Урысыем гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ изытет иIофыгъо къэралыгъом ынаIэ лъэшэу зытыригъэтырэ лъэныкъохэм ащыщ. АщкIэ Къэралыгъо автоинспекцием пропагандэмкIэ къулыкъур илъэныкъо шъхьаIэу щыт.
Сыда пIомэ шъолъырым щыхъурэ гъогу хъугъэ-шIагъэхэм язытет угъоигъэныр ыкIи зэфэхьысыжь къэбар шIыгъэныр мы къулыкъум егъэцакIэ. МэфэкIым ипэгъокIэу пропагандэмкIэ отделым ыкIи ежь иIофшIэн фэгъэхьыгъэу гущыIэгъу тыфэхъугъ республикэм ипропагандист шъхьаIэу, полицием иподполковникэу Бзэджэжъыкъо Мурат.
Непэ мы къулыкъур Къэралыгъо автоинспекцием чIыпIэ гъэнэфагъэ щыриIэу иподразделениехэм ахэхьэ ыкIи гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ зэхэщэн, пропагандэ Iофхэм афэгъэзэгъэ отдел. Илъэс 21-рэ хъугъэ Мурат мыщ пэщэныгъэ зыдызэрихьэрэр. Мыекъопэ гурыт еджапIэу N 2-р, автотранспорт техникумыр дэгъу дэдэу къызеуххэм, дзэ къулыкъум кIуагъэ. Ащ къызекIыжьым заочнэ шIыкIэм тетэу еджэныр мэкъумэщ институтэу Краснодар дэтым (джы аграрнэ университет зэрыкIорэр) щылъыпидзагъ. Еджэзэ Правительствэм игараж Iухьагъ. ТIэкIурэ ащ Iутыгъэу, хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ къулыкъухэм ахэхьанэу рихъухьагъ. 1995-рэ илъэсым хэушъхьафыкIыгъэ взводым инспекторэу IофшIэныр щыригъэжьэгъагъ. ГъэIорышIапIэм къащэжьи инспектор шъхьаIэу тIэкIурэ Iоф ышIагъэу, пропагандэм икъэбар-зэхэфын подразделение ипащэу 2002-рэ илъэсым агъэнэфагъ ыкIи непэ къызнэсы-
гъэм а IэнатIэр егъэцакIэ.
— Непи, сыдигъуи тиотдел иIофышIэхэм пшъэрылъ шъхьаIэу яIэхэр зэхъокIыгъэхэп, — къеIуатэ Бзэджэжъыкъо Мурат. — Ахэр республикэм ишъолъыр щыхъурэ гъогу хъугъэ-шIагъэхэм язытет угъоигъэныр ыкIи зэфэхьысыжь къэбар шIыгъэныр, гъогум ыкIи урамхэм щынэгъончъэу цIыфхэр зэращызекIощтхэ шIыкIэхэр алъыгъэIэсыгъэнхэмкIэ социальнэ- профилактикэ ыкIи пIуныгъэ-
пропагандэ Iофтхьабзэхэр зэхэщэгъэнхэр, къэбарлъыгъэIэс амалхэм чанэу Iоф адэшIэгъэныр.
А пшъэрылъхэр щытхъу хэлъэу илъэс зэкIэлъыкIохэм Мурат егъэцакIэх. Адыгеим и Къэралыгъо автоинспекцие зэхищэрэ Iофтхьабзэхэм ащыщхэр жэбзэ байкIэ, зэгъэфагъэу зэрещэх. ИIофшIэн ыгу зэрэрихьырэр къыхэщэу игугъу къытфишIыгъ.
