«Адыгэ макъэр» гъэзет къодыеп

«Адыгэ макъэр» гъэзет къодыеп. Ар сыдигъуи адыгэу тыдэ щыIэми ягугъэ плъапIэу, лъэпкъым зыгу фэузэу, ащ хэхъоныгъэ езыгъэшIымэ зышIоигъохэр къызэолIэрэ чIыпIэу щытыгъ. Ары зыкIасIорэр «Адыгэ макъэр» гъэзет къодыеп, ар цIыфхэр зылъызыщэхэрэ кIуачI.

Илъэс 40-кIэ узэкIэIэбэжьмэ, щылэ мазэм гъэзетым сыкъыIухьэгъагъ. А лъэхъаным зы бзылъфыгъ тхэу Iутыгъэр — Къатмэс Фатим. Хъулъфыгъэ хэкIотагъэхэу зиIофшIэн хэшIыкIышхо фызиIэхэм Iоф щашIэщтыгъ. Журналистикэм ылъэныкъокIэ гъэсэныгъэ ямыIагъэми, щыIэныгъэм «иеджапIэ» зыкIугъэхэр, заом хэлэжьагъэхэр ахэм ахэтыгъэх. А лъэхъаным Андырхъое Джантэмыр редактор шъхьэIагъ. Ащ амал иIэу бзылъфыгъэ ыштэщтыгъэп. «Бзылъфыгъэр унагъо ихьэмэ, сабый къыпыфэщт, тэрэзэу IофшIэным пылъын ылъэкIыщтэп» еIо, ау укъиштагъ» къысэзыIуагъэхэри къахэкIыгъэх. Редакторым ыIощтыгъэр зэрэтэрэзыр сэ сшъхьэкIи, сэ къыскIэлъыкIогъэ бзылъфыгъабэхэмкIи къэлъэгъуагъ.

Гъэзетым тегъэпсыхьагъэу, журналистикэмкIэ сэнэхьат иIэу а лъэхъанми щыIагъэп, къыкIэлъыкIогъэ охътэ кIыхьэми къыIухьагъэп. Арышъ, апэрэ илъэсхэр къиныгъэх. Ау щыIэныгъэр зэрэплъэгъу­рэм, уасэ зиIэу ащ къыхэбгъэщышъурэм елъытыгъэу журналист сэнэхьатыр гъэ­псыгъэу, етIанэ псыхьагъэу мэхъу.

«ЦIыфым щыIэныгъэр иеджапI» аIомэ, «Адыгэ макъэр» еджэпIэ гъэшIэгъонэу щыт. IофшIапIэм сызыIохьэм тхакIоу, цIыф Iушэу Iэшъынэ Хьазрэт сепхыгъэу щытыгъ. Ыдэжь цIыфыбэ къычIахьэ­щтыгъ. Ахэр зэкIэри лъэпкъым къыхэкIыгъэ цIыф пэрытхэу, джы «Элита» зыфа­Iо­хэрэм ащыщыгъэх. ЗэкIэри зыгорэм ыгъэгумэкIыщтыгъ. Ежь Хьазрэт зыми ымыгъэгумэкIырэм фэдагъ, сэмэркъэу­шхо хэлъыгъ, чэфылагъ. Тхылъыбэмэ яджэщтыгъ, ахэм ащыщхэм къатегущыIэщтыгъ. ЗыгорэхэмкIи къысэупчIыщтыгъ. Зэгорэм «яростный враг» зыфиIорэр сыдэущтэу къэIуагъэмэ нахь тэрэз?» зеIом, «пый шъыхьахь» зысэIом, «чылэм щамыпIугъэм ар егъашIэми ышIэщтэп» ыIогъагъ. Iэшъынэ Хьазрэт ыуж культурэмкIэ ыкIи гъэсэныгъэмкIэ отделым ипэщагъэх Дыхъу Хьисэ, Нэхэе Руслъан, Бэгъ Нурбый, ЛIэхъусэжъ Хьаджэрэтбый. Ахэр зэкIэри шIукIэ сыгу къинагъэх.

