщтых, уагъэунэхъунэу уауж итыщтых. Гукъау нахь мышIэми, ащ фэдэхэр щыIагъэх ыкIи щыIэщтых, уанэIукIэ къыпIугушIохэу, уакIыбкIэ хъоршэрыгъэхэр зэкъуадзэхэу. Ащ пае къэмынэу Хьамидэ цIыфхэр шIу ылъэгъущтыгъэх, джащ фэдэу шIур апигъохэу икIэлэеджакIоми ахэтыгъ. ЩыIэныгъэр лъыкIуатэщтыгъ. Зы лъэхъанэ горэми тIысыжьынэу ыгу къихьэгъагъ, ау щыIакIэм IофшIэныр иIэзэгъоу зэрэщытыр къыгурыIоу, зэкIэмкIи илъэс 43-рэ, ащ щыщэу илъэси 10-м пащэу, ащ Iоф ышIагъ.
Ацумыжъ Хьамидэ Исмахьилэ ыкъом идунай зэрихъожьыгъэр къоджэдэсмэ лъэшэу агу къеуагъ. Ащ ихьэдагъэ къекIолIэгъэгъэ цIыфым фэдиз ащ ыпэкIи ыужкIи чылэм щалъэгъугъэп.
Дунаир ыхъожьыным ыпэкIэ Хьамидэ еджапIэм шIухьафтын къыфишIыгъ, зэIуигъэкIэгъэ сомэ миллионитIур къаритыжьыгъ. А лъэхъаным ар ахъщэшхуагъ. ИлъэсыкIэ мэфэкI къэс кIэлэеджакIомэ IэшIу-IушIу шIухьафтынхэр афашIыхэзэ ашIыныр ары иосыетыгъэр.
Ны-тыхэр, къоджэдэсхэр ячIыгогъум лъэшэу фэрэзагъэх ащ фэдэ шIухьафтын ясабыйхэм къазэрафишIыгъэм фэшI. Ежьхэми Хьамидэ шъхьэкIэфагъэ зэрэфашIырэм ишыхьатэу ишIэжь агъэлъэпIагъ — «Пэнэхэс ицIыф гъэшIуагъ» зыфиIорэ цIэ лъапIэр фагъэшъошэжьыгъ.
АкIэгъу Разиет.
Тэхъутэмыкъуай.