— Апэ зесэгъэжьакIэм къин къысщыхъущтыгъ, сыда пIомэ зэхэфыным нахь сыфэгъэза-гъэу щытыгъ, — къеIуатэ Бзэджэжъыкъо Мурат. — Пропагандэр ащ дэжьым Лариса Евенкэм ыпшъэ илъыгъ. Ащ иIэпэIэсэныгъэ сыкIырыплъызэ зэрэсфэлъэкIэу сIэ къизгъэхьагъ. Зы мэфэ закъуи къыхэсхыгъэ сэнэхьатым сырыкIэгъожьыгъэп, ары пакIошъ, гухахъо хэзгъуатэу ар сэгъэцакIэ. КIэлэцIыкIухэр сигъусэхэу гъогурыкIоныр щынэгъончъэным фэIорышIэрэ зэнэкъокъу зэфэшъхьафхэм тахэлэжьэнэу шъолъырыбэхэм сащыIагъ. Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу, тиныбжьыкIэ цIыкIухэм гъэхъэгъэшIухэр зэрашIыхэрэр, хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къызэрахьыхэрэр. Ахэм анэгу чэфыгъоу къычIэщырэм уимыгъэгушхон плъэкIырэп. Джащ къеушыхьаты тиIофшIэн мэхьанэшхо зэриIэр.
Отделым иIофшIэн къыфэдгъэзэжьымэ, ар зэрэзэхащэщтым ишIыкIакIэхэр илъэс зэкIэлъыкIохэм къыфагъотых. Ахэр зэрэлъагъэкIотэщтхэм тинепэрэ инспекторхэр ыуж итых, ащ дакIоу ежьхэми кIэу къаугупшысырэр макIэп, джырэ амалышIухэр къызфагъэфедэх.
АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ гъогурыкIоныр щынэгъончъэнымкIэ и Къэралыгъо инспекцие и ГъэIорышIапIэ ичIыпIэ подразделении 7-мэ къулыкъушIэ зырыз ащыI. ПропагандэмкIэ отделым нэбгырищмэ Iоф щашIэ: Лъащэкъо Зар, ЖэнэлI Сусан, Инна Москаленкэр. Мыхэм япшъэрылъыр гъогу-транспорт хъугъэ-шIагъэхэр дэгъэзыжьыгъэнхэм, нахь макIэ шIыгъэнхэм Iоф дэшIэгъэныр ары. АщкIэ мэхьанэ зиIэр шъолъырым щыпсэухэрэр пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэм нахьыбэрэ къахэгъэлэжьэгъэнхэр ары. АналитикэмкIэ отделым Тазэ Сурэт, Хъуажъ Аслъан, Алексей Лагутиныр ыкIи Хьатхъохъу Риммэ щыIэх.
КъулыкъушIэхэм къэралыгъо хабзэм иорганхэм, общественнэ организациехэм, дин объединениехэм, нахьыжъхэм, зэлъашIэрэ цIыфхэм, спортсменхэм, нэмыкIхэм зэпхыныгъэ пытэ адыряIэу яIофшIэн зэхащэ. Лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэхэр ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр», федеральнэ программэу «ГъогурыкIоныр щынэгъончъэныр» зыфиIохэрэм къадыхэлъытагъэу ны-тыхэм, кIэлэцIыкIухэм афытегъэпсыхьэгъэ гъэсэныгъэ тедзэм и Гупчэ щызэхэщэгъэ «Щынэгъончъэным илабораторие» ягъу-сэу Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр пхыращых. Ахэм ащыщ бэмэ агу рихьырэ «Островок безопасности» зыфиIорэр. КIэгъэгушIуныр сыдигъуи щыIагъ, зэнэкъокъухэм ахэлэжьэрэ кIэлэцIыкIухэм шIухьафтын гъэнэфагъэхэр афашIых.
ТизэдэгущыIэгъу икIэухым Бзэджэжъыкъо Мурат ясэнэхьат епхыгъэ мэфэкIымкIэ иIофшIэгъухэм игуапэу зэрафэгушIорэр къыхигъэщыгъ. ЯIофшIэн гухахъо хагъуатэу, гъэхъагъэхэр щашIынхэу афэлъэIуагъ.
Iэшъынэ Сусан.