Илъэс 40-м къыкIоцI редакторыбэмэ Iоф адэсшIагъ, ахэм зэкIэми шъхьафэу ягугъу къэпшIынэу атефэ. Ау щымыIэжьхэмкIэ бэрэ сыгу къэкIы Мэрэтыкъо Рэмэзан. Партийнэ IофшIэныр илъэсыбэрэ апшъэрэ органхэм ащихьыгъэу ар редакторэу гъэзетым къагъэкIогъагъ. Пхъашэщтыгъ, мэкъэ IэтыгъэкIэ иIофшIэгъухэм адэгущыIэуи зэхэпхыщтгъагъэ. Мафэ горэм къычIахьи, «Гощнагъу, Сихъу Сэфэрбый къыхамыутыгъэ иIэпэрытх уиIэу къысаIуагъэшъ, чэщ-зымафэрэ сIыгъынэу къысэт» ыIуагъ. Естыгъ, игъом къыхьыжьыгъ. Iэпэрытхым дэтым нахыбэ ежь ышIэу къычIэкIыгъ. Хьахъуратэм, Цэй Ибрахьимэ, Наурзэ Ибрахьимэ, Сихъу Сэфэрбый, нэмыкIхэр зэзыпхыхэрэ къэбархэр къыIуатэщты­гъэх. Сэ сшIогъэшIэгъоныгъэр хэуты­гъэу щыIи, къыхамыутыгъэхэми Рэмэзан зэращыгъозагъэр ары. А лъэхъаным лъэпкъым къыхэкIыгъэ цIыф пэрытхэм яхьылIэгъэ тхылъхэри щыIагъэхэп, жэрыIокIи арыгущыIэщтыгъэхэп, партийнэ IофышIэхэу лъэгэпIэ чIыпIэ нэсыгъэ­хэм лъэпкъым къырыкIуагъэм ащ фэдэу дэгъоу щыгъуазэхэми сшIэщтыгъэп. Загъорэ нэгъунджэхэм пхъашэу къачIэплъырэ нэхэр къыхэмыщыжьхэу щхэн горэ е сэмэркъэу зэхихыгъэмэ, редакциер къыгъаджэу щхын ылъэкIыщтыгъ.

Илъэсхэр кIуагъэх, узфэтхагъэхэм уаIукIэмэ е телефонымкIэ къытеохэмэ къызэрэпфэразэхэр къыуаIоу уахътэ къэсыгъ. Ащ фэдэу Афганистан тидзэхэр къыращыжьыхэ зэхъум къинэу зыхэтыгъэхэр къысфэзыIотэгъэ медсестрам «укъытхэтыгъэм фэдэу къэптхыгъ, икIэ­рыкIэу сынэгу кIэкIыжьыгъ» къызэрэсиIожьыгъэр, шIэныгъэлэжь бзылъфыгъэ горэм «Гощнагъо къытемыфэрэр пфи­тхыщтэп» зэриIогъагъэр, Бахъукъо Ерэ­джыбэ сызыIокIэм, «къэптхырэу сыза­джэхэрэмкIэ ащ нахьыIоу ныбжь уиI сшIошIыщтыгъ» къызэрэсиIогъагъэр, тичIыпIэ имызакъоу, зэрэдунаеу щызэлъашIэрэ цIыфым «Гощнагъу, сфатхыгъэри, сфаIуагъэри бэ, ау сиунагъо ехьылIагъэу сфэпIуагъэр зэкIэми акIыIу къэсэшIы» зэриIогъагъэр ренэу сыгу къэкIыжьых.
Птхырэр зэкIэри дэгъун ылъэкIыщтэп, ау о Iофым иеплъыкIэ фыуиIэн фае, птхыгъэр нэмыкI тхыгъэхэм атекIын фае. ЕтIанэ зыгорэм гъэсэпэтхыдэ ренэу укъыфеджэнэу щытэп, зыгорэ бгъэсэжьыным упылъыныр тэрэзэп.

ЫпшъэкIэ къызэрэщысIуагъэу, атхырэ пстэури «дэгъу» аIоным уемыжэмэ нахьышIу. Ащ фэдэу журналистикэм бэрэ щылэжьагъэу, згъэныбджэгъурэ бзылъфыгъэм ышIэрэ цIыфым фэгъэхьыгъэу къэстхыгъэм зеджэм, «къызэрэптхыгъэр хъущт, ау ащ нахь дэгъоуи пшIын плъэкIыщтгъагъэ» къысиIогъагъ.

Аужырэ илъэсхэм гъэзетым ипэщагъэу Дэрбэ Тимур ситхыгъэхэм къариIуа­лIэхэрэм лъэшэу кIуачIэ къысхалъхьэщтыгъ. Гъэзетэу неущ къыдэкIыщтым изы нэкIубгъоу ситхыгъэ зэрытым редакторыр еджагъэу компьютернэ цехым къычIихьажьыгъэми, е нэкIубгъор ыIыгъэу коридорым сыщыIукIагъэми, «Гощнагъу, тхыгъэм сигъэгъыгъ, дэгъу хъугъэ» ыIощтыгъ. Хьэрамыгъэ зыгу имылъ кIалэм къыIорэр зыгу къеонхэри щыIэнхэ зэрилъэкIыщтми егупшысэщтыгъэп.Тхьаегъэпсэу.

Илъэси 100 зыныбжь гъэзетым непэ щылажьэхэрэм сафэгушIо ыкIи сафэлъа­Iо псауныгъэ яIэу дунаир мамырэу илъэсыбэрэ джыри Iоф ашIэн алъэкIынэу, гъэхъэгъэшIухэр ашIынхэу.

Сихъу Гощнагъу.