Урысыем ыкIи Дунэе музыкальнэ зэнэкъокъухэм ахэлэжьагъэхэу, ахэм ялауреатхэу, музыкант ныбжьыкIэхэу Дмитрий Маслеевыр, Василий Степановыр ыкIи Давит Есаян Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо филармоние концерт къыщатыгъ.
Адыгеим имузыкальнэ коллектив инхэм ащыщэу Къэралыгъо симфоническэ оркестрэр ахэм ягъусагъ. Оркестрэм идирижер шъхьаI Адыгэ Республикэм инароднэ артистэу Аркадий Хуснияровыр, художественнэ зэхэщакIор Урысыем ыкIи Къэбэртэе-Бэлъкъар Республикэм язаслуженнэ артистэу Темыркъэнэ Петр. Музыкантхэм япрограммэ Урысыем ыкIи IэкIыб композитор цIэрыIохэу С. В. Рахманиновым, П. И. Чайковскэм, нэмыкIхэми япроизведениехэр, урыс, итальянскэ оперэхэм ащыщ пычыгъохэр хэтыгъэх.
ЗиIэпэIэсэныгъэкIэ цIыфыбэмэ зэлъашIэгъэ музыкантхэу Адыгеим къэкIогъагъэхэм нэIуасэ шъуафэтэшIы. Дмитрий Маслеевым (фортепиано) Московскэ къэралыгъо консерваториеу П. И. Чайковскэм ыцIэ зыхьырэр къыухыгъ, фортепианэмкIэ Дунэе академиеу Италием щыIэм стажировкэ щихьыгъ. Пианистхэм язэнэкъокъоу Францием, Италием, Урысыем илъэс зэфэшъхьафхэм ащыкIуагъэхэм ялауреат. П. И. Чайковскэм ыцIэкIэ 1915-рэ илъэсым зэхащэгъэ Дунэе зэнэкъокъум дышъэ медаль къызщихьыгъэм къыщегъэжьагъэу оркестрэ цIэрыIохэм Iоф адишIэу ыублагъ, Нью-Йорк иконцерт зал хэхыгъэ апэрэу концерт къыщитыгъ.
Московскэ къэралыгъо академическэ филармонием исолист. Германием, Францием якъэлэ пчъагъэмэ концертхэр къащитыгъэх. Францием ирадио ифилармоническэ оркестрэ игъусэу Азиер къыкIухьагъ. Мариинскэ театрэм, Московскэ консерваторием ясценэхэм икъэгъэлъэгъонхэр ащыкIуагъэх. Д. Маслеевым иальбомитIу къыдэкIыгъ.
Василий Степановыр (виолончель). Исэнэхьат зызщыфигъэсагъэхэр Московскэ къэралыгъо консерваториер ыкIи музыкэмкIэ Апшъэрэ еджапIэу Мадрид дэтыр арых. Дунэе зэнэкъокъоу виолончелистхэр зыхэлэжьагъэхэм (Саратов), зэнэкъокъоу «Созвездие талантов» (Чебоксары), музыкант ныбжьыкIэхэм я Дунэе зэнэкъокъу (Санкт-Петербург), Урысые музыкальнэ зэнэкъокъум (Москва), нэмыкIхэми ялауреат.
США-м, Францием, Испанием, Данием, Кореим, Грузием, Эстонием, Латвием, Сербием, Молдовэ, Танзанием икъэгъэлъэгъонхэм цIыфхэр щяплъыгъэх.
Мы лъэхъаным Гнесинхэм ацIэ зыхьырэ Урысые академиемрэ Московскэ гурыт музыкальнэ еджапIэмрэ ащырегъаджэх.
Давит Есаян (тенор). Армением къыщыхъугъ. Ереван дэт консерваториер, Сыбыр щыIэ къэралыгъо институтэу Д. Хворостовскэм ыцIэ зыхьырэм имузыкальнэ факультет къыухыгъэх. Кафедрэм иассистент-стажерэу Iоф ешIэ. Оперэмрэ балетымрэ ятеатрэу Д. А. Хворостовскэм ыцIэ зыхьырэм исолист. Дунэе музыкальнэ зэнэкъокъоу «Сольное пение» зыфиIорэм ятIонэрэ чIыпIэр къыщихьыгъ.
