ЩынэгъончъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу Адыгэ Республикэм щыIэм цIыфхэм макъэ арегъэIу, Урысыем и Уголовнэ кодекс къызэригъэнафэу, цIыфхэр жъугъэу зыгъэфыкъон зылъэкIыщт Iашэр къэзыугупшысырэм, зышIырэм, къызыIэкIэзыгъахьэрэм ыкIи къезыгъэкIокIырэм уголовнэ пшъэдэкIыжь рагъэхьын зэралъэкIыщтымкIэ.
Санкцием къызэригъэнафэрэмкIэ илъэси 10-м нэс хьапс пшъэдэкIыжьым пылъ.
«ЦIыфхэр жъугъэу зыгъэфыкъон зылъэкIыщт Iашэр» зыфиIорэм имэхьанэ лъэпкъ хэбзэгъэуцугъэм къегъэнафэ. Федеральнэ хэбзэгъэуцугъэу «Экспорт лъыплъэным фэгъэхьыгъ» зыфиIорэм къэралыгъо шъэфхэм ахэхьэрэ лъэныкъохэм япчъагъэ къыщыреIотыкIы. Ахэм ащыщых ядернэ, химическэ, биологическэ ыкIи нэмыкI Iашэхэу цIыфыбэ зэкIодылIэхэрэр.
Ядернэ Iашэр — ядернэ щэ-гын зэфэхьысыгъэу щыт, ащ изэгъэгъотын ыкIи игъэфедэн зыфэгъэзагъэр цIыф жъугъэхэр ыкIи пыим итехникэ гъэфыкъогъэныр ары. Химическэ Iашэр щэнаут зыхэт пкъыгъу ыкIи щэ-гын, лагъымэ, бомбэ, ракетэ теплъэ иIэу пыим игъэфыкъонкIэ ар агъэфедэ. Химическэ Iашэм цIыфым инервэ, ыкIышъо иягъэ арегъэкIы, пкъынэ-лынэм щэнаутыр хэхьэ, жьымыгъот къареты ыкIи психикэр зэIегъахьэ. Биологическэ IашэкIэ заджэхэрэр бактериологическэ пкъыгъу (бактериер, вирусхэр, риккетсий, грибокыр ыкIи щэнаут зыхэлъ гъомылапхъэхэр), ар порошокэу ыкIи псы зэхэшIыхьагъэу щыт, щэ-гынхэм ахэлъэу агъэфедэ. Мыщ иягъэкIэ цIыф ыкIи псэушъхьэ жъугъэхэм, къэкIыхэрэм зэпахырэ узхэр къяуалIэх ыкIи елIыкIых.
Къыхэгъэщыгъэн фае, Урысыер дунэе зэзэгъыныгъэу зыкIэтхагъэм къыдыхэлъытагъэу УФ-м и Уголовнэ кодекс къызэригъэнафэрэмкIэ, цIыфхэр жъугъэу зыгъэфыкъон зылъэкIыщт Iашэр къэзыугупшысырэм, зышIырэм, къызыIэкIэзыгъахьэрэм ыкIи къезыгъэкIокIырэм уголовнэ Iоф къыпагъэтэджэщт.
Iашэм икъыдэгъэкIын фэIорышIэ лъыхъун ыкIи научнэ-конструктор IофшIэныр. Iашэ къызыIэкIэбгъэхьаным къикIырэр къэпщэфыныр, шIухьафтынэу е чIыфэм ычIыпIэ къыуатыныр, товарым ыкIи щыгъыным ачIыпIэ къэпхъожьыныр, тыгъугъэкIэ ыкIи гъэбылъыгъэкIэ къызIэкIэбгъэхьаныр ары. Iашэр IугъэкIыгъэным къыхеубытэ зэзэгъыныгъэм къыпкъырыкIыхэзэ ар ащэн-ащэфыныр, атыныр, ахъожьыныр, нэмыкIхэри.
ЩынэгъончъэнымкIэ федеральнэ къулыкъум и ГъэIорышIапIэу АР-м щыIэм ипресс-къулыкъу.
НэкIубгъор зыгъэхьазырыгъэр КIарэ Фатим.