СыхьатиплI фэдизрэ кIуагъэ
Концертыр урыс композитор цIэрыIоу, пианист IэпэIасэу, режиссерэу С. В. Рахманиновым ипроизведениехэмкIэ къызэIуахыгъ. Ар къызыхъугъэр илъэси 150-рэ зэрэхъугъэр зэрэдунаеу щыхагъэунэфыкIыгъ. Композиторым игъашIэрэ итворчествэрэ искусствэм хэмыкIокIэжьынхэу къызэрэхэнагъэхэр, дунаим дахэу хэлъыр зэкIэ музыкэм зэрэрилъхьагъэр цIыфхэм агу къагъэкIыжьыгъ.
Музыкант ныбжьыкIэхэм бэрэ Iэгу афытеуагъэх. Концертыр Дмитрий Маслеевыр къызщыхъугъэ мафэм къатыгъэти, ар къэгъэгъэ IэрамкIэ агъэгушIуагъ. Музыкантым иIэпэIэсэныгъэ ащ едэIугъэхэм осэ ин фашIыгъ.
Давит Есаян ымэкъэ жъынч залым щыIугъ, Василий ивиолончель ымэкъэ гъэшIэгъони къэбзагъэ.
«УщыпсэункIэ хъопсагъо»
Къэгъэлъэгъонхэр рамыгъажьэхэзэ, къэбар жъугъэм иамалхэм яIофышIэхэм музыкантхэм заIуагъэкIагъ, упчIабэ аратыгъ. Анахьэу дгъэшIэгъуагъэр яныбжьыкIагъэ емылъытыгъэу ятворчествэ шъолъырыбэмэ, IэкIыб хэгъэгухэри зэрахэтэу, зэрэщашIагъэр ары. Гъэсэныгъэ зыщызэрагъэгъотыгъэм, музыкэм ягъашIэ чIыпIэу щиубытырэм, яунагъохэм такIэупчIагъ. Къэралыгъо зэфэшъхьафхэм къащатырэ концертхэр зэрэкIохэ-
рэр, цIыфхэм ахэр агу рехьыхэмэ къядгъэIотагъ.
— Музыкэр зимыкIасэ сыд фэдэрэ хэгъэгуи исэп, лъэпкъэу къызхэкIыгъэхэми ар епхыгъэп. Классикэм хэхьэгъэ произведениехэм ахэр къэзыIохэрэр зэраумэхъыхэрэм фэдэу къядэIухэрэри аумэхъых. Тэри, къытэдэIухэрэри музыкэм тызэлъештэ, тэ ащ кIуачIэ къытхелъхьэ, цIыфхэм тафэраз, — къытаIуагъ ахэм.
— Мыекъуапэ зыщышъуплъыхьанэу уахътэ къыхэкIыгъа, сыда ащ къешIуIолIэн шъулъэкIыщтыр? — тяупчIыгъ ахэм тшIогъэшIэгъонэу.
Давит: ЧIылъэ унэ уиIэу ущыпсэункIэ хъопсагъо. Сэри къыблэ хэгъэгу сыкъызщыхъугъэр, илъэс 20-рэ Армением ипсэупIэ цIыкIухэм ащыщ сыздэсыгъэр. Джащ къыщысэкIухьэ сшIошIыщтыгъ Мыекъуапэ иурамхэм тызатехьэм. Паркыр, хьакIэщхэр зэрэзэгъэфагъэхэр, унэхэм ятеплъэ дгъэшIэгъуагъэ.
Василий: Къалэм IэшIоу щэпщэрыхьэх. Анахьэу къое цIынэмрэ къояжъэмрэ сыгу рихьыгъэх.
Адыгэ къуаер Адыгеим ибрендэу зэрэщытыр тэри ахэм афэтIотагъ.
Шъаукъо Аслъангуащ.
Сурэтыр: А. Балабась.